«Οι Πάτριοτ μπορούν να αποκαλούνται συστήματα αεράμυνας μόνο όταν λειτουργούν και σώζουν ζωές, όχι όταν μένουν ακίνητοι σε κάποιες αποθήκες», έγραψε την Κυριακή ο πρόεδρος Ζελένσκι στο Χ. «Μέχρι στιγμής έχουμε δείξει έμπρακτα τη βοήθειά μας στην Ουκρανία και τον ουκρανικό λαό, δεν πρόκειται να γίνει οποιαδήποτε κίνηση που θα διακινδυνεύσει έστω και κατ’ ελάχιστον την αποτρεπτική ικανότητα ή την αεράμυνα της χώρας», δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. Ποιος από τους δύο έχει δίκιο;
Αν κρίνουμε με βάση τα στενώς νοούμενα «εθνικά συμφέροντα», η απάντηση είναι προφανής. Αν, επιπλέον, λάβουμε υπόψη ότι ο Πρωθυπουργός έφτασε να επιλέξει ως υποψήφιο τον Μπελέρη για να ανακόψει διαρροές προς τα ακροδεξιά (όπως παραδέχθηκε χθες και η Εύη Χριστοφιλοπούλου), αντιλαμβανόμαστε ότι δεν θα διακινδύνευε κατά κανέναν τρόπο μια επίθεση από τα δεξιά του προκειμένου να βοηθήσει το Κίεβο. Mπορεί άλλωστε πάντα να χρησιμοποιήσει απέναντι στους Ευρωπαίους ένα επιχείρημα λογικό και εύπεπτο: αν δεν πιέζετε την Πολωνία ή τη Ρουμανία να δώσει Πάτριοτ επειδή αντιμετωπίζουν άμεση απειλή από τη Ρωσία, πώς γίνεται να πιέζετε την Ελλάδα που δέχεται απειλή από την Τουρκία;
Ενας κυνικός παρατηρητής θα μπορούσε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Η Ουκρανία χάνει, θα έλεγε. Ακόμη κι αν λάβει όλα τα οπλικά συστήματα που θέλει, το περισσότερο που μπορεί να πετύχει είναι να επιβραδύνει τη ρωσική προέλαση, όχι να τη σταματήσει. Ενας ουκρανός πρώην αξιωματούχος που διευθύνει την ομάδα Frontelligence Insight λέει στους Financial Times ότι η αμερικανική βοήθεια που ψηφίστηκε το Σάββατο (και που, αν εκλεγεί πρόεδρος ο Τραμπ, θα είναι η τελευταία) «χαρίζει» στην Ουκρανία το πολύ έναν χρόνο. Το 2025, ο παράγων που θα καθορίσει την έκβαση του πολέμου είναι ο αριθμός των στρατιωτών της κάθε πλευράς, κι εκεί η Ρωσία έχει το απόλυτο πλεονέκτημα γιατί μπορεί να θυσιάζει όσους ανθρώπους θέλει. Τι νόημα έχει λοιπόν να προσπαθεί η Δύση να καθυστερήσει το αναπόφευκτο;
Για να δώσουμε απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν συμφωνούμε σε κάτι θεμελιώδες: στο ότι ενδεχόμενη συντριβή της Ουκρανίας από τον ρωσικό ολοκληρωτισμό δεν θα οδηγήσει απλώς σε μια αφόρητη αιματοχυσία και σε ένα γιγαντιαίο κύμα προσφύγων, αλλά θα προετοιμάσει το έδαφος και για την επόμενη επίθεση. Αν συμφωνούμε, τότε πρώτη προτεραιότητα του φιλελεύθερου κόσμου, της Ελλάδας φυσικά περιλαμβανομένης, θα πρέπει να είναι η απόκρουση αυτού του ολοκληρωτισμού με όλους τους τρόπους – κι εδώ δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη συζήτηση που άνοιξε ο Μακρόν για την αποστολή ευρωπαίων στρατιωτών.
Αν θεωρούμε ότι η υπεράσπιση της Ουκρανίας δεν είναι (και) δική μας δουλειά, αν πιστεύουμε ότι κατά βάθος ο Πούτιν έχει δίκιο ή, ακόμη χειρότερα, αν δεν μας απασχολεί το θέμα, τότε μπορούμε να συνεχίσουμε να σφυρίζουμε αδιάφορα.
