Αναζήτηση
Τι είναι αυτό που κάνει σημαντικές τις λαϊκές γειτονιές σε μια εκλογική αναμέτρηση; Εκεί εμφανίζονται πρώτα τα προβλήματα που αφορούν την καθημερινότητα: εκεί «χτυπάει» η ακρίβεια, εκεί τα ζητήματα ασφάλειας και οι κοινωνικές ανισότητες. Εκεί εκφράζεται αρχικά ο θυμός απέναντι στο πολιτικό σύστημα, σε κοινωνικά στρώματα που νιώθουν ξεχασμένα. Εκεί, καμιά φορά, βρίσκεται και το κλειδί για μια επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία – ειδικά όταν οι πολιτικές επιλογές των κατοίκων τους ετοιμάζουν εκπλήξεις. Μια τέτοια έκπληξη που θα επαναφέρει το στάτους κβο: μια από τις ιδιαιτερότητες της νίκης της ΝΔ σε δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις είναι ότι κατάφερε να κερδίσει σε περιοχές που συνήθως η προοδευτική παράταξη, είτε τα χρόνια που πυρήνας της ήταν το ΠΑΣΟΚ είτε ο ΣΥΡΙΖΑ, διατηρούσε σημαντική δυναμική. Πολλοί το ερμήνευσαν ως αποτέλεσμα της προσέγγισης που είχε κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο προοδευτικό Κέντρο, όμως πιο πιθανό είναι το αίτημα της σταθερότητας, ύστερα από μια δεκαπενταετία διαρκών και αλλεπάλληλων κρίσεων.
Τι δεν θέλει η αντιπολίτευση; Να αφήσει τις λαϊκές συνοικίες στα χέρια των αντιπάλων, είτε αυτοί βρίσκονται στο απέναντι στρατόπεδο είτε στο γειτονικό. Το ΠΑΣΟΚ είδε την κατάρρευσή του πρώτα εκεί και έπειτα σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, χωρίς να έχει καταφέρει ως τώρα να ανακάμψει – οι μαζικές μετακινήσεις του έγιναν προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος όχι μόνο θέλει να διατηρήσει τη συσπείρωσή του, αλλά και να ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά εκείνα που θα διεύρυναν την επιρροή του, όπως έγινε στο πρόσφατο παρελθόν.
ΝΔ: εντυπώσεις και κεκτημένο
Με ατζέντα καθημερινότητας, πρωτίστως οικονομίας ως εκείνη που μπορεί να καθορίσει εκλογικές συμπεριφορές, σκοπεύει να κινηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τον Βορρά μέχρι το Νότο – και της επικράτειας και της Αθήνας. Σε περιβάλλον παρατεταμένης ακρίβειας και αγωνίας έως απαισιοδοξίας των νοικοκυριών, όπως καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, σηκώνει τη φράση που διατύπωνε στην πρώτη για φέτος περιοδεία του εντός Αττικής: «Η μεγάλη λαϊκή παράταξη είναι τελικά η ΝΔ» έλεγε από το Γαλάτσι. Την εικόνα μιας κυβέρνησης που σκύβει πάνω στα προβλήματα προσπαθεί να καλλιεργεί έκτοτε σε κάθε επίσκεψη εντός ή εκτός Αττικής, επιλέγοντας μπαράζ εμφανίσεων στις λεγόμενες δύσκολες λαϊκές συνοικίες ενόσω παλεύει ταυτόχρονα να προστατέψει το γαλάζιο προφίλ σε ευαίσθητα κεφάλαια, όπως η ασφάλεια. Ηδη έχει βρεθεί σε αρκετά σημεία του εκλογικού χάρτη που είχαν προκαλέσει το βράδυ των εκλογών του Μαΐου και του Ιουνίου 2023 έντονα συναισθήματα σε Πειραιώς και Κουμουνδούρου: πανηγυρισμούς στη γαλάζια έδρα, κατήφεια στη συριζαϊκή.
Ο Μητσοτάκης δεν θέλει να χάσει στην ευρωκάλπη εκείνο το κεκτημένο: τη διείσδυση της ΝΔ σε θεωρούμενα «κάστρα» των πολιτικών αντιπάλων της – από τον Ασπρόπυργο έως τις γειτονιές της δυτικής Θεσσαλονίκης. Για την κεντροδεξιά παράταξη είναι ίσως η σημαντικότερη «μάχη» εντυπώσεων –πέραν της ουσίας της– στην ευρωκάλπη. Τυχόν εκτεταμένες απώλειες στην εκλογική επιρροή της στα λαϊκά στρώματα, μόλις έναν χρόνο μετά τις εθνικές εκλογές, προδιαγράφεται ότι θα στρέψουν τον προβολέα (των πολιτικών συμπερασμάτων) στην κοινωνική δυσαρέσκεια. Και μοιραία θα δώσουν στην αντιπολίτευση «πατήματα» για μετεκλογικές επιθέσεις.
Εξού και στο γαλάζιο ραντάρ είναι τα δυτικά της Αθήνας, ολόκληρη η δυτική Αττική, η Β’ Πειραιώς και συνοικίες της απαιτητικής Α’ Θεσσαλονίκης, ενώ το βάρος πέφτει συνολικά στις περιοχές όπου, παρά τη νίκη στις τελευταίες κάλπες, η ΝΔ κινήθηκε χαμηλότερα από το πανελλαδικό ποσοστό της. Τέτοια περίπτωση είναι για παράδειγμα ο Αγιος Δημήτριος όπου προγραμμάτιζε να βρεθεί ο Μητσοτάκης, σήμερα, Σάββατο. Λέει πολλά η μέχρι στιγμής κινητικότητά του, σε μια περίοδο που αποτυπώνεται καθαρά η κυβερνητική φθορά: από τον Δήμο Μοσχάτου – Ταύρου τόνισε η προσοχή «είναι στραμμένη στην επίλυση των προβλημάτων», από το Χαϊδάρι είπε ότι ακούει «ανησυχίες και προσδοκίες», από την Πολίχνη πρόταξε όχι μόνο τον «υπεύθυνο πατριωτισμό» της ΝΔ, όπως αναμενόταν δεδομένης της γαλάζιας εκστρατείας αναχαίτισης των διαρροών στα δεξιότερα, αλλά επιπλέον δεσμεύσεις για «λύσεις» στην καθημερινή ζωή.
ΣΥΡΙΖΑ: νέοι πυρήνες μετά τη διάσπαση
Στην Κουμουνδούρου ξέρουν τι δυνάμεις έχασαν το καλοκαίρι του 2023: γειτονιές στη δυτική Αθήνα, στον Πειραιά και στη Θεσσαλονίκη γύρισαν την πλάτη στον ΣΥΡΙΖΑ σε δύο διαδοχικές κάλπες. Στόχος, σε πρώτη φάση, δεν είναι να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος, αλλά να διατηρήσουν την παρουσία τους εκεί. Και για να το πετύχουν, το βάρος πέφτει στον ίδιο τον Στέφανο Κασσελάκη και στη δική του επικοινωνιακή ευχέρεια, την οποία έχει επιδείξει στις επαφές του με τους πολίτες. Μια από τις περιοχές τις οποίες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε για να παρουσιάσει κάποιους από τους υποψήφιους ευρωβουλευτές για τα προκριματικά της Αττικής ήταν το Περιστέρι – ο ίδιος, και σε αυτή την εκδήλωση αλλά και σε κάθε δημόσια παρέμβασή του, έχει αποφασίσει να μιλάει «λαϊκά» (παρότι επικρίνεται ως λαϊκιστής). Παράλληλα, ο Κασσελάκης υιοθετεί μια ρητορική στην οποία ο ίδιος περιγράφεται ως «φωνή όσων δεν έχουν», με περιοδείες που αφορούν είτε τα ακριτικά νησιά του Αιγαίου, στη Ναυτική Εβδομάδα που ξεκινάει σήμερα, είτε τους πληγέντες στη Θεσσαλία, τους οποίους ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε «σημαία» και στις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας του κόμματος.
Συριζαϊκό ενδιαφέρον έχουν γειτονιές της Δυτικής Αθήνας, όπως το Ιλιον, η Αγία Βαρβάρα και το Περιστέρι (όπου ο ΣΥΡΙΖΑ κατεβαίνει στη μάχη χωρίς τη στήριξη της –πρώτης σε σταυρούς– Εφης Αχτσιόγλου), η συμβολικής σημασίας (για ολόκληρο τον προοδευτικό χώρο) Β’ Πειραιά, αλλά και η Α’ Αθήνας – που εκτός από το Κολωνάκι και το Παγκράτι, περιλαμβάνει και γειτονιές όπως ο Αγιος Παντελεήμονας και τα Σεπόλια, στις οποίες υπάρχουν ευρωβουλευτές του κόμματος, πρώην υποψήφιοι και μεγαλωμένοι εκεί, που μπορούν να απευθυνθούν. Γιατί η Α’ Αθήνας είναι σημαντική; Εκεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχασε στη διάσπαση τους τέσσερις από τους πέντε πρώτους σε σταυρούς του ψηφοδελτίου του προς τη Νέα Αριστερά (Νάσος Ηλιόπουλος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Νίκος Βούτσης, Νίκος Φίλης) ενώ η τοπική οργάνωση αποδεκατίστηκε. Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην Α’ Θεσσαλονίκης – από την Κεντρική Μακεδονία, με ειδική αναφορά στην πόλη, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ κατεβάζει δίδυμο γυναικών (Δώρα Αυγέρη – Δώρα Τσαμπάζη).
ΠΑΣΟΚ: «κλειδί» τα παλιά κάστρα
Για το ΠΑΣΟΚ τα αστικά κέντρα αποτελούν τη μεγαλύτερη μαύρη τρύπα του κόμματος: εδώ και χρόνια, όποιος εκλογικός αναλυτής έχει κληθεί για συζήτηση στη Χαριλάου Τρικούπη, επισημαίνει πως εκεί, και ειδικά στα παλιά κάστρα των λαϊκών γειτονιών των δύο μεγαλύτερων πόλεων, βρίσκεται το «κλειδί» για το βήμα παραπάνω. Και η αλήθεια είναι πως ενδείξεις πως αυτή η προσέγγιση είναι σωστή φάνηκαν και στις προηγούμενες εθνικές εκλογές, όπου τα μεγαλύτερα ποσοστά του το κόμμα τα κέρδισε στη Δυτική Αθήνα και στην πολυποίκιλη Ανατολική Αττική, ενώ ήταν οι καραμπόλες του εκλογικού νόμου που απέτρεψαν την εκλογή βουλευτή στη Β’ Πειραιά, για πρώτη φορά από το 2009.
Στη συνολική στρατηγική που έχει καταρτίσει το κόμμα για την Αττική εντάσσονται, σ’ αυτό το πλαίσιο, όλες οι λαϊκές γειτονιές που το ΠΑΣΟΚ κάποτε κυριαρχούσε: οι βουλευτές της κάθε περιφέρειας, όπως αποφασίστηκε σε σύσκεψη που έγινε την Πέμπτη το πρωί στη Χαριλάου Τρικούπη, αναλαμβάνουν τον βασικό ρόλο του εκλογικού αγώνα στην περιοχή τους –και όπου δεν υπάρχει βουλευτής, τον ίδιο ρόλο παίρνει ο πρώτος σε σταυρούς. Ειδικά στην Α’ Αθήνας, η σημασία που έχει δοθεί είναι ακόμα μεγαλύτερη, καθώς εκεί, παρά το εξαιρετικά χαμηλό 6,8% των εθνικών εκλογών, το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να εκλέξει δήμαρχο. Πράσινοι αντιδήμαρχοι και στελέχη της τοπικής οργάνωσης, παλιοί βουλευτές και υπουργοί στόχος είναι να «σκουπίσουν» την περιοχή, ειδικά στις συνοικίες που εντοπίζονται τα μεγαλύτερα προβλήματα καθημερινότητας, για τα οποία στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν πως έχουν το πιο «δυνατό» πρόγραμμα.
Για τις συνοικίες της Θεσσαλονίκης, το πρόβλημα είναι διπλό: όταν ο Νίκος Ανδρουλάκης κράτησε για τον ίδιο την έδρα της Α’ περιφέρειας της πόλης, αρκετά τοπικά στελέχη εκτίμησαν πως αυτή η επιλογή άφηνε ουσιαστικά τη Θεσσαλονίκη χωρίς βουλευτή. Γι’ αυτό και από τη Χαριλάου Τρικούπη δίνουν όλο αυτό το διάστημα προσοχή στην παρουσία Ανδρουλάκη στην πόλη (στην οποία περιλαμβάνεται και η συχνή του παρουσία εκεί και το αναβαθμισμένο γραφείο του στη Θεσσαλονίκη και η χθεσινή παρουσία στην Πυλαία). Στη μάχη της Θεσσαλονίκης, με ευνόητους ποδοσφαιρικούς συνειρμούς, έπεσε και ο Θοδωρής Ζαγοράκης.
