Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως καταγράφονται περί τα 20.000 εμφράγματα ετησίως, με τους επιστήμονες να διαπιστώνουν πως η καρδιά «προδίδει» ολοένα και περισσότερους νέους ανθρώπους – άτομα ηλικίας 40 ετών ή ακόμη και νεότερα.
Ομως ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα που θα πρέπει να μας θορυβήσουν ώστε να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια; Κάθε πόνος που αισθανόμαστε στο στήθος ισοδυναμεί με πιθανό έμφραγμα; Και πότε ο πόνος υποδηλώνει κάποιο άλλο πρόβλημα;
Μερικές φορές ο πόνος στο στήθος δεν αποτελεί ένδειξη καρδιακής προσβολής. Μελέτη που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα σε Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, διαπίστωσε ότι λιγότερο από το 6% των ατόμων που έφταναν με πόνο στο στήθος αντιμετώπιζαν κάποιο απειλητικό για τη ζωή καρδιακό πρόβλημα.
Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά υπάρχουν τρόποι για να αποκλείσετε την καρδιακή προσβολή, ιδίως εάν δεν ανήκετε στις ομάδες υψηλού κινδύνου, υπογραμμίζει ο καρδιολόγος της παγκοσμίου φήμης κλινική «Cleveland», Dr. Curtis Rimmerman.
Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τον ίδιο είναι πιθανό να μην απειλείστε από καρδιακή προσβολή εάν:
- Ο πόνος ή η δυσφορία που βιώνετε είναι στιγμιαία.
- Ο πόνος σας απομονώνεται σε μια μικρή περιοχή.
- Ο πόνος σας χειροτερεύει ή καλυτερεύει ανάλογα με τη στάση του σώματος.
Αρα, τι μπορεί να συμβαίνει; Σύμφωνα με τον ειδικό, εάν νιώθετε ξαφνική, απότομη ή/και στιγμιαία δυσφορία στο στήθος που διαρκεί λιγότερο από δύο λεπτά, μπορεί να οφείλεται σε:
- Τραυματισμό, όπως σπασμένα ή τραυματισμένα πλευρά.
- Ενα τράβηγμα μυός στο θωρακικό σας τοίχωμα.
Φλεγμονή στον χόνδρο των πλευρών σας.
- Ινομυαλγία.
- Ερπητα ζωστήρα.
Εάν πάλι νιώθετε έναν διαπεραστικό πόνο στο στήθος που χειροτερεύει όταν κινείστε ή παίρνετε βαθιές αναπνοές, οι πιθανότητες να οφείλεται σε καρδιακή προσβολή είναι επίσης μειωμένες. Ο Dr. Rimmerman εξηγεί πως θα μπορούσε να είναι στην πραγματικότητα ένα πρόβλημα που σχετίζεται με τους πνεύμονες και προκαλείται από διάφορες παθήσεις, όπως:
- Πνευμονία ή κάποια άλλη λοίμωξη.
- Φλεγμονή των μεμβρανών που περιβάλλουν τους πνεύμονες (πλευρίτιδα).
- Θρόμβος αίματος στους πνεύμονές σας.
- Κρίση άσθματος.
Ομως, παρότι οι παραπάνω αυτές παθήσεις των πνευμόνων δεν ισοδυναμούν με καρδιακή προσβολή, ο καθηγητής τονίζει πως πρόκειται για ιδιαίτερα ανησυχητικές καταστάσεις που συνεπακόλουθα δικαιολογούν την άμεση επικοινωνία με γιατρό ή την επίσκεψη στα επείγοντα – ιδίως εάν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν από μόνα τους ή επιδεινώνονται.
Μήπως είναι το στομάχι;
Εάν ένας οξύς πόνος… χτυπάει το στήθος αλλά βελτιώνεται καθώς κινείστε λίγο, μπορεί αυτός να οφείλεται σε καούρα στο στομάχι (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) ή σε κάποιο άλλο γαστρεντερικό πρόβλημα. Υπολογίζεται πως μόνον στις ΗΠΑ 15 εκατομμύρια άτομα βιώνουν καθημερινά ανάλογα συμπτώματα που προέρχονται από το στομάχι, τα οποία φέρνουν ένα δυσάρεστο αίσθημα καύσου στο στήθος και μπορεί να συνοδεύεται από ένα ξινό αίσθημα στον λαιμό. Σε αυτή την περίπτωση, η λήψη ενός αντιόξινου αρκεί για να ανακουφιστεί κανείς και να… λήξει ο συναγερμός.
Αλλά και πάλι, ο ειδικός παραδέχεται πως εύκολα μπορεί να μπερδέψει κανείς την καούρα με την καρδιακή προσβολή και συνεπώς είναι καλύτερο να ζητήσει άμεσα βοήθεια αντί να περιμένει – ιδίως στην περίπτωση που βιώνει την ενόχληση αυτή για πρώτη φορά.
«Είναι σημαντικό να συνεκτιμήσετε τους παράγοντες κινδύνου και να μην αποδίδετε τον πόνο που αισθάνεστε σε στομαχικά προβλήματα» συμβουλεύει ο ίδιος. «Εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιακών προσβολών, θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια μόνο και μόνο για να είστε ασφαλείς».
Σημειώνεται πως εκτός από τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και άλλα γαστρεντερικά προβλήματα, όπως έλκη, μυϊκοί σπασμοί στον οισοφάγο και παγκρεατίτιδα, μπορούν να προκαλέσουν πόνο στο στήθος και άλλα συμπτώματα που μιμούνται εκείνα της καρδιακής προσβολής.
Εχει σημασία η θέση του θωρακικού πόνου;
Τι θα μπορούσε να σημαίνει ο πόνος στα αριστερά του στήθους και ποια η διαφορά εάν η ενόχληση προέρχεται από τη δεξιά πλευρά; Στην πραγματικότητα, η θέση του πόνου στο στήθος δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία – ιδίως δε εάν ο πόνος περιορίζεται σε μία τόσο μικρή έκταση του σώματος όσο η περίμετρος ενός κέρματος.
Από την άλλη, όπως εξηγεί ο ειδικός της «Cleveland», μερικοί άνθρωποι δεν αισθάνονται καθόλου πόνο – μια κατάσταση που οι επιστήμονες ονομάζουν «σιωπηλή καρδιακή προσβολή» –, ενώ άλλοι βιώνουν ενόχληση οπουδήποτε στο στήθος τους και πιο συγκεκριμένα σε μια περιοχή στο μέγεθος της γροθιάς τους ή και μεγαλύτερη.
Ο πόνος επίσης μπορεί να μην περιοριστεί μόνον στο στήθος αλλά να εκδηλωθεί και σε άλλα σημεία, όπως
- στον λαιμό
- στους ώμους
- στο πάνω μέρος της πλάτης, ανάμεσα στις ωμοπλάτες
- στην αριστερή ή δεξιά πλευρά της γνάθου
- στο αριστερό ή δεξί μπράτσο
Πότε ο πόνος είναι σοβαρός;
Ο πόνος στο στήθος που σχετίζεται με καρδιακή προσβολή τείνει να εμφανίζεται ξαφνικά και να μην υποχωρεί μόνος του. Επιπλέον, η ένδειξη πως πιθανόν η ενόχληση σηματοδοτεί καρδιακή προσβολή συχνά συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα που περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια.
- Κόπωση.
- Ζαλάδα.
- Ταχυπαλμία.
- Κρύο ιδρώτα.
- Απώλεια συνείδησης.
«Θα μπορούσε κανείς να περιγράψει την αίσθηση σαν να υπάρχει ένα μπαλόνι μέσα στο στήθος σας που διαστέλλεται – όχι κάτι που έρχεται από έξω προς τα μέσα» εξηγεί ο Dr. Rimmerman. Και συνεχίζει: «Αυτός ο πόνος μπορεί να έρχεται και να φεύγει λίγο, αλλά θα είναι επίμονος και θα κλιμακώνεται. Συχνά η αίσθηση είναι μια αδιάκοπη έντονη πίεση ή βάρος αντί ενός διακριτού πόνου».
Εφόσον αυτό το συναίσθημα ή οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα διαρκεί περισσότερο από μερικά λεπτά, θα πρέπει να καλέσετε το 166 και να ζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια, προειδοποιεί.
«Εάν καπνίζετε επί μακρόν, έχετε διαγνωστεί με διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη ή έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου (στεφανιαία νόσος) αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος η δυσφορία στο στήθος να σχετίζεται με την καρδιά» συμπληρώνει.