Μέσα σε λίγες μόνο ώρες καταγράφηκαν δύο περιστατικά παράτυπης μετανάστευσης στα νότια της Κρήτης, με συνολικά 71 πρόσφυγες και μετανάστες, ανεβάζοντας τον αριθμό των αφίξεων προς την περιοχή, μια μεταναστευτική διαδρομή που από τον περασμένο Οκτώβριο επιλέγεται κατά κόρον από τα κυκλώματα διακινητών.
Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης ένα σκάφος με 38 αλλοδαπούς, οι οποίοι ήταν όλοι άνδρες, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λιμενικού, εντοπίστηκε στη θαλάσσια περιοχή 17,5 ναυτικά μίλια νότια της Γαύδου. Το βράδυ της ίδιας ημέρας 33 υπήκοοι τρίτων χωρών – 26 άνδρες, μία γυναίκα και έξι ανήλικα παιδιά – περισυλλέχθηκαν από δεξαμενόπλοιο πλοίο σημαίας Κομορών που έπλεε στη θαλάσσια περιοχή 59 ναυτικά μίλια νότια των Καλών Λιμένων Κρήτης. Είναι ενδεικτικό πως από την αρχή του έτους μέχρι και τα τέλη Απριλίου τουλάχιστον 1.321 πρόσφυγες και μετανάστες με αφετηρία τις αφρικανικές ακτές, και πιο συγκεκριμένα το Τομπρούκ της Λιβύης, πλήρωσαν αδρά για να διασχίσουν τη Μεσόγειο και να φτάσουν στα νότια της χώρας.
Εχουν μειωθεί
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Frontex, ο αριθμός των παράτυπων διελεύσεων των συνόρων προς την Ευρωπαϊκή Ενωση το πρώτο τρίμηνο του 2024 μειώθηκε κατά 12%.
Και μπορεί η Κεντρική Μεσόγειος να ήταν η μόνη μεταναστευτική οδός που σημείωσε πτώση στους εντοπισμούς παράτυπων διελεύσεων (-59%), οι διαδρομές της Δυτικής Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου όμως παρουσίασαν μεγάλες αυξήσεις.
Μάλιστα, η Ανατολική Μεσόγειος, δηλαδή οι αφίξεις προς τα νησιά του Αιγαίου, κατέγραψε αύξηση 109% συγκριτικά με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2023, αποτελώντας έτσι το πιο ενεργό μονοπάτι προς την ΕΕ για παράτυπους μετανάστες το πρώτο τρίμηνο, με τον αριθμό των ανιχνεύσεων να υπερδιπλασιάζεται σε λίγο πάνω από 13.700.
Είναι ενδεικτικό πως την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου, σύμφωνα με την εβδομαδιαία στατιστική ανασκόπηση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, 465 άτομα έφθασαν στα νησιά του Αιγαίου, με τις αφίξεις μέσω θαλάσσης να είναι περισσότερες από αυτές που καταγράφηκαν μία εβδομάδα νωρίτερα. Ο δε μέσος όρος των ημερήσιων αφίξεων στα νησιά του Αιγαίου ήταν 66. Αξίζει να σημειωθεί πως οι αφίξεις στα νησιά τον Απρίλιο άγγιξαν τις 2.000, όταν τον ίδιο μήνα πέρυσι ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε τις 800, ενώ τον Απρίλιο του 2022 έφτανε σχεδόν τις 500.
Παρ’ όλα αυτά, βάσει των στοιχείων του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, τον Μάρτιο η αποσυμφόρηση του εθνικού συστήματος ταυτοποίησης, καταγραφής και φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών-αιτούντων άσυλο επιταχύνθηκε. Ο συνολικός αριθμός διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στις 33 δομές του εθνικού συστήματος σε όλη τη χώρα μειώθηκε σε 23.245 τον Μάρτιο από 27.554 τον Φεβρουάριο, μείωση της τάξης του 15,6%. Σε σχέση με τον Ιανουάριο, δε, όταν οι διαμένοντες ανέρχονταν σε 31.367, η μείωση φθάνει το 25,9%. Την Πρωτομαγιά – οπότε και υπάρχουν τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία – στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου φιλοξενούνται συνολικά 8.302 πρόσφυγες και μετανάστες, με τους 2.742 να βρίσκονται στη Λέσβο.
Στελέχη πάντως του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου τόνιζαν πως έχει παρατηρηθεί ότι, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν, οι διακινητές εκμεταλλεύονται ακόμα και την κακοκαιρία για να αυξάνουν τη μεταναστευτική πίεση.
Υπογραμμίζεται ωστόσο ότι η συνεχής επιβάρυνση του διεθνούς περιβάλλοντος, ιδίως περιμετρικά της Ελλάδας, από την Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και το Σαχέλ, δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό. «Αλλωστε, η μεταναστευτική πίεση είναι σήμερα ιδιαίτερα υψηλή στην Κύπρο από τον Λίβανο, στην Ιταλία από τη Βόρεια Αφρική και στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας από τη Δυτική Αφρική» αναφέρουν στελέχη του υπουργείου.
