Η απόφαση της δικαιοσύνης για το τραγικό συμβάν του 2018 στο Μάτι, που κόστισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους, έγινε δεκτή με διαμαρτυρίες από τους συγγενείς των θυμάτων. Οι περισσότεροι θεωρούν χαμηλές τις ποινές, κάποιοι πιστεύουν ότι και πολιτικοί που κατηγορήθηκαν δεν έχουν μόνο πολιτική ευθύνη και, γενικώς, από την απόφαση διαχύθηκε η αίσθηση ότι δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη. Ακόμα και ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης έκανε δήλωση περί αναντιστοιχίας των ποινών με την έκταση της τραγωδίας.

Οποια γνώμη κι αν έχουμε όλοι μας όμως για την απόφαση στο Μάτι, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι το δικαστήριο δεν δικάζει στον αέρα και δεν βάζει ποινές της αρεσκείας του. Συνήθως, οι αποφάσεις δεν λαμβάνουν υπόψη τα συναισθήματα όσων εμπλέκονται αλλά τα πραγματικά γεγονότα που τεκμηριώνονται, γι’ αυτό άλλωστε υπάρχει η ακροαματική διαδικασία. Και η επιμέτρηση των ποινών γίνεται με βάση τους νόμους. Οπως εξήγησε ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, η δίκη έγινε με τις ευμενέστερες διατάξεις του Ποινικού Κώδικα του 2019, που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ λίγο πριν από τις εκλογές που οδήγησαν στην απομάκρυνσή του από την εξουσία.

Αυτά τα δεδομένα πρέπει να αναφέρονται προκειμένου να γνωρίζουμε όλοι τις επιπτώσεις κάθε επιλογής των πολιτών. Αλλά και για να κάνουμε ορισμένες απαραίτητες σκέψεις και για το Μάτι αλλά και για τα Τέμπη, δυο δυστυχήματα που επιδέξια μπήκαν για πολιτικές σκοπιμότητες σε μια ζυγαριά θανάτου.

Του Κώστα Σκλαβενίτη

Η πυρκαγιά στο Μάτι ήταν τρομακτική. Το κράτος δεν βρέθηκε έτοιμο να την αντιμετωπίσει, οι αμέλειες και η ολιγωρία υπηρεσιών συνέβαλαν στον μεγάλο αριθμό των νεκρών. Ομως, κανένας δεν έκανε πολιτική δίκη για την τραγωδία. Καμία διαδήλωση δεν αποφάσισε την ενοχή ή μη συστημάτων εξουσίας και των εκπροσώπων τους. Και η κριτική που ασκήθηκε ήταν πολιτική. Και αφορούσε αφενός τις ολιγωρίες του κράτους (την επιλογή να πετάξουν με καθυστέρηση τα πτητικά μέσα, τις λάθος υποδείξεις της Τροχαίας που εγκλώβισαν ανθρώπους και την απουσία διασωστικών μέσων τη νύχτα, στη θάλασσα, όπου έπεσαν άνθρωποι για να γλιτώσουν απ’ τη φωτιά), αφετέρου την απαράδεκτη επικοινωνιακή διαχείριση της τραγωδίας από τον Αλέξη Τσίπρα και τους συνεργάτες του – το θέατρο εκείνης της βραδιάς, την απόκρυψη των νεκρών και, αργότερα, τη συμπεριφορά Τσίπρα και Καμμένου σε συγγενείς θυμάτων.

***

Πυρήνας του δυτικού πολιτισμού είναι η ατομική ευθύνη όλων μας για τις πράξεις μας. Γι’ αυτό η απαίτηση ήταν να γίνει γρήγορα η δίκη, πριν υπάρξει ο κίνδυνος παραγραφής, και να επιδικαστούν οι ποινές σε όσους αποδειχτεί ότι φταίνε. Είναι απαραίτητο να προσωποποιείται η ευθύνη. Επειδή αν πούμε ότι είναι όλοι ένοχοι, η κοινωνία, το κράτος, η κυβέρνηση, ξεχαρμανιάζουν μεν όσοι αισθάνονται αγανακτισμένοι, αλλά στην ουσία ένοχος δεν είναι κανένας. Και σε μία δίκη δικάζονται τα άτομα για συγκεκριμένες ευθύνες, όχι η κακούργα κοινωνία.

Χθες, οι ποινές κρίθηκαν αναντίστοιχες – και είναι: είναι αναντίστοιχο μια ποινική καταδίκη 111 χρόνων να μην οδηγεί στη φυλακή. Αν πρέπει όμως να ξέρουν κάτι οι πολίτες για την απόφαση, αυτό είναι ποιοι και πώς άλλαξαν τους νόμους, χάρη στους οποίους χθες υπήρξαν τόσες διαμαρτυρίες για την απόφαση.

Είναι οι ίδιοι που σήμερα προσπαθούν να πουν ότι για τα Τέμπη ευθύνεται κάποιο εξουσιαστικό σύστημα Μητσοτάκη και όχι συγκεκριμένοι άνθρωποι για συγκεκριμένες παραλείψεις.