Ο πανικός του να ξεχάσεις το τηλέφωνό σου στο σπίτι, είναι ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι έχεις εθισμό με αυτό. Τα ψηφιακά μέσα επηρεάζουν τον εγκέφαλό μας κι αυτό γιατί το χρησιμοποιούμε για επικοινωνία, ψυχαγωγία και πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η αναζήτηση στο διαδίκτυο είναι μια μορφή νοητικής άσκησης που μπορεί να ενισχύσει τα εγκεφαλικά κυκλώματα. Να θυμάστε ότι η επίδραση της ενασχόλησης με μια οθόνη δεν αφορά μόνο τον χρόνο που περνάτε στην οθόνη. Αφορά επίσης τον χρόνο που δεν δαπανάται για άλλα πράγματα, όπως η αλληλεπίδραση και η σύνδεση με άλλους, το διάβασμα, η σωματική δραστηριότητα και η σύνδεση με τη φύση.
«Τα ψηφιακά μέσα δεν είναι “όλα ή τίποτα”. Είναι εδώ για να βελτιώσουν τη ζωή μας, αν κάνουμε την προσπάθεια να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με το πώς τα χρησιμοποιούμε», λέει η νευρολόγος ύπνου και μέλος του συμβουλίου ιατρικών συμβούλων του Ozlo Sleep, Meredith Broderick, MD.
«Από την αλλαγή της χιλιετίας, οι συμπεριφορικές εξαρτήσεις (σε αντίθεση με τις εξαρτήσεις από ουσίες) έχουν αυξηθεί κατακόρυφα», αναφέρουν στο Guardian. «Κάθε ελεύθερο δευτερόλεπτο, είναι μια ευκαιρία για διέγερση, είτε μπαίνοντας στη δίνη του TikTok, είτε σαρώνοντας το Instagram, είτε σαρώνοντας το Tinder, είτε αφηνιάζοντας στο πορνό, στον online τζόγο και στις ηλεκτρονικές αγορές». Αυτό οφείλεται εν μέρει στην ντοπαμίνη.
«Όσον αφορά τις οδούς ανταμοιβής μας, όταν κάνουμε κάτι που γίνεται αντιληπτό ως ευχάριστο, η ντοπαμίνη λέει: “Έι, πρέπει να το ξανακάνουμε αυτό”. Λέει στον εγκέφαλό σας να επαναλάβει μια συμπεριφορά που φέρνει ευχαρίστηση, αντί να προκαλέσει άμεσα την ευχαρίστηση». Οι εκρήξεις ντοπαμίνης που λαμβάνουμε από τα Social Media μπορεί στην πραγματικότητα να τα κάνουν εθιστικά.
Άλλα σημάδια εθισμού με το κινητό τηλέφωνο περιλαμβάνουν:
- ευερεθιστότητα όταν δεν έχετε το τηλέφωνό σας
- παραμέληση των κοινωνικών συναναστροφών προς όφελος της χρήσης του τηλεφώνου
- χρήση του τηλεφώνου σας ως μέσο αναβολής άλλων δραστηριοτήτων
Πώς μπορούμε να είμαστε πιο προσεκτικοί με τον χρόνο που αφιερώνουμε στην οθόνη;
Υπάρχουν τόσο θετικές όσο και αρνητικές πτυχές των ψηφιακών μέσων, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να προσέχουμε πώς χρησιμοποιούμε τον χρόνο μας στην οθόνη. Ο καθορισμός χρονικών ορίων μπορεί να μοιάζει με:
- Προγραμματισμός των επιτρεπόμενων χρόνων, όπως ο έλεγχος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μόνο μία φορά το πρωί, το μεσημέρι και στη συνέχεια ξανά το βράδυ.
- Ορισμός χρονικού ορίου για μια εφαρμογή, όπως 30 λεπτά την ημέρα.
- Κλείσιμο των ηλεκτρονικών συσκευών δύο ώρες πριν από τον ύπνο, γεγονός που ωφελεί σημαντικά την ποιότητα του ύπνου.
Αν δυσκολεύεστε με το #3,μπορείτε να μεταβείτε σε μέσα ενημέρωσης μόνο με ήχο το βράδυ, όπως ένα podcast ή μουσική.
