Ποια ήταν η συνέχεια μετά τον Μαραθώνιο της Αθήνας;
Συνήθως κάνω έναν ακόμα αγώνα. Ο μεγάλος στόχος ήταν να τρέξω στον Μαραθώνιο του Παρισιού. Πήγα αλλά δεν κατάφερα να πάρω μέρος, γιατί δυστυχώς την προηγούμενη μέρα του αγώνα αρρώστησα από μια ίωση και ανέβασα πυρετό. Η κατάστασή μου δεν μου επέτρεψε να αγωνιστώ. Αλλά τις υπόλοιπες μέρες κατάφερα να απολαύσω την πόλη ως τουρίστας.
Οποιαδήποτε σωματική αδυναμία δίνει αφορμή για συναισθηματικό πισωγύρισμα;
Ετσι είναι. Τώρα πια, ύστερα από τόσους αγώνες μπορώ και το ελέγχω. Από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνεις όταν κάνεις πρωταθλητισμό είναι ότι μπορεί να κάνεις σκληρή προπόνηση, θυσίες, αλλά δεν θα σου βγει το αποτέλεσμα που θες. Εχω μάθει όμως αυτά να τα παλεύω, να τα ξεπερνάω.
Και φαντάζομαι με περισσότερη ευκολία αν αναλογιστεί κανείς πόσα άλματα κάνατε στη ζωή σας. Ησασταν αθλητής του τζούντο. Τι σας οδήγησε στο τρέξιμο;
Πρώτη φορά πήρα μέρος το 2013 τελείως ανυποψίαστος, καπνιστής αλλά καθαρός από τις ουσίες. Υπήρχε ο αθλητισμός στη ζωή μου μέσω γυμναστηρίου και ποδηλάτου – το μόνο μεταφορικό μου μέσο. Είχα μια πολύ καλή φυσική κατάσταση. Με την παρότρυνση ενός φίλου – δύο εβδομάδες πριν από τον αγώνα – δηλώσαμε συμμετοχή.
Τερματίσατε;
Ναι, και ήταν για εμένα μια πολύ σημαντική νίκη. Μόλις είχα βγει από το πρόγραμμα της απεξάρτησης, είχα έρθει σε επαφή με πράγματα ως «καθαρός» άνθρωπος, διαχειριζόμουν και δούλευα αρκετά θέματά μου – με τη βοήθεια πάντα των ψυχολόγων. Δεν σκεφτόμουν τη χρήση – εκτός από τον πρώτο χρόνο. Ημουν όμως σε περίεργη ψυχολογική κατάσταση.
Τι ακριβώς περνούσε από το μυαλό σας;
Οτι εκεί έξω υπάρχει και αυτό που έκανα. Ηταν η ευκολία που αναζητούσα. Γιατί η χρήση σού παγώνει τα συναισθήματα και δεν αντιμετωπίζεις τη ζωή. Ευτυχώς όμως καταλάβαινα ότι μπαίνω σε επικίνδυνους δρόμους σκέψεων. Κάποιες φορές, όταν ερχόμουν σε αυτή τη θέση, είτε θα το συζητούσα είτε με έναν μαγικό τρόπο άκουγα τη φωνή μέσα μου που μου υπενθύμιζε: «Μα τι λες τώρα; Προχώρα». Και αυτό προσπαθούσα κάθε μέρα να κάνω, να σβήσω κάθε εικόνα από εκείνες τις σκοτεινές μέρες. Γι’ αυτό και πολλές εικόνες από εκείνη την περίοδο είναι θολές.
Δεν θυμάστε δηλαδή την πρώτη φορά που κάνατε χρήση;
Ημουν 15,5 ετών, αθλητής στο τζούντο, και πήγα σε μια παρέα ένα βράδυ που ήξερα ότι ήταν χρήστες. Εγινα καπνιστής με το χασίς, όχι με το κανονικό τσιγάρο. Δεν μου το έδωσε κάποιος με το ζόρι, ούτε με παρέσυρε κανείς.
Τι αναζητούσατε με τη χρήση των ναρκωτικών;
Μου δίνεις την ευκαιρία να πω ότι δεν ήμουν ένα παιδί που είχε να αντιμετωπίσει ακραία προβλήματα στη ζωή του. Σαφώς πάντα υπάρχει ένας λόγος για να πέσεις στην παγίδα αλλά δεν συνδέεται αναγκαστικά με πολύ σκληρά πράγματα. Στο πρόγραμμα της απεξάρτησης, στις ομάδες, άκουσα ιστορίες που δικαιολογούσαν την εξέλιξη της ζωής του χρήστη. Εγώ ήμουν ένας κανονικός μαθητής, ελεύθερος από την οικογένειά μου, έκανα αθλητισμό. Δεν μου έλειπε κάτι. Μπήκα σε αυτή την παρέα και έκανα χρήση έχοντας την ψευδαίσθηση ότι μπορώ να το σταματήσω όποτε θέλω, ότι το ελέγχω. Δεν ήθελα να στενοχωρήσω τους γονείς μου, οπότε θα ήμουν πολύ προσεκτικός.
Τίποτα από όλα αυτά δεν είχε υπόσταση.
Καμία. Και οι γονείς μου το έμαθαν και ανεξέλεγκτη έγινε η κατάσταση. Την πρώτη φορά ήρθε η Αστυνομία σπίτι και με συνέλαβε. Ημασταν σε ένα αυτοκίνητο, είχαμε πάνω μας ναρκωτικά, μας σταμάτησαν, εγώ πέταξα τη σακούλα με το χασίσι σε ένα χωράφι και ξέφυγα. Ομως τη βρήκαν και φυσικά, για να μην τη χρεωθούν οι υπόλοιποι, έπρεπε να πουν σε ποιον ανήκε. Ηρθε η Αστυνομία στο σπίτι, με συνέλαβε, μου πέρασαν χειροπέδες. Ετσι το έμαθαν οι γονείς μου, οι οποίοι τράβηξαν όλον τον γολγοθά για να μην καταλήξω στη φυλακή. Ηταν το πρώτο από τα τρία δυνατά χαστούκια.
Παρ’ όλα αυτά δεν σταματήσατε τη χρήση. Γιατί;
Δύσκολα διεκδικείς κάτι καλύτερο από αυτό που έχεις μάθει. Ημουν σε αυτές τις παρέες και μαζί με το χασίς άρχισα να κάνω χάπια, LSD κ.ά. Πέρασαν άλλα δύο χρόνια. Είχα περάσει στις Πανελλαδικές σε σχολή εργοθεραπείας αλλά δεν πήγα ποτέ. Στον στρατό άρχισα την ηρωίνη. Ημουν στον Εβρο, είχα δοκιμάσει τα πάντα και σκέφτηκα «ε, δεν πειράζει να δοκιμάσεις μια-δυο φορές». Οι μια-δυο φορές όμως έγιναν δύο χρόνια και συνέχισα με ενδοφλέβια χρήση.
Το δεύτερο χαστούκι πότε το νιώσατε;
Οταν έκανα υπερβολική δόση. Αν δεν ήταν οι γονείς μου στο σπίτι να με φροντίσουν ίσως και να μη ζούσα τώρα. Ετσι έμαθαν και για τη χρήση της ηρωίνης. Το τρίτο χαστούκι ήταν όταν πέθανε ένας πολύ δικός μου άνθρωπος από υπερβολική δόση. Ταρακουνήθηκα. Είδα ξαφνικά μπροστά μου να ξεδιπλώνεται ένα κομμάτι και από το δικό μου σκοτεινό μέλλον. Ηξερα ότι αυτή θα ήταν η συνέχεια και για μένα.
Τι σκεφτήκατε και ζητήσατε βοήθεια;
Η ζωή που έκανα μέχρι εκείνη τη στιγμή πέρασε μπροστά μου καρέ καρέ. Είπα: «Σε συνέλαβαν, τη γλίτωσες και δεν πήγες φυλακή. Εκανες υπερβολική δόση και χάρη στους γονείς σου ακόμη ζεις. Πόσο θα είναι η τύχη ακόμη με το μέρος σου;». Ζούσα μέσα στην παρανομία αλλά μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν με ενδιέφερε τι θα γίνει. Κάναμε διακίνηση ναρκωτικών, κλέβαμε, οτιδήποτε μπορούσε να μας εξασφαλίσει χρήματα και ναρκωτικά. Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν να βρω τη δόση μου και να νιώσω καλά. Αλλά πόσο θα ξεγλιστρούσα από τα χειρότερα που ένιωθα να έρχονται; Ο θάνατος του φίλου μου με έσπρωξε να στρέψω ξανά το βλέμμα μου προς την πραγματική ζωή. Γιατί μέχρι τότε ζούσα από τύχη. Είπα: «Ή θα αλλάζεις σελίδα στη ζωή σου ή αποδέξου ότι θα πεθάνεις».
Και ποια ήταν η επόμενη κίνησή σας;
Το πρώτο βήμα έγινε από τους οι γονείς μου, οι οποίοι – για να μπορέσουν να με βοηθήσουν ουσιαστικά– μπήκαν πρώτοι στο πρόγραμμα απεξάρτησης που παρακολούθησα κι εγώ, οπότε ήταν ένα βήμα σημαντικό. Είχα προσπαθήσει να απεξαρτηθώ μόνος μου. Εκανα δυο-τρεις αποτυχημένες προσπάθειες. Ημουν μακριά από τα ναρκωτικά για έναν μήνα και στην πρώτη δυσκολία αναζητούσα τις παρέες όπου μπορούσα να βρω τη δόση μου. Πάντα είχα τη δικαιολογία ότι αφού μπόρεσα αυτή τη φορά θα μπορέσω και μετά. Θα κάνω λίγη χρήση να νιώσω καλά και θα σταματήσω μόνος μου. Ομως ο εθισμός – όπως είναι γνωστό μέσα από έρευνες – είναι κυρίως ψυχολογικός. Χωρίς στήριξη δεν μπορείς να ξεφύγεις από τις ουσίες. Αν δεν έμπαινα στο πρόγραμμα, αν δεν έκανα ψυχοθεραπεία, δεν θα τα κατάφερνα.
Θέλετε να μου πείτε τι μπορέσατε να θεραπεύσετε; Τι μπορείτε τώρα και διαχειρίζεστε;
Αποδέχθηκα τον Παναγιώτη, τις αδυναμίες του. Τον αγκάλιασα, τον αγάπησα και έμαθα να μην αποφεύγω τη ζωή. Να βιώνω τα συναισθήματά μου γιατί είναι αληθινά, γιατί είμαι εγώ. Θέλω να βιώνω τις εμπειρίες και να είμαι συνειδητά μέσα στη ζωή. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο δώρο που πήρα από την απεξάρτηση. Δεν μπορούσα να διαχειριστώ κάποια συναισθήματα, όπως τον θυμό, την απογοήτευση όταν έχανα. Για έναν έφηβο αυτά είναι βουνό και εύκολα μπορούν να σε οδηγήσουν εκεί που πήγα εγώ και να μη βρίσκεις διέξοδο. Τα ναρκωτικά μού δημιουργούσαν μια «ψεύτικη» απόδραση. Ολο το περιβάλλον των ναρκωτικών μού δημιουργούσε επίσης μια ψευδαίσθηση αποδοχής και αγάπης.
Δεν παίρνατε αγάπη από τοςυ γονείς σας;
Με φρόντιζαν πολύ αλλά ίσως δεν ήξεραν τον τρόπο ή το έκαναν με λάθος τρόπο. Νηφάλιος πια, μπορώ να δω ότι είναι άνθρωποι που κι εκείνοι έχουν δικαίωμα στα λάθη. Οταν όμως χρειάστηκε, ήταν εκεί για μένα. Και έτσι τώρα είμαι εδώ. Και θα μιλάω όπου μπορώ για τον λαβύρινθο, το σκοτεινό ποτάμι που χρειάστηκε να περάσω για να γίνω ο Παναγιώτης που έχεις απέναντί σου σήμερα.