Τον Σεπτέμβριο του 2017, με διαφορά μόλις λίγων ημερών, ο Εμανουέλ Μακρόν, νεοεκλεγμένος πρόεδρος της Γαλλίας τότε, είχε απευθύνει στην Πνύκα και τη Σορβόννη δύο ιστορικές ομιλίες, παρουσιάζοντας το όραμά του για την αναγέννηση της Ευρώπης, την ενίσχυση της ευρωζώνης, την υλοποίηση μιας «Ευρώπης που προστατεύει». Εξίμισι χρόνια αργότερα, σε ένα πολύ διαφορετικό για τον ίδιο, αλλά και για τη Γαλλία και την EE, πλαίσιο, λίγες εβδομάδες πριν από τις κρίσιμες ευρωεκλογές του Ιουνίου, ο γάλλος πρόεδρος επέστρεψε χθες στο κεντρικό αμφιθέατρο της Σορβόννης για μια νέα «ευρωπαϊκή» ομιλία.
Η Ευρώπη είναι «πολύ αδύναμη, πολύ αργή, πολύ αναποτελεσματική», είχε προειδοποιήσει από αυτό το βήμα το 2017. «Η Ευρώπη μας είναι θνητή, μπορεί να πεθάνει», προειδοποίησε χθες. «Αυτό εξαρτάται αποκλειστικά από τις επιλογές μας, αλλά αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνουν σήμερα», πρόσθεσε, γιατί «την επόμενη δεκαετία υπάρχει τεράστιος κίνδυνος να αποδυναμωθούμε ή ακόμη και να υποβιβαστούμε».
Ως καλός ρήτορας, βέβαια, ο Μακρόν ξεκίνησε τη δίωρη ομιλία του ενώπιον 500 προσκεκλημένων – ανάμεσά τους οι πρεσβευτές των 26 άλλων κρατών-μελών της ΕΕ, φοιτητές, ερευνητές και ολόκληρη η κυβέρνησή του – με έναν απολογισμό των επιτευγμάτων της Ευρώπης. «Υπήρξαν επιτυχίες, ιδίως όσον αφορά την ενότητα και την κυριαρχία, κάτι που δεν ήταν δεδομένο», τόνισε, αναφερόμενος ειδικότερα στην αντιμετώπιση της πανδημίας, στην απάντηση που δόθηκε στη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, στις προόδους που επιτεύχθηκαν στους τομείς της ενέργειας και της άμυνας. «Είμαστε ακόμα υπερβολικά αργοί, όχι αρκετά φιλόδοξοι», πρόσθεσε ωστόσο (επανα)διατυπώνοντας το όραμά του για μια ισχυρή Ευρώπη που επιβάλλει τον σεβασμό, διασφαλίζει την ασφάλειά της και ανακτά τη στρατηγική της αυτονομία».
Ο Μακρόν σκοπεύει, όπως δήλωσε, να καλέσει τους επόμενους μήνες «όλους τους εταίρους» του να οικοδομήσουν «μια ευρωπαϊκή αμυντική πρωτοβουλία» που θα είναι «αξιόπιστη» απέναντι στους «ρωσικούς πυραύλους» και θα περιλαμβάνει «ίσως» μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα. Προέκρινε, ειδικότερα, μια «ευρωπαϊκή στρατιωτική ακαδημία», μια «δύναμη ταχείας επέμβασης» και μια «ευρωπαϊκή δυνατότητα κυβερνοασφάλειας και κυβερνοάμυνας». Υπερασπίστηκε «μια ευρωπαϊκή προτίμηση στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού» και υποστήριξε την ιδέα ενός ευρωπαϊκού δανείου για τη χρηματοδότηση αυτής της αμυντικής προσπάθειας.
Η χθεσινή ομιλία «Σορβόννη 2.0» παρουσιάστηκε από τους συνεργάτες του Μακρόν ως μια συνεισφορά της Γαλλίας στην ευρωπαϊκή στρατηγική ατζέντα για τα επόμενα πέντε χρόνια. Το περιβάλλον του το αρνείται, η ομιλία αυτή ήταν ωστόσο παράλληλα η έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας του γάλλου προέδρου για τις ευρωεκλογές. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η μακρονική λίστα υποψηφίων, υπό τη σχετικά άγνωστη Βαλερί Αγέρ, υπολείπεται κατά 12-15 μονάδες της λίστας της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης, υπό τον νεαρό και φωτογενή Ζορντάν Μπαρντελά…