Το σκάνδαλο της διαρροής των προσωπικών δεδομένων των εκλογέων εξωτερικού στην Αννα Μισέλ Ασημακοπούλου, ανεξαρτήτως της έκβασης που θα έχει η έρευνα, έχει παραγάει ήδη ένα συγκεκριμένο πολιτικό αποτέλεσμα. Τη μεγάλη ευαισθητοποίηση πολλών πολιτών για τη χρήση των στοιχείων επικοινωνίας τους από κόμματα και υποψηφίους.
Κι έτσι, για πρώτη φορά από το 2018, έτος έναρξης ισχύος του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της ΕΕ (του γνωστού μας, πλέον, GDPR), όλο και περισσότεροι πολίτες εμφανίζονται αποφασισμένοι να διαμαρτυρηθούν για ενημερωτικά SMS και email υποψηφίων, να αναζητήσουν τη συμβουλή δικηγόρων ή και να απευθυνθούν στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Η τελευταία μάλιστα έχει εκδώσει και σχετική οδηγία προς πολιτευτές, με κατευθυντήριες γραμμές για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων με σκοπό την πολιτική επικοινωνία. Η ανεξάρτητη Αρχή έχει, άλλωστε, την αρμοδιότητα να προχωρήσει σε έρευνα, ύστερα από καταγγελία ή και αυτεπαγγέλτως, καθώς και να επιβάλει διοικητικά πρόστιμα σε περίπτωση παραβίασης.
Διόλου τυχαία, λοιπόν, στην προεκλογική περίοδο που έχει ξεκινήσει έχουν διαπιστωθεί ήδη τουλάχιστον δυο περιπτώσεις υποψηφίων που φέρονται να έκαναν κατάχρηση στοιχείων επικοινωνιών πολιτών. Οι υποθέσεις έχουν ήδη καταγγελθεί στους φορείς από τους οποίους προήλθαν οι λίστες με τα στοιχεία επικοινωνίας, ενώ, σύμφωνα με νομικές πηγές, είναι θέμα χρόνου να τεθούν υπόψη και της αρμόδιας ανεξάρτητης Αρχής.
Η πρώτη υπόθεση αφορά κατάχρηση email πολιτών από υποψήφιο ευρωβουλευτή νεοσύστατου κόμματος που εργάζεται ως καθηγητής σε πανεπιστήμιο του Λεκανοπεδίου. Ο εν λόγω υποψήφιος έστειλε μακροσκελές ενημερωτικό σημείωμα για την υποψηφιότητά του σε δυο λίστες email στις όποιες είχε πρόσβαση ως μέλος ΔΕΠ πανεπιστημίου, αυτή με τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όλου του προσωπικού και αυτή με τις διευθύνσεις όλων των φοιτητών του Ιδρύματος. Λίγο λιγότερο από 60.000 άτομα συνολικά, ενώ, όπως διαπιστώθηκε εκ των υστέρων, είχε κάνει χρήση των ίδιων λιστών και στις περσινές δημοτικές εκλογές. Αρκετοί από τους παραλήπτες έκαναν άμεσα γνωστή την ενόχλησή τους προς τις πανεπιστημιακές Αρχές, υποστηρίζοντας ότι έκανε χρήση των στοιχείων τους χωρίς τις νόμιμες προϋποθέσεις, ζητώντας να κινηθούν οι σχετικές νόμιμες διαδικασίες.
Διαμαρτυρίες πολιτών. Παράλληλα, έκθετος φαίνεται πως είναι και ένας ακόμη υποψήφιος που έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες πολιτών που βρέθηκαν να λαμβάνουν SMS για την υποψηφιότητά του για την Ευρωβουλή. Ο λόγος είναι πως διατυπώνεται η υποψία πως έκανε χρήση λίστας με στοιχεία επικοινωνίας μελών μεγάλου κοινωνικού φορέα του οποίου προΐσταται για να στείλει προωθητικά SMS. Σημειώνεται πως, όπως και σε πολλές περιπτώσεις, τα SMS δεν περιέχουν ενημέρωση για την πηγή των δεδομένων, ούτε και παραπομπή σε κείμενο εναντίωσης, δηλαδή σε κάποιον τρόπο με το οποίο ο παραλήπτης μπορεί να ζητήσει να διακοπεί η επικοινωνία.
Οπως εξηγεί ο δικηγόρος Αθηνών Βασίλης Σωτηρόπουλος, που έχει αναλάβει πολλές υποθέσεις κατάχρησης προσωπικών δεδομένων, μεταξύ αυτών και εκατοντάδων εκλογέων εξωτερικού που εθίγησαν από τη διαρροή στην κυρία Ασημακοπούλου, «όσο κι αν ακούγεται περίεργο, σε ορισμένες εκλογικές διαδικασίες, όπως π.χ, των Δικηγορικών Συλλόγων, οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν αντίγραφα των εκλογικών καταλόγων για προεκλογική χρήση, αλλά με περιορισμούς. Αυτό ισχύει και για τις εθνικές εκλογές και τις ευρωεκλογές, αλλά χωρίς να επιτρέπεται η χρήση διευθύνσεων ταχυδρομικών ή ηλεκτρονικών για προώθηση υποψηφιοτήτων. Σε κάθε άλλη περίπτωση απαγορεύεται ρητά η χρήση δεδομένων που έχουν κατατεθεί από ενδιαφερόμενους σε πάσης φύσεως οργανισμούς, καθώς η δευτερογενής αξιοποίησή τους παραβιάζει την αρχή του δεσμευτικά καθορισμένου σκοπού που υποχρεωτικά επιβάλλει ο GDPR».
