Ελλάδα και Τουρκία είναι καταδικασμένες από τη γεωγραφία να ζουν δίπλα η μία στην άλλη. Το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός πως το τουρκικό «βαθύ κράτος», είτε κεμαλικό είτε ισλαμικό είναι αυτό, ποτέ δεν αποδέχτηκε το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Αυτή η άρνηση σε συνδυασμό με το γεγονός πως η σύγχρονη Τουρκία έχει έναν πληθυσμό που αυξάνεται αλματωδώς και στη συντριπτική του πλειονότητα είναι νέοι που πρέπει να εργαστούν, κάτι που γεννά την ανάγκη για δημιουργία θέσεων εργασίας και που με τη σειρά του σημαίνει πως η Αγκυρα χρειάζεται πόρους και ειδικά ενέργεια, μας φέρνει στη «λύση» που βρήκαν οι κυβερνώντες της γειτονικής χώρας, που ακούει στο όνομα «Γαλάζια Πατρίδα».
Πρόκειται για ένα εξόχως αναθεωρητικό δόγμα, που θυμίζει έντονα το… Lebensraum, τον «ζωτικό χώρο» της Γερμανίας του Χίτλερ πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στόχος η αλλαγή με κάθε πρόσφορο μέσο του ισχύοντος status quo και μέσω αυτού η υφαρπαγή των ενεργειακών πόρων της περιοχής που στην πλειονότητά τους είναι σε περιοχές της Κυπριακής και της δυνητικής Ελληνικής ΑΟΖ, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η εξοπλιστική κούρσα της Τουρκίας που σκοπό έχει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της «Γαλάζιας Πατρίδας» και της ακόμα πιο πρόσφατα αναφερθείσας από τούρκους αξιωματούχους «Ουράνιας Πατρίδας», εστιάζει στην αύξηση του τουρκικού στόλου και αεροπορίας. Με δεδομένη την οικονομική κατάσταση της Τουρκίας που και σε αυτό το κομμάτι θυμίζει έντονα τη Γερμανία πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος είναι αυτή η αύξηση να γίνει με δικά της μέσα. Με την ανάπτυξη δηλαδή της δικής της αμυντικής βιομηχανίας.
Στην Αθήνα το έχουν δει όλο αυτό και παρά το γεγονός πως σε κάθε ευκαιρία τείνουν χείρα φιλίας, με κλασικό πρόσφατο παράδειγμα τη Διακήρυξη των Αθηνών, δεν τρέφουν αυταπάτες.
Η Ελλάδα, παρά το γεγονός πως είναι σε πολύ καλύτερη οικονομική κατάσταση από την εποχή των Μνημονίων, σε καμία περίπτωση δεν είναι σε θέση να προχωρήσει σε μια εξοπλιστική κούρσα με την Τουρκία, ειδικά εάν αυτό είναι να γίνει με… αγορές από το «ράφι».
Απαντώντας στην ανάγκη να μη διαταραχθεί η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας προχώρησαν στη θέσπιση ενός προγράμματος. Ενός σχεδίου που ακούει στο όνομα «Ατζέντα 2030». «Ο τομέας της Εθνικής Αμυνας έχει ανάγκη από μια βαθιά μεταρρύθμιση. Οι συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώνεται το διεθνές γίγνεσθαι, οι συγκρούσεις των τελευταίων ετών, οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι νέες συμβατικές και υβριδικές απειλές, αλλά και η περιφερειακή κατάσταση, έχουν δραματικά επιδεινωθεί. Εχουν αλλάξει συνολικά»: έχει δηλώσει σχετικά ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας.
Το σχέδιο
Η «Ατζέντα 2030» δίνει βάρος:
n στη νέα δομή οργάνωσης και λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων
n στη χρήση κι αξιοποίηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων, αντλώντας πολύτιμες εμπειρίες από τις πρόσφατες πολεμικές συγκρούσεις
n σε ένα σύγχρονο μοντέλο θητείας κι εφεδρείας, που λαμβάνει υπόψη τις δημογραφικές εξελίξεις στη χώρα
n στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, ώστε να πάψει η Ελλάδα να ψωνίζει από το ράφι οπλικά συστήματα και μέσα
n στη δημιουργία ενός αμυντικού οικοσυστήματος για την ανάπτυξη της καινοτομίας και της τεχνολογίας
n σε ολοκληρωμένες δράσεις για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και τις προοπτικές εξέλιξης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και της κάλυψης των στεγαστικών και υγειονομικών τους αναγκών .
Ειδικότερα ως προς την επικαιροποίηση και προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων καθώς πλέον η οικονομική κατάσταση επιβάλλει την ιεράρχησή τους η «Ατζέντα 2030» προβλέπει πως ο συνολικός επανασχεδιασμός του μακρόπνοου δωδεκαετούς εξοπλιστικού προγράμματος θα πρέπει να εξυπηρετεί τη νέα δομή των Ενόπλων Δυνάμεων και να υλοποιείται με γνώμονα την εναρμόνιση των αναγκών των Γενικών Επιτελείων με τις νέες συνθήκες αλλά και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
Βασική προτεραιότητα αποτελεί η συνέχιση των εξοπλιστικών προγραμμάτων που είναι ήδη σε εξέλιξη, όπως η πρόσκτηση των νέων μαχητικών αεροσκαφών Rafale, των ελικοπτέρων Romeo και των φρεγατών Belharra, αλλά και η αναβάθμιση των μαχητικών F-16 στην έκδοση Viper. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην ομογενοποίηση, κατά το δυνατόν, των τύπων των αεροσκαφών και των αυτόνομων ιπτάμενων συστημάτων, στον εκσυγχρονισμό των φρεγατών, αλλά και στην αύξηση της διαθεσιμότητας του στόλου των μεταγωγικών αεροσκαφών και στη συντήρηση του στόλου των ελικοπτέρων.
Ταυτόχρονα, εξετάζεται η συμμετοχή της χώρας στον σχεδιασμό και τη ναυπήγηση φρεγατών τύπου Constellation.
Εξετάζεται επίσης η υλοποίηση προγραμμάτων χαμηλού κόστους και υψηλής επιχειρησιακής αξίας, με έμφαση συστήματα drones (αέρος, εδάφους, επιφάνειας και υποβρύχια), την κυβερνοασφάλεια και την τεχνητή νοημοσύνη.
Στο πλαίσιο αυτό, εμβληματικό έργο αποτελεί η δημιουργία ενός θόλου anti-drone, που θα επιτρέπει στις Ενοπλες Δυνάμεις μας να επιχειρούν προστατευμένες από την απειλή των drones.
Η αμυντική βιομηχανία
Ως προς την εξυγίανση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας για να μπορεί να γίνει πραγματικότητα το εξοπλιστικό πρόγραμμα και στη συνέχεια να στηριχθεί το αμυντικό οικοδόμημα προβλέπεται μια σειρά από βήματα. Πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας σύγχρονης, σοβαρής ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας είναι η εξυγίανση της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ), της ραχοκοκαλιάς που θα μπορεί να στηρίζει το μυϊκό σύστημα της Πολεμικής Αεροπορίας. Βασικός στόχος η επιτάχυνση της υλοποίησης προγραμμάτων drones και της ολοκλήρωσης υφισταμένων προγραμμάτων επισκευής πτητικών μέσων (C-130, Super Puma κ.ά.)
Ασφαλώς δεν μπορεί να υπάρξει ολοκληρωμένη ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας χωρίς τη συμμετοχή των Ναυπηγείων τονίζουν πηγές του ΥΠΕΘΑ
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος είναι η ανάθεση προγραμμάτων αναβάθμισης φρεγατών και εκσυγχρονισμού υποβρυχίων και πυραυλακάτων.
Παράλληλα, εξετάζεται η συμμετοχή των ελληνικών ναυπηγείων στην υλοποίηση προγραμμάτων κατασκευής μη επανδρωμένων σκαφών και υποβρυχίων, στο πρόγραμμα σχεδιασμού και ναυπήγησης έως 7 φρεγατών κλάσης Constellation, καθώς και σε μελλοντικές συνεργασίες με τη Naval Group, την εταιρεία που κατασκευάζει τις υπό πρόσκτηση φρεγάτες FDI.
Τέλος, εξετάζονται οι βέλτιστες επιλογές για τη βιωσιμότητα των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), προκειμένου να επανεκκινήσει η παραγωγή πυρομαχικών στα εργοστάσια της εταιρείας παρά το γεγονός πως δεν είναι υπό τον έλεγχο του υπουργείου Εθνικής Αμυνας όπως πλέον είναι η ΕΑΒ.
Οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις έχουν σε εξέλιξη περί τις 11 αποστολές ενταγμένες σε επιχειρήσεις της διεθνούς κοινότητας, όπως η UNIFIL του ΟΗΕ και οι πρόσφατες «Ασπίδες» και «Ειρήνη» της ΕΕ, εδραιώνοντας την εικόνα ενός πυλώνα σταθερότητας…