Τον Ιούλιο κάνει την επίσημη εμφάνισή της η εξαήμερη εργασία στην Ελλάδα. Με άλλες χώρες της Ευρώπης να πειραματίζονται με τετραήμερη απασχόληση χωρίς μείωση απολαβών η χώρα μας βάζει σταδιακά τέλος στο πενθήμερο και ετοιμάζεται να «υποδεχτεί» το 48ωρο κοπιάροντας πρακτικές που έπεσαν στο τραπέζι από τους δανειστές μας στο πρώτο μνημόνιο αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκαν.
Από την 01/07/2024, επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με εναλλασσόμενες βάρδιες θα μπορούν να ζητούν από τους εργαζομένους τους να δουλεύουν και την 6η ημέρα, με προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40%. Πρόκειται για την εφαρμογή της ψηφισμένης διάταξης του νόμου Γεωργιάδη για την εξαήμερη εργασία.
Η εφαρμογή της εξαήμερης απασχόλησης θα συνδυαστεί με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας, θα μπορεί να κάνει χρήση της έκτης ημέρας της εβδομάδας, αρκεί:
-να έχει προδηλώσει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία,
-να δηλώνεται, κάθε φορά που επιθυμεί να κάνει χρήση της 6ης ημέρας, εκ των προτέρων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας κατά τη συγκεκριμένη περίοδο.
Παραδείγματα
Εργαζόμενος που εργάζεται από Δευτέρα έως Παρασκευή και εκτάκτως χρειάζεται να εργαστεί και το Σάββατο της ίδιας εβδομάδας, το Σάββατο θα πληρωθεί με το επιπλέον 40%, χωρίς να λάβει πρόσθετη μέρα ανάπαυσης.
Άλλος εργαζόμενος εργάζεται από Δευτέρα έως Πέμπτη και την Παρασκευή έχει νόμιμη άδεια απουσίας και το Σάββατο προγραμματισμένη εργασία. Το Σάββατο θα πληρωθεί το ημερομίσθιό του προσαυξημένο κατά 30%, χωρίς να λάβει επιπλέον μέρα ανάπαυσης.
Να σημειωθεί ότι εκτός των ιδιωτικών επιχειρήσεων, 6η μέρα μπορούν να απασχοληθούν εργαζόμενοι σε ΟΤΑ, ΔΟΥ, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ και άλλες επιχειρήσεις του ευρύτερου τομέα που σχετίζονται με εργασίες που εξυπηρετούν το κοινό.
Εξαήμερη εργασία και απαγορεύσεις
«Έχει νομοθετηθεί για ορισμένους ακόμα κλάδους, όπου η παραγωγή είναι “συνεχούς ροής”, τους οποίους δεν είχαμε καλύψει προηγουμένως και δίνει δικαίωμα στον εργοδότη να ζητήσει από τον εργαζόμενο να εργαστεί και έκτη ημέρα με τις μισθολογικές απολαβές που προβλέπει ο νόμος. Το μέτρο καλύπτει σχετικά μικρό αριθμό εργαζομένων και, σίγουρα, δεν πρόκειται για γενίκευση του μέτρου σε όλους τους μισθωτούς», ανέφερε μιλώντας στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου.
Σύμφωνα με τον νόμο, η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ ώρες, ενώ δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο.
Οι ανωτέρω εργοδότες υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα στοιχεία των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων τους που θα απασχοληθούν κατά την έκτη ηµέρα στη δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζομένους.
Το καθεστώς της εξαήμερης εργασίας έχει και απαγορεύσεις. Δηλαδή: Δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 8 ώρες η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα και δεν θα επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης. Εάν όμως οι επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις έχουν νυχτερινές βάρδιες πενθημέρου (00:00-06:00), τότε δεν θα επιτρέπεται επ’ ουδενί η απασχόλησή τους 6η μέρα κατά τη νυχτερινή βάρδια.
Οι ενστάσεις και το πείραμα της τετραήμερης εργασίας
«Προφανώς, αποτελούν στοχευμένες επιλογές της κυβέρνησης, που επιδιώκει συστηματικά να αλλάξει προς το χειρότερο το εργασιακό τοπίο, σε βάρος των εργαζομένων», σχολιάζει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δ. Καλαματιανός και προσθέτει: «Αντί η κυβέρνηση να ενισχύσει τα εισοδήματα των εργαζομένων, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στη γενικευμένη ακρίβεια που συνθλίβει την αγοραστική τους δύναμη, τους ωθεί να δουλέψουν περισσότερες ημέρες και ώρες, δήθεν για να πάρουν περισσότερα. Αυτή είναι η κυβερνητική λύση για την αντιμετώπιση της ακρίβειας!».
Ο εργατολόγος Αλέξης Μητρόπουλος τοποθετήθηκε σχετικά. «Ο νόμος είναι έτοιμος, ψηφισμένος από τον Σεπτέμβριο του 2023. Τα τρία άρθρα που προβλέπουν εξαήμερη εργασία και ένα πιο σκληρό, που προβλέπει ένταξη μαζικών βιομηχανιών στην επταήμερη εργασία. (…) Η διάταξη αυτή είναι του πρώτου μνημονίου, αλλά επειδή τότε δεν τόλμησαν οι δανειστές να το βάλουν χωρίς συναίνεση των εργαζομένων, τώρα μπορεί ο εργοδότης και η βιομηχανία να εφαρμόσει εξαήμερο υποχρεωτικά για τους εργαζόμενους, χωρίς να αντιδρούν και χωρίς να εξαρτάται από τη συμφωνία των εργαζομένων (…)», είπε (Attica Tv) αναφερόμενος στον νόμο.
Με τους Έλληνες να αναδεικνύονται πρωταθλητές στις ώρες εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με 41 ώρες κατά μέσο όρο την εβδομάδα η λεγόμενη «ισορροπία» μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής δείχνει να χάνεται. Η ανησυχία για αρνητικές επιπτώσεις, πρώτα και κύρια στην ασφάλεια και στην υγεία των εργαζομένων αποτυπώνεται σε αρκετές έρευνες επομένως, οι περισσότερες ημέρες εργασίας θα έχουν ως αποτέλεσμα συσσώρευση κούρασης και χαμηλή αποδοτικότητα.
Πιλοτικές μελέτες σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Νότια Αφρική δείχνουν ότι λιγότερη εργασία μπορεί να βοηθήσει τους εργαζόμενους να μειώσουν την εξάντληση, να διαχειριστούν το άγχος, να κοιμούνται περισσότερο και να ασκούνται, να περνούν επιπλέον ποιοτικό χρόνο με τους αγαπημένους τους και να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι και υγιείς. Οι εργοδότες βλέπουν επίσης προνόμια, συμπεριλαμβανομένων χαμηλότερων ποσοστών κύκλου εργασιών και απουσιών. Η μελέτη στην Ισπανία βρήκε ακόμη και μείωση εκπομπών καυσαερίων λόγω λιγότερων μετακινήσεων.