Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν σκέφτεστε το Πάσχα; Πιθανόν τα πασχαλινά αβγά, τα κλασικά κόκκινα αλλά και τα σοκολατένια, τα αφράτα τσουρέκια και τα παραδοσιακά κουλουράκια. Στην ίδια λίστα επίσης εντάσσονται και άλλα γιορτινά εδέσματα: μαγειρίτσα, ψητό αρνί, κοκορέτσι, πατάτες, τζατζίκι, πίτες… με συνοδεία αλκοόλ. Σίγουρα, όμως, υπάρχει και κάτι ακόμα που απασχολεί τους περισσότερους όταν σκέφτονται την ερχόμενη Κυριακή: πώς θα καταφέρουν να συγκρατήσουν τους δείκτες της ζυγαριάς, ώστε να μη δείξουν αύξηση του σωματικού βάρους μετά την κραιπάλη.

Η κλινική διαιτολόγος της παγκοσμίου φήμης Mayo Clinic, Eileen Dutter, επιμένει πάντως πως μόλις έξι διατροφικά βήματα μας χωρίζουν από τον στόχο αυτόν: να μη στερηθούμε δηλαδή τις απολαύσεις του πασχαλινού τραπεζιού, διατηρώντας παράλληλα το σωματικό μας βάρος.

«Απολαύστε ένα υγιεινό πρωινό που περιλαμβάνει άπαχη πρωτεΐνη» είναι η πρώτη συμβουλή της ειδικού. Και όπως συμπληρώνει, η αιτία που επιμένει είναι πως η πρωτεΐνη βοηθά στο να ελέγχει κανείς την όρεξή του καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Τα οφέλη όμως δεν σταματούν εδώ, δεδομένου ότι έρευνες έχουν δείξει πως επίσης δίνει ώθηση στον μεταβολισμό, μειώνει την παρόρμηση που νιώθει κανείς για κατανάλωση υδατανθράκων και βοηθά στο χτίσιμο και τη διατήρηση της μυϊκής μάζας.

Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει ενδεικτικά τις εξής συνταγές, που σημειωτέον αποτελούν εξαιρετικές επιλογές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου:

  • Ομελέτα λαχανικών.
  • Γιαούρτι και φρούτα.
  • Smoothie φρούτων.

Ενα συχνό διατροφικό λάθος είναι ότι υποκύπτουμε στις λιγούρες. Πώς; Κατά κανόνα όταν το στομάχι διαμαρτύρεται αλλά το ρολόι δείχνει πως η ώρα για μεσημεριανό ή βραδινό καθυστερεί, η πείνα αποτελεί «κακό» σύμβουλο, με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε ό,τι βρούμε εύκαιρο: κριτσίνια, σφολιάτες, γλυκά κ.ο.κ.

Η Eileen Dutter, πάλι, επαναλαμβάνει ότι δεν υπάρχει καλύτερο σνακ από τα φρούτα και τα λαχανικά. Ιδίως, δε, όταν γνωρίζει κανείς πως αργότερα θα καθίσει σε ένα γιορτινό τραπέζι, όπου θα μοιραστεί πλούσιους μεζέδες μαζί με συγγενείς και φίλους, τότε τα φρούτα και τα λαχανικά θα πρέπει να αποτελούν μονόδρομο.

Ας υποθέσουμε πως η ώρα του φαγητού αργεί – για παράδειγμα, το ψήσιμο στη σούβλα διαρκεί περισσότερες ώρες από ό,τι είχε υπολογίσει ο ψήστης, με αποτέλεσμα το τραπέζι να στρώνεται πολύ αργά το μεσημέρι ή ακόμα και νωρίς το απόγευμα, ενώ εκτός από την Κυριακή του Πάσχα δεν είναι σπάνιο οι συναθροίσεις γύρω από το τραπέζι να επαναλαμβάνονται και τις επόμενες ημέρες ή νύχτες.

Στις περιπτώσεις αυτές, η διαιτολόγος εξηγεί πως η καλύτερη λύση είναι να καταναλώσει κανείς ένα ελαφρύ γεύμα πριν από το κυρίως, όπως:

  • Μια σαλάτα λαχανικών με άπαχη πρωτεΐνη – π.χ. με ένα βραστό αβγό, κοτόπουλο, τόνο ή τυρί cottage.
  • Σούπα και μισό σάντουιτς.
  • Ανάμεικτα φρούτα με γιαούρτι ή τυρί cottage.

Οταν την Κυριακή του Πάσχα το τραπέζι έχει στρωθεί και οι πιατέλες με τα φαγητά έχουν τοποθετηθεί στο κέντρο αυτού, το μυστικό είναι κανείς να γεμίσει το πιάτο του με τέτοιον τρόπο ώστε αυτό να μην αποτελεί μια θερμιδική «βόμβα». Και ο τρόπος για να συμβεί αυτό είναι ένα σημαντικό μέρος του να καταλαμβάνεται από τροφές με λιγότερες θερμίδες.  «Καταναλώστε μια ψητή πατάτα αντί για πουρέ πατάτας με βούτυρο. Προσθέστε λαχανικά στον ατμό ή μπόλικη σαλάτα. Η όλη ιδέα είναι να ανταλλάξετε τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες με επιλογές χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες» υπογραμμίζει η ίδια.

 

Μοιάζει περισσότερο με εντολή παρά με συμβουλή όταν η Eileen Dutter μάς προτρέπει να δραστηριοποιηθούμε. «Πηγαίνετε μια βόλτα ή παίξτε μπάσκετ – απλά κινηθείτε» σημειώνει. Ισως, τα λόγια της αποκτούν ακόμα μεγαλύτερο νόημα εάν αναλογιστεί κανείς πως τα πασχαλινά κουλουράκια (60 γρ.) φορτώνουν τον οργανισμό με 230 θερμίδες, ένα κόκκινο αβγό με 80 θερμίδες και 100 γρ. ψημένο αρνί με 294 θερμίδες. Πόση φυσική δραστηριότητα θα χρειαστεί για να τις κάψει κανείς; Χρειάζονται 15 λεπτά σχοινάκι για να κάψουμε 210 θερμίδες και 30 λεπτά ποδηλασία για να ξεφορτωθούμε 300 με 400 θερμίδες.

Συνεπώς και υπό το πρίσμα αυτό, όποια φυσική άσκηση και να επιλέξει κανείς (περπάτημα, τζόκινγκ ή παιχνίδι με τα νεότερα μέλη της παρέας, όπως είναι για παράδειγμα το ποδόσφαιρο ή τα μήλα), θα βοηθήσει σημαντικά.

Ο έλεγχος των μερίδων είναι μια συμβουλή που επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία οι διαιτολόγοι – διατροφολόγοι. Και παραδέχονται πως όταν το τραπέζι είναι πλούσιο – με την ποικιλία ορεκτικών, κρεάτων και συνοδευτικών να μας ανοίγουν ακόμα περισσότερο την όρεξη –, είναι εύκολο να παρασυρθούμε. Εξού και σύμφωνα με τους ίδιους οφείλουμε να θυμόμαστε πως πρέπει να καταναλώνουμε όσο φαγητό πραγματικά χρειαζόμαστε, χωρίς να καθοδηγούμαστε από τη λαιμαργία. Ακόμα όμως κι αν ξεφύγουμε μια μέρα, δεν χάλασε ο κόσμος.  Η Eileen Dutter θυμίζει πως υπάρχει και η Δευτέρα του Πάσχα και τα 24ωρα που ακολουθούν για να… ισοφαρίσουμε, ακολουθώντας μια πιο ισορροπημένη διατροφή.

Τα συνήθη προβλήματα υγείας εξαιτίας της υπερφαγίας

Το βαρύ στομάχι είναι ίσως από τα πρώτα προβλήματα που οι περισσότεροι από εμάς θα νιώσουμε εξαιτίας της υπερφαγίας. Πρόκειται πάντως και σύμφωνα με τον κλινικό διαιτολόγο – προϊστάμενο του Διαιτολογικού Τμήματος στο νοσοκομείο Λαϊκό, Χάρη Δημοσθενόπουλο, για την πιο ήπια επιπλοκή που μπορεί να εμφανιστεί.

Και αυτό διότι η δυσπεψία μπορεί να αντιμετωπιστεί σχετικά εύκολα: Με ήπια αφεψήματα όπως χαμομήλι, ελαφριά άσκηση π.χ. περπάτημα και αποφυγή κατάκλισης αμέσως μετά το φαγητό. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι όταν νιώσει κανείς επιβαρυμένος να θέσει ένα «φρένο» αποφεύγοντας εκτός από αλκοόλ και τα ανθρακούχα ποτά.

Επιπρόσθετα, «άτομα με προβλήματα στομάχου όπως έλκος ή ιστορικό γαστρίτιδας μπορούν επίσης να βρουν εξαιρετικά δύσκολο να πέψουν τις παραδοσιακές τροφές του πασχαλινού τραπεζιού. Τέλος ενοχλήσεις της χολής είναι επίσης πιθανές, ιδιαίτερα σε άτομα με ιστορικό λιθίασης.

Η μεγάλη συσσώρευση λίπους και κυρίως η παρουσία ποσοτήτων κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της χολής, με καταστάσεις όπως οξεία χολοκυστίτιδα, οξεία παγκρεατίτιδα ή και κολικούς. Σε αυτές τις καταστάσεις που είναι σαφώς πιο σοβαρές από τη δυσπεψία, είναι συχνά απαραίτητη η μετακομιδή στο νοσοκομείο», καταλήγει ο κ. Δημοσθενόπουλος.