«Πώς έχασε η Ελλάδα τον σεβασμό στο γυναικείο σώμα;»

Κύμα γυναικοκτονίας: τα κυκλαδικά ειδώλια που βρέθηκαν στο Αιγαίο δείχνουν βαθύ σεβασμό για το γυναικείο σώμα. Πώς το έχασε αυτό η Ελλάδα; Με τις γαλήνιες πόζες, τις όμορφες καμπύλες και τα χέρια τους να τυλίγουν συχνά την κοιλιά τους γιορτάζουν το θαύμα της γονιμότητας. Δυστυχώς, τα είδα κατά τη διάρκεια διαμαρτυριών για τη βία κατά των γυναικών.

Τα λευκά μαρμάρινα -αν και αρχικά ζωγραφισμένα- κυκλαδικά ειδώλια χρονολογούνται από τη Νεολιθική έως την πρώιμη Εποχή του Χαλκού, γύρω στο 5300-2300 π.Χ. και φιλοτεχνήθηκαν στις Κυκλάδες.

Ανακαλύφθηκαν τον 19ο αιώνα, βρέθηκαν ολόκληρα ή σπασμένα σε τάφους. Δεν είναι πολλά στοιχεία γνωστά για αυτές τις μυστηριώδεις, αιθέριες μορφές, που κατασκευάστηκαν πριν διαδοθεί η γραπτή γλώσσα. Αλλά είναι συγκλονιστικό το να αντικρίζεις.

Τα περισσότερα από τα κυκλαδικά ειδώλια είναι γυναικεία και απεικονίζουν το σώματα κατά τη διάρκεια ή μετά την εγκυμοσύνη, όπως αποδεικνύεται από τις διογκωμένες κοιλιές τους που σχηματίζουν ένα ελαφρώς προεξέχον τόξο ή τα επίπεδα στομάχια με ανάγλυφες γραμμές που συμβολίζουν τις ραγάδες», αναφέρει και προσθέτει: «Από τη συλλογή των σωζόμενων γυμνών γυναικείων ειδωλίων φαίνεται ότι τα σώματα των γυναικών ήταν ιδιαίτερα σεβαστά για τις φαινομενικά θαυματουργές δυνάμεις τους. Πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι μαίες θεωρούνταν ως οι πιο ισχυρές από όλες.

Βλέποντας, ωστόσο, αυτά τα ειδώλια, γαλήνια και υπέροχα με τα κομψά διπλωμένα χέρια τους να προστατεύουν σφιχτά το στομάχι τους, με έκανε να σκεφτώ πώς τόσο συχνά κρύβονται τα σώματα που κυοφορούν στην τέχνη (…) Τα σώματα είναι για να τιμώνται, όχι να γίνονται αντικείμενα, να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ή να καταστρέφονται.

Αυτό μου έγινε ιδιαιτέρως αισθητό, όταν ήμουν στην Αθήνα, καθώς τα πρωτοσέλιδα κυριαρχούνταν από την πρόσφατη έξαρση των γυναικοκτονιών. Οι διαδηλωτές είχαν βγει στους δρόμους για να διεκδικήσουν για να αναγνωριστεί η γυναικοκτονία ως διακριτό έγκλημα στην Ελλάδα. Αυτό έγινε μετά τη δολοφονία μιας 28χρονης γυναίκας, της Κυριακής Γρίβα, από τον πρώην σύντροφό της, όταν παρακαλούσε για βοήθεια από την αστυνομία έξω από ένα τμήμα στη δυτική Αττική. Υπήρξαν επίσης πολλές αναφορές για βία κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης μιας περίπτωσης τον Ιανουάριο όπου μια 41χρονη έγκυος φέρεται να δολοφονήθηκε από τον σύντροφό της και τον φίλο του.

10.000 κρούσματα

Σε απάντηση, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, ανακοίνωσε σχέδια για τη δημιουργία ενός δικτύου καταφυγίων θυμάτων ενδοοικογενειακής κακοποίησης σε όλη τη χώρα. Αν και αυτό θα είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, απαιτείται επειγόντως περαιτέρω δράση. Και για να δοθεί το έναυσμα προς αυτή την κατεύθυνση χρειάστηκε ο ετήσιος καταγγελόμενος αριθμός κρουσμάτων ενδοοικογενειακής κακοποίησης να φτάσει τις 10.000 – αριθμός που θα πρέπει να εξεταστεί παράλληλα με τις εκτιμήσεις που δείχνουν ότι λιγότερο από το ένα τέταρτο των περιπτώσεων καταγγέλλονται στην αστυνομία. Αν και είναι καλό οι γυναίκες νιώθουν ότι μπορούν να καταφύγουν σε ασφαλή μέρη, τι γίνεται με τα παιδιά που μπορεί να φροντίζουν; Και τι θα συμβεί αφού επιστρέψουν στο σπίτι τους;

Δεν θα έπρεπε να είναι τα θύματα που πρέπει να φύγουν. Θα πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς παντού, ανά πάσα στιγμή. Είναι επείγουσα η ανάγκη να ενημερωθούν οι άνθρωποι για τη σημασία της τιμής και του σεβασμού των σωμάτων. Παρόλο που αυτά τα κυκλαδικά ειδώλια προέρχονται από έναν πολιτισμό που μοιάζει αντίθετος από τον δικό μας, νομίζω ότι μπορούμε να μάθουμε από αυτά.