Την περασμένη Τρίτη το απόγευμα, πολλές περιοχές της χώρας «βάφτηκαν» στις αποχρώσεις του κόκκινου και της σέπιας, κάνοντας το τοπίο να μοιάζει με σκηνικό. Σκηνικό απόκοσμο, σχεδόν τρομαχτικό, εντελώς αφιλόξενο και κόντρα στα χρώματα της ελληνικής φύσης. Δεν το είδαμε μόνο. Το νιώσαμε στην αναπνοή μας που έβγαινε δύσκολα και βαριά, στα μάτια μας που έτσουζαν, ακόμη και σαν μια στυφή γεύση στο στόμα. Κι όμως, αυτή η παράξενη – αν και όχι πρωτόγνωρη – εικόνα μάς γοήτευσε. Σηκώσαμε τα κινητά να φωτογραφίσουμε το φαινόμενο, το Διαδίκτυο γέμισε από τοπία στην κόκκινη ομίχλη, ξαφνικά η καυτή πολιτική επικαιρότητα παραμερίστηκε από την ειδησεογραφία, για λίγη ώρα οι μετεωρολόγοι πήραν τη θέση των πολιτικών σχολιαστών για να μας εξηγήσουν το Minerva Red, το μετεωρολογικό φαινόμενο που προκάλεσε αυτές τις εικόνες.
Και βέβαια πολλοί ήταν αυτοί που δεν αντιστάθηκαν στο χιούμορ, κάτι που, σε κάποιες περιπτώσεις, λες και επιβάλλεται υποχρεωτικά ακόμη και σε θέματα όπου δεν προκύπτει εκ των γεγονότων. Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης ακόμη και η ΕΛ.ΑΣ. δημοσίευσε φωτογραφία με καμήλες σε κεντρικό αθηναϊκό δρόμο, είδαμε έρημο στο Σύνταγμα, ενώ κάποιος στην Καλαμάτα κυκλοφορούσε ντυμένος Αραβας.
Πριν από λίγες εβδομάδες, με αφορμή την ολική έκλειψη Ηλίου που ήταν ορατή από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, 38 εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να παρακολουθήσουν ζωντανά το φυσικό φαινόμενο. Στις πολιτείες από τις οποίες ήταν ορατό το φαινόμενο έφθασαν άνθρωποι από την Ολλανδία έως την Αυστραλία, η αστυνομία ήταν σε επιφυλακή μήπως και από τη φρενίτιδα που είχε καταβάλει το πλήθος συμβούν έκτροπα, πολλά σχολεία είχαν τότε κλείσει για να μπορέσουν οι μαθητές να παρακολουθήσουν το θέαμα, είχε συγκροτηθεί και ειδική επιτροπή εκδηλώσεων σχετικών με την έκλειψη. Εγιναν ομαδικές προτάσεις γάμου, ακόμη και ο Τραμπ έκανε αστειάκια «παίζοντας» με την καραμουτσουνάρα του και τα γραφικά της έκλειψης.
Στα χρόνια που κυριαρχεί η εικόνα και το συνεπαγόμενο υπερθέαμα, την εποχή που η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μάς εξοικειώνει όλο και περισσότερο με φωτογραφίες πέραν της πραγματικότητας, αυτή η δόλια η πραγματικότητα, η φύση και τα φαινόμενά της, επαναλαμβανόμενα εδώ και χιλιάδες χρόνια, εξακολουθούν να μας συναρπάζουν, να μας γοητεύουν, ακόμη και να μας ενώνουν, ως προς τις αντιδράσεις μας, σαν ένα είδος συγκολλητικής ουσίας. (Δεν βλέπουμε τι γίνεται κάθε μήνα, ειδικά το καλοκαίρι, με την πανσέληνο; Αν δεν τη φωτογραφίσεις και δεν την αναρτήσεις, είναι σαν να μη συνέβη. Ή δεν θυμόμαστε τι έγινε όταν, τον περασμένο Νοέμβριο, εμφανίστηκε το βόρειο σέλας στον ουρανό της Θεσσαλονίκης;).
Είναι τότε που όλοι εμείς οι σύγχρονοι άνθρωποι συντονιζόμαστε με τους «παλιούς» προγόνους μας, που ανιχνεύουμε μαγικές ιδιότητες στη Σελήνη, που αντιμετωπίζουμε απολύτως φυσικά φαινόμενα ως θαύματα. Τότε που νιώθουμε μια σχεδόν παγανιστική σχέση με τη φύση, που νομίζουμε ότι είμαστε μέρος του σαιξπηρικού «Ονείρου θερινής νύχτας». Και μόλις περάσει αυτό το φαινόμενο, ξεχνάμε τη μαγεία και συνεχίζουμε να καταστρέφουμε τη Γη.
Θεωρίες συνωμοσίας
Το φαινόμενο της περασμένης Τρίτης, αν και εξαιρετικά εντυπωσιακό, ήταν απολύτως φυσικό. Οπως συμβαίνει με πολλά φυσικά φαινόμενα που μας εξιτάρουν όταν τα βλέπουμε για πρώτη φορά – φτάνει να παρατηρήσουμε πώς αντιδρά ένα παιδί όταν πρωτοβλέπει να πέφτουν νιφάδες χιονιού. Μάλιστα οι, συχνές τον τελευταίο καιρό, «επιδρομές» της αφρικανικής σκόνης δεν οφείλονται καν στην κλιματική αλλαγή. Είναι θέμα τυχαιότητας.
Δεν έλειψαν ωστόσο οι θεωρίες συνωμοσίας που απέδωσαν το φαινόμενο στους εχθρούς της χώρας και της ανθρωπότητας ολόκληρης. Που μας ψεκάζουν (με μείγμα κανέλας και κουρκουμά μάλλον για να έχει αυτό το χρώμα), μας ραντίζουν με δηλητήρια, μας κοροϊδεύουν, θέλουν να μας εξολοθρεύσουν. Και έχω την εντύπωση ότι διακινήθηκαν περισσότερο απ’ όσο οι εξηγήσεις των ειδικών επιστημόνων.
Στη φύση, εξ ορισμού, δεν υπάρχει «υπερφυσικό». Απλά, εκλαμβάνουμε ως τέτοιο ό,τι μας ξαφνιάζει. Οπως κι εγώ, πριν από λίγες ημέρες, έμεινα με το στόμα ανοιχτό όταν είδα σε μία πλευρά από ένα πλακάκι – δείγμα που είχα ακουμπήσει στον τοίχο της βεράντας να έχει φυτρώσει χορταράκι.
*τίτλος θεατρικού μονολόγου
της Λούλας Αναγνωστάκη