Είναι επείγουσα η ανάγκη να ενισχύσει η Ευρώπη την αεράμυνα της Ουκρανίας και να επενδύσει περισσότερο στην ευρωπαϊκή άμυνα, δήλωσε η πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλας μιλώντας στα «ΝΕΑ» και σε ομάδα ανταποκριτών ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης στις Βρυξέλλες με αφορμή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα. Επιπλέον, η εσθονή πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι υπέρ περισσότερο θετικών σχέσεων με την Τουρκία.
«Βλέποντας τις συγκρούσεις που μαίνονται, δεν πρέπει να κάνουμε τα ίδια λάθη που έγιναν τη δεκαετία του 1930. Είναι διασυνδεδεμένες και προκύπτουν εξαιτίας της πολύ αδύναμης αντίδρασής μας στη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, κάτι που ενθαρρύνει αυτούς που επιτίθενται. Θέλω να στείλω το μήνυμα ότι ο ελεύθερος κόσμος πρέπει και επιδείξει θέληση να νικήσει την επιθετικότητα της Ρωσίας. Η Ουκρανία χρειάζεται στρατιωτική και μακροπρόθεσμη βοήθεια και πρέπει να δράσουμε άμεσα. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Χωρίς στήριξη ο πόλεμος μπορεί να χαθεί και θα είναι καταστροφικό για την ειρήνη παγκοσμίως», προειδοποίησε η εσθονή πρωθυπουργός.
Αναφερόμενη πιο συγκεκριμένα στα διδάγματα από τη δεκαετία του 1930, είπε πρώτον ότι όταν η επιθετικότητα ανταμείβει κάποιον λειτουργεί ως πρόσκληση για να τη χρησιμοποιήσει αλλού, δεύτερον ότι αν συμβεί κάτι κάπου στην Ευρώπη διαχέεται σε όλη την ήπειρο, και τρίτον ότι όταν οι ΗΠΑ προσπαθούν να απομονωθούν από το τι συμβαίνει στην Ευρώπη, τότε αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κόστος αργότερα.
Δεν κάναμε αρκετά
«Η συνεργασία διαφόρων χωρών στην αναχαίτηση της επίθεσης του Ιράν στο Ισραήλ δείχνει ότι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα και μπορούμε να προμηθεύσουμε με συστήματα αεράμυνας την Ουκρανία με παρόμοιο τρόπο», τόνισε. «Δεν κάναμε αρκετά για να αποτρέψουμε το Ιράν να βοηθήσει τη Ρωσία με drones. Αλλες χώρες και σίγουρα η Ρωσία ενθαρρύνονται όταν βλέπουν ότι αποκρούουμε τα drones για το Ισραήλ και όχι για την Ουκρανία. Είναι τα ίδια drones. Αν οι ίδιοι σύμμαχοι μπορούν να αποκρούουν τα drones για το Ισραήλ, μπορούν να το κάνουν και για την Ουκρανία», είπε, επισημαίνοντας επίσης ότι οι ρωσικές επιθέσεις μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερες μεταναστευτικές ροές από την Ουκρανία.
«Πρέπει να υποστηρίξουμε την Ουκρανία επειγόντως. Στέλνω το μήνυμα σε όλους τους ηγέτες. Κάποιες χώρες μπορούν να προσφέρουν περισσότερα, να δώσουν αμυντικό εξοπλισμό στην Ουκρανία», είπε, αναφέροντας ότι η Εσθονία παρέχει 0,25% του ΑΕΠ της σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. «Αλλες χώρες ακολουθούν, και αυτό μπορεί να είναι η φόρμουλα για τη νίκη της Ουκρανίας». Σε παρόμοιο τόνο προέτρεψε για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. «Θα πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα, να “ανοίξουμε” ιδιωτικά κεφάλαια, καθώς και να απαλλαγεί η ΕΤΕπ από τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να επενδύσει σε άμυνα, εξέλιξη που θα ανοίξει τον δρόμο για ιδιωτικές επενδύσεις στην άμυνα. Πρέπει να δούμε όλες τις επιλογές χρηματοδότησης επενδύσεων στην ευρωπαϊκή άμυνα και πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική βιομηχανία. Δεν βρισκόμαστε πλέον σε περίοδο ειρήνης. Πρέπει να δράσουμε άμεσα, δεν έχουμε χρόνο».
Απαντώντας σε ερώτημα των «ΝΕΩΝ» για την έλλειψη πολιτικής βούλησης για στήριξη της ουκρανικής αεράμυνας, δήλωσε ότι «έχω μιλήσει άμεσα με ορισμένους (ηγέτες) από τις χώρες που έχουν συστήματα αεράμυνας. Θεωρώ ότι δεν βλέπουν πόσο επείγον είναι, διότι ο πόλεμος είναι μακριά τους. Αλλά είναι ζήτημα της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης και μας αφορά όλους. Βλέπω κάποια κίνηση, είμαι θετική, αλλά θέλω να δω να γίνει ακόμη γρηγορότερα».
Οσον αφορά και πάλι ερώτημα των «ΝΕΩΝ» για την Τουρκία, είπε ότι «υποστηρίζουμε περισσότερο θετικές σχέσεις με την Τουρκία. Οταν έχεις έναν εχθρό, πρέπει να συγκεντρώνεις όλες τις προσπάθειες, και όσον αφορά την ασφάλεια της Ευρώπης η Τουρκία είναι στο ΝΑΤΟ και πρέπει να προσπαθούμε να πείσουμε αυτές τις χώρες να δουν τα ζητήματα με παρόμοιο τρόπο και να δράσουν μαζί μας και όχι να τις σπρώχνουμε μακριά μας. Και χαίρομαι που η Ελλάδα έχει καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία», είπε, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα κατέληγαν σε συμφωνία γύρω από την Τουρκία στη στρατηγική συζήτηση που είχε προγραμματιστεί να γίνει χθες.
Υπάρχουν παγίδες
Σχετικά με τη διάσκεψη για την ειρήνη στην Ουκρανία που διοργανώνεται από την Ελβετία, λέγοντας εν είδει αστείου ότι δεν έχει λάβει ακόμη πρόσκληση, εξέφρασε ανησυχία. «Οσο η Ρωσία δεν συμφωνεί να αναγνωρίσει την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία της Ουκρανίας, να παραδεχθεί ότι πρέπει να λογοδοτήσει για τα εγκλήματα, δεν θα υπάρχει βιώσιμη ειρήνη. Οταν σταματήσει ο πόλεμος, η Ρωσία θα χτίσει τις δυνάμεις στην ανατολική πτέρυγα, και είναι ερώτημα το αν θα αποφύγουμε να κάνει άλλο πόλεμο, εφόσον δεν έχει αλλάξει στόχους. Πρέπει να μιλάμε, αλλά υπάρχουν παγίδες».
Απέκρουσε θέσεις όπως ότι η συζήτηση για περισσότερη άμυνα στην Ευρώπη φοβίζει την κοινή γνώμη ή ότι υπάρχουν άλλα πιο επείγοντα προβλήματα όπως η κλιματική κρίση, αλλά και ότι το κόστος είναι υψηλό. Αναφερόμενη, μάλιστα, σε σχετική συζήτηση στο προηγούμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ανέφερε την αντίδραση ενός εκ των ηγετών, ο οποίος αναρωτήθηκε «το πρόβλημα θα πάψει να υπάρχει αν το αγνοούμε;». Κατά την ίδια, «πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μην προχωρήσει ο πόλεμος. Πρέπει να επενδύσουμε στην άμυνα και να βοηθήσουμε την Ουκρανία». Οπως είπε, η Εσθονία συνεργάζεται με την Τσεχία όσον αφορά την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού από τρίτες χώρες προς την Ουκρανία. «Το ζήτημα είναι η χρηματοδότηση, η προμήθεια, οι συμφωνίες με αυτές τις χώρες. Προσπαθούμε για να βρεθεί ο εξοπλισμός όσο το δυνατόν συντομότερα», είπε, επισημαίνοντας ότι «σκεφτόμαστε να δούμε πώς μπορούμε να φέρουμε την παραγωγή πιο κοντά στην Ουκρανία».
Σχετικά με το ζήτημα των ευρωομολόγων ως πηγή χρηματοδότησης αμυντικών επενδύσεων, είπε ότι «πρότεινα τα ευρωομόλογα και κάποιες χώρες που θα περιμέναμε ότι θα ήταν σκεπτικές στην ιδέα δεν είπαν “όχι” αμέσως, που είναι καλή ένδειξη. Αλλά πρέπει να δράσουμε άμεσα, οπότε, αν δεν προχωρήσουν τα ευρωομόλογα, ας σκεφτούμε άλλες λύσεις. Αν η ΕΤΕπ επενδύσει σε άμυνα, τότε ιδιωτικά κεφάλαια θα θεωρήσουν ότι είναι καλή ιδέα και θα επενδύσουν». Σε ερώτημα σχετικά με πιθανές κυρώσεις στην Κίνα, είπε ότι στις υψηλού επιπέδου επισκέψεις ευρωπαίων ηγετών στην Κίνα γίνεται προσπάθεια «να πείσουμε την Κίνα να μη στηρίζει τη Ρωσία. Αν δεν πετύχει, τότε μπορεί να συζητήσουμε άλλους τρόπους».