Καλπάζει ο πληθωρισμός στην Τουρκία με τα νοικοκυριά να είναι συνεχώς αντιμέτωπα με αυξήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες που ανεβάζουν στα ύψη το κόστος της ζωής. Βασικά είδη διατροφής, όπως φρέσκα φρούτα, λαχανικά και κρέας, αλλάζουν τιμές σχεδόν καθημερινά και πολλοί καταναλωτές αναγκάζονται να δανείζονται μέσω πιστωτικών καρτών για να τα φέρουν βόλτα. Μεγάλες είναι επίσης οι αυξήσεις στην εκπαίδευση.
Με τον πληθωρισμό να τρέχει σε ετήσια βάση με σχεδόν 70%, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας έχει αυξήσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού σε λίρες Τουρκίας από το 8,5% στο 50%. Το μέγιστο μηνιαίο επιτόκιο για τις πιστωτικές κάρτες, που χρησιμοποιούν όλο και περισσότεροι καταναλωτές για να καλύψουν ανάγκες, έχει τριπλασιαστεί από τον περασμένο Ιούνιο και διαμορφώνεται πλέον σε 4,25% όπως δείχνουν στοιχεία των «Financial Times».
Τα τελευταία στοιχεία που αφορούν τον Απρίλιο έδειξαν αύξηση τιμών κατά 69,8% σε ετήσια βάση, που είναι το υψηλότερο ποσοστό από τα τέλη του 2022 λόγω μεγάλων αυξήσεων στο κόστος της εκπαίδευσης και στις τιμές εστιατορίων και ξενοδοχείων.
Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της Τουρκίας, η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση των τιμών καταναλωτή καταγράφηκε για τον συγκεκριμένο μήνα στην εκπαίδευση, για την οποία οι τιμές αυξήθηκαν κατά 103,86%. Ακολούθησαν τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία με αυξήσεις 95,82% σε ετήσια βάση. Οι τιμές των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών αυξήθηκαν κατά 68,50%.
Η κορύφωση
Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί στα επίπεδα του 73% με 75% για τον Μάιο. Στη συνέχεια προβλέπει ότι θα αρχίσει να υποχωρεί, για να φτάσει στο 36% στο τέλος του 2024 – σύμφωνα πάντα με τις επίσημες προβλέψεις.
«Αφού ο ετήσιος πληθωρισμός φτάσει στο αποκορύφωμά του τον Μάιο, θα αρχίσει να μειώνεται απότομα σύμφωνα με τις προβλέψεις μας» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας Μεχμέτ Σίμσεκ στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.
Τα μάτια των αγορών είναι στραμμένα και στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας για να δουν τι πολιτική θα ακολουθήσει μετά τις πολύ μεγάλες αυξήσεις στο κόστος δανεισμού. Η Κεντρική Τράπεζα έχει υποσχεθεί ότι σε κάθε περίπτωση θα προχωρήσει σε ακόμη πιο αυστηρή νομισματική πολιτική σε περίπτωση σημαντικής επιδείνωσης του πληθωρισμού, όπως ανέφερε.
Οι αυξημένες καταναλωτικές δαπάνες και ο επίμονος πληθωρισμός των υπηρεσιών εξακολουθούν να προβληματίζουν τους αξιωματούχους στη χώρα. Ο επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας Φατίχ Καραχάν πιστεύει ότι η αυστηρότερη νομισματική πολιτική που ακολουθείται τώρα θα βοηθήσει να μετριαστεί η εγχώρια ζήτηση στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Πλέον η νομισματική πολιτική της Τουρκίας χαρακτηρίζεται από τις αγορές πιο ξεκάθαρη, αφού η χώρα ξεπέρασε περίοδο πολιτικής και οικονομικής αναταραχής στα τέλη Μαρτίου λόγω των εκλογών στην τοπική αυτοδιοίκηση. Την προεκλογική περίοδο είχαν μειωθεί ξανά τα συναλλαγματικά αποθέματα και είχαν εκδηλωθεί νέες πιέσεις στη λίρα Τουρκίας. Η λίρα έχει ανατιμηθεί ελαφρά έκτοτε, με την Κεντρική Τράπεζα να καταγράφει αύξηση στα αποθεματικά της.
Σε περίπτωση που η Κεντρική Τράπεζα διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια τους επόμενους μήνες, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι για να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός θα χρειαστεί όλο και μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή.
Στο πλαίσιο έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, η κυβέρνηση στην Αγκυρα έχει λάβει σειρά μέτρων λιτότητας που αφορούν κυρίως τις δαπάνες του Δημοσίου. Ανάμεσα στα άλλα έχει σταματήσει τις αγορές εισαγόμενων αυτοκινήτων για τις δημόσιες υπηρεσίες και πρόσωπα και έχει σταματήσει την κατασκευή νέων κρατικών κτιρίων.
