Ο πρώην διοικητής της Διοίκησης Κοινών Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου προειδοποίησε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ήττα από τη Ρωσία το 2024.

Ο στρατηγός Sir Richard Barrons δήλωσε στο BBC ότι υπάρχει «σοβαρός κίνδυνος» να χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο φέτος.

Ο λόγος, λέει, είναι «επειδή η Ουκρανία μπορεί να αρχίσει να αισθάνεται ότι δεν μπορεί να κερδίσει».

«Και όταν φτάσει σε αυτό το σημείο, γιατί οι άνθρωποι θα θέλουν να πολεμήσουν και να πεθάνουν πια, μόνο και μόνο για να υπερασπιστούν το αδικαιολόγητο;».

Η Ουκρανία δεν βρίσκεται ακόμη σε αυτό το σημείο

Αλλά οι δυνάμεις της έχουν εξαντλήσει σε κρίσιμο βαθμό τα πυρομαχικά, τα στρατεύματα και την αεράμυνα. Η πολυδιαφημισμένη αντεπίθεσή της πέρυσι απέτυχε να εκδιώξει τους Ρώσους από το έδαφος που είχαν καταλάβει και τώρα η Μόσχα ετοιμάζεται για μια καλοκαιρινή επίθεση.

Πώς θα μοιάζει λοιπόν αυτή και ποιοι είναι οι πιθανοί στρατηγικοί της στόχοι;

«Η μορφή της ρωσικής επίθεσης που πρόκειται να έρθει είναι αρκετά σαφής», λέει ο στρατηγός Barrons.

«Βλέπουμε τη Ρωσία να χτυπάει τη γραμμή του μετώπου, χρησιμοποιώντας ένα πλεονέκτημα πέντε προς ένα σε πυροβολικό, πυρομαχικά και πλεόνασμα ανθρώπων που ενισχύεται από τη χρήση νεόκοπων όπλων».

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η βόμβα FAB, μια προσαρμοσμένη βόμβα της σοβιετικής εποχής, εξοπλισμένη με πτερύγια, καθοδήγηση GPS και 1500 κιλά υψηλής εκρηκτικότητας, η οποία προκαλεί χάος στην ουκρανική άμυνα.

«Κάποια στιγμή αυτό το καλοκαίρι», λέει ο στρατηγός Barrons, «περιμένουμε να δούμε μια μεγάλη ρωσική επίθεση, με την πρόθεση να κάνει κάτι περισσότερο από το να σπάσει μπροστά με μικρά κέρδη για να προσπαθήσει ίσως να διασπάσει τις ουκρανικές γραμμές. Και αν συμβεί αυτό, θα διατρέξουμε τον κίνδυνο οι ρωσικές δυνάμεις να διαπεράσουν και στη συνέχεια να εκμεταλλευτούν περιοχές της Ουκρανίας όπου οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις δεν μπορούν να τις σταματήσουν».

Αλλά πού;

Πέρυσι οι Ρώσοι γνώριζαν ακριβώς πού ήταν πιθανό να επιτεθεί η Ουκρανία – από την κατεύθυνση της Ζαπορίζια νότια προς την Αζοφική Θάλασσα. Σχεδίασαν αναλόγως και αμβλύνουν με επιτυχία την προέλαση της Ουκρανίας.

Τώρα η μπότα είναι στο άλλο πόδι, καθώς η Ρωσία μαζεύει τα στρατεύματά της και κρατά το Κίεβο να μαντεύει πού θα επιτεθεί στη συνέχεια.

Ουκρανικά εδάφη τα οποία ελέγχει ο ρωσικός στρατός:

«Μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Ουκρανοί», λέει ο Δρ Jack Watling, ανώτερος ερευνητής σε θέματα χερσαίου πολέμου στο think tank του Whitehall, το Royal United Services Institute (Rusi), «είναι ότι οι Ρώσοι μπορούν να επιλέξουν πού θα δεσμεύσουν τις δυνάμεις τους. Είναι μια πολύ μεγάλη γραμμή μετώπου και οι Ουκρανοί πρέπει να είναι σε θέση να την υπερασπιστούν ολόκληρη».

Κάτι που, φυσικά, δεν μπορούν να κάνουν.

«Ο ουκρανικός στρατός θα χάσει έδαφος», λέει ο Δρ Watling. «Το ερώτημα είναι: πόσο και ποια πληθυσμιακά κέντρα θα επηρεαστούν;». Είναι πολύ πιθανό το Γενικό Επιτελείο της Ρωσίας να μην έχει αποφασίσει ακόμη ποια κατεύθυνση θα ορίσει ως κύρια προσπάθεια. Αλλά είναι δυνατόν να αναλυθούν σε γενικές γραμμές τις διάφορες επιλογές τους σε τρεις μεγάλες τοποθεσίες.

Χάρκοβο

«Το Χάρκοβο», λέει ο Δρ Watling, «είναι σίγουρα ευάλωτο».

Ως η δεύτερη πόλη της Ουκρανίας, που βρίσκεται επικίνδυνα κοντά στα ρωσικά σύνορα, το Χάρκοβο αποτελεί δελεαστικό στόχο για τη Μόσχα. Αυτή τη στιγμή δέχεται καθημερινά ρωσικά πυραυλικά πλήγματα, με την Ουκρανία να μην μπορεί να αναπτύξει επαρκή αεράμυνα για να αποκρούσει το θανατηφόρο μείγμα μη επανδρωμένων αεροσκαφών, πυραύλων κρουζ και βαλλιστικών πυραύλων που στοχεύουν προς την κατεύθυνσή του.

«Νομίζω ότι η επίθεση φέτος θα έχει ως πρώτο στόχο την απεμπλοκή από το Ντονμπάς», προσθέτει ο στρατηγός Barrons, «και το βλέμμα τους θα είναι στραμμένο στο Χάρκοβο, το οποίο απέχει περίπου 29 χιλιόμετρα [18 μίλια] από τα ρωσικά σύνορα, ένα σημαντικό έπαθλο».

Θα μπορούσε η Ουκρανία να εξακολουθεί να λειτουργεί ως βιώσιμη οντότητα εάν το Χάρκοβο έπεφτε; Ναι, λένε οι αναλυτές, αλλά θα ήταν ένα καταστροφικό πλήγμα τόσο για το ηθικό της όσο και για την οικονομία της.

Το Ντονμπάς

Η περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας, γνωστή συλλογικά ως Ντονμπάς, βρίσκεται σε πόλεμο από το 2014, όταν οι υποστηριζόμενοι από τη Μόσχα αυτονομιστές αυτοανακηρύχθηκαν «λαϊκές δημοκρατίες». Το 2022 η Ρωσία προσάρτησε παράνομα τις δύο περιοχές ή επαρχίες του Ντονμπάς, το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ. Εκεί διεξάγονται οι περισσότερες μάχες στην ξηρά τους τελευταίους 18 μήνες.

Η Ουκρανία έχει, αμφιλεγόμενα, δαπανήσει τεράστιες προσπάθειες, τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε πόρους, προσπαθώντας να κρατήσει πρώτα την πόλη Μπαχμούτ και στη συνέχεια την Αβντίεβκα.

Έχει χάσει και τα δύο, καθώς και μερικά από τα καλύτερα στρατεύματά της, στην προσπάθεια αυτή.

Το Κίεβο αντέτεινε ότι η αντίστασή του προκάλεσε δυσανάλογα υψηλές απώλειες στους Ρώσους.

Αυτό είναι αλήθεια, με το πεδίο της μάχης σε αυτά τα μέρη να έχει χαρακτηριστεί «κρεατομηχανή».

Αλλά η Μόσχα έχει πολλά περισσότερα στρατεύματα να ρίξει στη μάχη – και η Ουκρανία δεν έχει.

Ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, στρατηγός Κρίστοφερ Καβόλι, έχει προειδοποιήσει ότι αν οι ΗΠΑ δεν σπεύσουν σημαντικά περισσότερα όπλα και πυρομαχικά στην Ουκρανία, τότε οι δυνάμεις της θα υπερτερούν στο πεδίο της μάχης κατά δέκα προς ένα.

Η μάζα έχει σημασία. Η τακτική, η ηγεσία και ο εξοπλισμός του ρωσικού στρατού μπορεί να είναι κατώτεροι από αυτούς της Ουκρανίας, αλλά έχει τέτοια αριθμητική υπεροχή, ιδίως στο πυροβολικό, που αν δεν κάνει τίποτε άλλο φέτος, η προεπιλεγμένη επιλογή του θα είναι να συνεχίσει να σπρώχνει τις δυνάμεις της Ουκρανίας προς τα δυτικά, καταλαμβάνοντας το ένα χωριό μετά το άλλο.

Ζαπορίζια

Και αυτό είναι ένα δελεαστικό βραβείο για τη Μόσχα.

Η πόλη της νότιας Ουκρανίας με περισσότερους από 700.000 κατοίκους (σε καιρό ειρήνης) βρίσκεται επικίνδυνα κοντά στις ρωσικές γραμμές του μετώπου. Είναι επίσης κάτι σαν αγκάθι στα πλευρά της Ρωσίας, δεδομένου ότι είναι η πρωτεύουσα μιας ομώνυμης περιφέρειας που η Ρωσία έχει προσαρτήσει παράνομα, και παρόλα αυτά η πόλη εξακολουθεί να ζει ελεύθερα σε ουκρανικά χέρια.

Αλλά οι τρομερές άμυνες που έχτισε η Ρωσία νότια της Ζαπορίζια πέρυσι, με τη σωστή προσδοκία μιας ουκρανικής επίθεσης, θα δυσκόλευαν τώρα μια ρωσική προέλαση από εκεί. Η λεγόμενη γραμμή Surovikin, η οποία αποτελείται από τριπλά στρώματα άμυνας, είναι διανθισμένη με το μεγαλύτερο, πιο πυκνοκατοικημένο ναρκοπέδιο στον κόσμο. Η Ρωσία θα μπορούσε να το αποναρκωθετήσει εν μέρει, αλλά οι προετοιμασίες της θα μπορούσαν πιθανώς να εντοπιστούν.

Ο στρατηγικός στόχος της Ρωσίας φέτος μπορεί να μην είναι καν εδαφικός. Θα μπορούσε απλώς να είναι να συντρίψει το αγωνιστικό πνεύμα της Ουκρανίας και να πείσει τους δυτικούς υποστηρικτές της ότι αυτός ο πόλεμος είναι χαμένη υπόθεση.

Ο Δρ Jack Watling πιστεύει ότι ο ρωσικός στόχος είναι «να προσπαθήσει να δημιουργήσει μια αίσθηση απελπισίας».

«Αυτή η [ρωσική] επίθεση δεν θα τερματίσει αποφασιστικά τη σύγκρουση, ανεξάρτητα από το πώς θα εξελιχθεί για οποιαδήποτε πλευρά», λέει.

Ο στρατηγός Barrons είναι επίσης επιφυλακτικός ότι, παρά τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται τώρα η Ουκρανία, η Ρωσία θα οδηγήσει αυτόματα το πλεονέκτημά της με μια αποφασιστική προέλαση.

«Νομίζω ότι το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ότι η Ρωσία θα έχει σημειώσει κέρδη, αλλά δεν θα έχει καταφέρει να κάνει διάσπαση.

«Δεν θα έχει δυνάμεις που θα είναι αρκετά μεγάλες ή καλές για να διαπεράσει μέχρι τον ποταμό [Ντνίπρο]… αλλά ο πόλεμος θα έχει γυρίσει υπέρ της Ρωσίας».

Ένα πράγμα είναι βέβαιο: Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει καμία πρόθεση να εγκαταλείψει την επίθεσή του στην Ουκρανία.

Είναι σαν παίκτης πόκερ που ποντάρει όλες τις μάρκες του σε μια νίκη. Υπολογίζει ότι η Δύση δεν θα προμηθεύσει την Ουκρανία με τα επαρκή μέσα για να αμυνθεί.

Παρά όλες τις συνόδους κορυφής του ΝΑΤΟ, όλες τις διασκέψεις και όλες τις συγκλονιστικές ομιλίες, υπάρχει η πιθανότητα να έχει δίκιο.