Σχέδιο δράσης για υγειονομικές κρίσεις

Δύο ισχυρότατοι σεισμοί σημειώνονται στην Κρήτη: ο πρώτος μεγέθους 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και ο δεύτερος 7,2 βαθμών, στον υποθαλάσσιο χώρο βορειοανατολικά της πόλης των Χανίων και στον υποθαλάσσιο χώρο βόρεια της πύλης του Ηρακλείου αντίστοιχα. Το ντόμινο γεωδυναμικών φαινομένων ήταν μοιραίο: κατολισθήσεις, καταπτώσεις, καθιζήσεις, καταβυθίσεις ακτογραμμών, θαλάσσια γεωδυναμικά κύματα-τσουνάμι προκαλούν ένα χάος. Ανθρώπινες ζωές βρίσκονται σε κίνδυνο. Οι εκκλήσεις για βοήθεια έρχονται από παντού…

Τα όσα αναφέρονται παραπάνω δεν αποτελούν πραγματικότητα. Πρόκειται για ένα φανταστικό σενάριο, που πήρε όμως… σάρκα και οστά τον περασμένο μήνα, αποτελώντας μία ακόμα άσκηση προσομοίωσης και ετοιμότητας του ΕΚΑΒ. Στόχος ήταν το υγειονομικό προσωπικό να είναι προετοιμασμένο όταν ανακύψει η επόμενη κρίση, γι’ αυτό και τα όσα εκτυλίχθηκαν εκείνο το διήμερο παρέπεμπαν σε ταινία δράσης. Αλλωστε, μετά την πανδημία COVID-19, τις εκτεταμένες πυρκαγιές αλλά και τις πλημμύρες που βίωσε η χώρα μας πέρυσι, καθίσταται σαφές πως το μέλλον προβλέπεται δύσκολο και ταραχώδες.

Αρκεί κανείς να φέρει στη μνήμη του την πρόσφατη εκκένωση του Πανεπιστημιακού  Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης κατά την πυρκαγιά στον Εβρο, τη γυναίκα που γέννησε στο ασθενοφόρο κατά τη διακομιδή της στο Διδυμότειχο αλλά και τα νοσοκομεία κατά την κακοκαιρία «Ντάνιελ», τα οποία στις πληγείσες περιοχές τροφοδοτούνταν από εξωτερικές πηγές ενώ επίσης είχε προβλεφθεί η άμεση εκκένωσή τους στην περίπτωση ανεξέλεγκτης αύξησης της στάθμης του Πηνειού.

Επιστρέφοντας στην άσκηση που πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη, το ίδιο σενάριο ήθελε το τηλεφωνικό κέντρο του ΕΚΑΒ Κρήτης να λαμβάνει πληθώρα κλήσεων για εγκλωβισμένους τραυματίες από το Φαράγγι της Σαμαριάς, τη σήραγγα Τοπολιών, την πόλη των Χανίων, την πόλη του Ρεθύμνου, το φαράγγι Κοτσυφού κ.ο.κ.

Υπό τις συνθήκες αυτές συνολικά 64 διασώστες, τρεις νοσηλευτές και έξι γιατροί του ΕΚΑΒ, έχοντας στη διάθεσή τους 30 ασθενοφόρα, τέσσερις μοτοσικλέτες της Ομάδας Αμεσης Επέμβασης και πέντε οχήματα του Ειδικού Τμήματος Ιατρικής Καταστροφών (ΕΤΙΚ-ΕΚΑΒ), επί δύο ημέρες επιχειρούσαν  σε πραγματικό χρόνο. Επρεπε να προσφέρουν επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα σε συνολικά 95 περιστατικά τραυματισμών εξαιτίας των γεωδυναμικών φαινομένων που καταγράφηκαν μετά τους σεισμούς. Εκείνα τα 24ωρα ήταν σύμφωνα με τις μαρτυρίες εξουθενωτικά, παρ’ όλα αυτά «ακόνισαν» τα αντανακλαστικά του προσωπικού του κέντρου.

Προετοιμασία του ΕΣΥ

Οι επιστήμονες εν τω μεταξύ προειδοποιούν πως τέτοιου τύπου ασκήσεις δεν απέχουν από εκείνα που θα φέρει το μέλλον, κυρίως εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, επιμένοντας πως οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να βρίσκονται σε ετοιμότητα. Υπό τα νέα αυτά δεδομένα, η επικαιροποίηση στρατηγικών σχεδίων διαχείρισης κρίσεων, όπως είναι ο «Περσέας» για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και ο «Σώστρατος» για την αντιμετώπιση των σεισμών, βρίσκονται σε υψηλή προτεραιότητα και αποτελούν αναπόσπαστο πυλώνα της προετοιμασίας του ΕΣΥ.

Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, στις αρχές του χρόνου ορίστηκε επταμελής επιτροπή με σκοπό την κατάρτιση Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για την ανταπόκριση των νοσοκομείων της χώρας σε περίπτωση επόμενης πανδημίας. Αποτελεί άλλωστε «κοινό μυστικό» πως τα συστήματα υγείας ανά τον κόσμο αποδείχτηκαν ανέτοιμα κατά την επέλαση του SARS-CoV-2, με αποτέλεσμα να τεθούν σε εφαρμογή ασφυκτικά μέτρα, όπως για παράδειγμα οι πολύμηνες καραντίνες.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι εκείνη την τρομακτική περίοδο οι ελλείψεις κλινών ΜΕΘ, ακόμα και σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, ήταν η αιτία που ασθενείς μεταφέρονταν με τρένα σε γειτονικά κράτη, ώστε να λάβουν την απαραίτητη φροντίδα. Συνεπώς, η Επιτροπή καλείται να «τρέξει» διάφορα σενάρια διαβαθμίζοντας τις ανάγκες που θα ανακύψουν αλλά και τους τρόπους  με τους οποίους θα τις αντιμετωπίσουν, ανάλογα με τη σφοδρότητα του ιού «Χ» που θα μας αποκαλυφθεί τους επόμενους μήνες ή χρόνια.