Αναζήτηση
Αναπόφευκτα οι πρώτες εντυπώσεις για τη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, που φέτος συμπληρώνει 20 χρόνια παρουσίας, προκαλούνται από τους ξένους συγγραφείς. Στη διοργάνωση, λοιπόν, η οποία διαρκεί από 16 έως 19 Μαΐου (στο Διεθνές Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο ΔΕΘ-HELEXPO) αναμένονται, εκτός άλλων: ο ιταλός συγγραφέας Φάμπιο Στάσι (εκδ. Ικαρος), η Ισλανδή Yrsa Sigurdardottir των αστυνομικών μυθιστορημάτων (εκδ. Μεταίχμιο), ο Γερμανός Ζεμπάστιεν Φίτσεκ των ευπώλητων θρίλερ και ο Ιταλός Κάρλο Λουκαρέλι, επίσης της αστυνομικής λογοτεχνίας (εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστότατος στην Ελλάδα συνθέτης Ζουλφού Λιβανελί έρχεται επίσης από την Τουρκία (εκδ. Πατάκη), ενώ με τη συνεργασία του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης αναμένεται ο Ζιλ Λεγκαρντινιέ («Πάλι ψέματα είπα!», éditions Flammarion, εκδόσεις Πατάκη) και η Καμίλ Λορέν με το «Κορίτσι» (éditions Gallimard, εκδόσεις Μεταίχμιο).
Το Ινστιτούτο Γκαίτε Θεσσαλονίκης, από την άλλη, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Κλειδάριθμος φέρνουν τη συγγραφέα της «Ημέρας της μητέρας», Νέλε Νοϊχάους και επίσης, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Ενύπνιο, τον Μπγιορν Κίλιγκ με τη «Γλώσσα του Γιβραλτάρ». Αναμένονται, εξάλλου, τέσσερις συγγραφείς που έχουν αποσπάσει το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (EUPL) οι: Martina Vidaić (Κροατία, βραβείο 2023), Marente de Moor (Ολλανδία, βραβείο 2014, στα ελληνικά «Η Ολλανδή παρθένος», εκδ. Βακχικόν), Bianca Bellová (Τσεχία, βραβείο 2017, στα ελληνικά «Η Λίμνη», εκδ. Βακχικόν) και Giovanni Dozzini (Ιταλία, βραβείο 2019, στα ελληνικά «Ο Μπαμπουκάρ προχωρούσε πρώτος», εκδ. Εναστρον).
Σε μια άλλη ενότητα γνωρίζουμε «Τα Βαλκάνια από μέσα και από έξω» με τους Marija Dejanović και Denis Škofič (εκδ. Θράκα), αλλά και την ιρλανδική ποίηση με τους ποιητές Louis de Paor και Biddy Jenkinson και τον ανθολόγο και μεταφραστή Kevin Anderson σε συνεργασία των εκδόσεων Βακχικόν με το Culture Ireland. Η Hila Blum, από τις δημοφιλέστερες συγγραφείς του Ισραήλ, θα είναι επίσης μαζί μας με το «Πώς να αγαπάς την κόρη σου», όπως και η Cara Hoffman, που ζει μεταξύ Αθήνας και Νέας Υόρκης, με τους «Κράχτες» της (εκδ. Gutenberg).
«Η ΔΕΒΘ όχι μόνο διατηρεί σταθερή τη σχέση της με τα βιβλία και τους ανθρώπους τους, αλλά και αναπτύσσεται, εξελίσσεται, ξεκινά νέα προγράμματα και συνεργασίες και αποτελεί όχι απλά μια έκθεση βιβλίου, αλλά μια σύγχρονη πλατφόρμα ανοικτού διαλόγου» δηλώνει σχετικά ο πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Νίκος Κούκης, κάτι που ανταποκρίνεται και στην επιλογή της τιμώμενης χώρας: το αραβικό εμιράτο της Σάρτζα, δηλαδή, όπου επίσης κάθε χρόνο διοργανώνεται διεθνές φεστιβάλ βιβλίου.
Η επιλογή αυτή προκάλεσε συζητήσεις και σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Εμιράτα, οπότε είναι ενδιαφέρουσα η επισήμανση ότι, ανάμεσα σε άλλες θεματικές, προβλέπεται «πάνελ για το “γυναικείο μυθιστόρημα” και τον κοινωνικό του ρόλο στα Εμιράτα και στην Ελλάδα».
Εξίσου ενδιαφέρον παρουσιάζει το 2ο Διεθνές Επαγγελματικό Πρόγραμμα ΔΕΒΘ, όπου έχουν εξασφαλιστεί 30 συμμετοχές από 20 χώρες και σημαντικούς εκδοτικούς οίκους.
Στο πλαίσιό του θα πραγματοποιηθεί το 2ο Fellowship-Πρόγραμμα Πρόσκλησης Επαγγελματιών του Βιβλίου, με έμφαση σε εκδότες και λογοτεχνικούς πράκτορες του εξωτερικού (fellowship ambassador εδώ είναι η Πέτρα Χαρντ, διευθύντρια δικαιωμάτων επί εικοσιπενταετία στον μεγαλύτερο γερμανικό εκδοτικό οίκο, Suhrkamp Verlag).
Οι έλληνες εκδότες επίσης θα έχουν την πολύτιμη ευκαιρία να συναντήσουν τα 13 μέλη του Ευρωπαϊκού Μεταφραστικού Δικτύου (European Network for Literary Translation) κατά την ετήσια συνέλευσή του.
Τα αφιερώματα
Το κεντρικό αφιέρωμα της ΔΕΒΘ είναι το «Ανθρωπος και μηχανή» με επίκεντρο – τι άλλο; – την πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ειδικά στην εφαρμογή της στον κλάδο των εκδόσεων.
Επίσης βασική θεματική είναι οι «Γυναίκες στα βιβλία»: επιχειρείται μια πρώτη επισκόπηση της επαγγελματικής θέσης της γυναίκας, αλλά και μια συνοπτική χαρτογράφηση της καλλιτεχνικής παραγωγής των γυναικών δημιουργών. Ειδικό αφιέρωμα πραγματοποιείται, τέλος, στον συγγραφέα Γιώργο Ιωάννου σε συνεργασία με το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, στον Φραντς Κάφκα με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του και στον Ιμάνουελ Καντ με αφορμή την επέτειο των 300 χρόνων από τη γέννησή του.
Παιδική-εφηβική γωνιά
Σαράντα εκδοτικοί οίκοι, 19 πολιτιστικοί οργανισμοί και φορείς, περισσότεροι από 3.000 μαθητές αναμένεται να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις. Μαζί τους 48 εικονογράφοι στην ομαδική έκθεση «Κοπελούδες», 13 εκδοτικοί οίκοι στη Γωνιά Ανάγνωσης με θέμα «Χίλιες νύχτες κι άλλες τόσες», περισσότεροι από 150 συγγραφείς, εικονογράφοι, ομιλητές, καλλιτέχνες σε συνολικά 108 εκδηλώσεις. Ο γάλλος εικονογράφος Μπενζαμέν Στρικλέρ είναι προσκεκλημένος του Γαλλικού Ινστιτούτου και ο γερμανός συγγραφέας Βιλ Γκμέλινγκ προσκεκλημένος του Ινστιτούτου Goethe.
Poetry Black Box.
Είκοσι ποιήματα προβάλλονται στο Poetry Black Box (περίπτερο 14). Στη δράση «Veni Video Vici / Η ποίηση στην εποχή της εικόνας», videoartists, μουσικοί παραγωγοί, ποιήτριες και ποιητές καλούν τους θεατές να παρατηρήσουν τα videopoems. Συμμετέχουν οι: Γιώργος Αλισάνογλου, Βασίλης Αμανατίδης, Δημήτρης Γκιούλος, Αναστασία Γκίτση, Θάνος Γώγος, Σίσσυ Δουτσίου, Νίκος Ερηνάκης, Λένα Καλλέργη, Μαρία Κουλούρη, Αγγελική Λάλου, Ιωάννα Λιούτσια, Αλέξιος Μάινας, Ειρήνη Μαργαρίτη, Πέννυ Μηλιά, Ευτυχία Παναγιώτου, Κωνσταντίνος Παπαχαράλαμπος, Ειρήνη Παππά, Patrizia Rondini, Πέτρος Στεφανέας, Νίκη Χαλκιαδάκη.
