Με τρία σημεία – φωτιά που αναμένεται να προκαλέσουν έντονες συζητήσεις, πρόκειται σύντομα να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) που έχει ετοιμάσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Για τη ζούγκλα των ελληνικών δρόμων και το κυκλοφοριακό που χτυπάει κόκκινο, οι αρμόδιοι του υπουργείου έρχονται να προτείνουν τη θέσπιση:

  • Των 30 χλμ./ώρα ως ανώτερης ταχύτητας κυκλοφορίας μέσα στις πόλεις, έναντι 50 χλμ./ώρα σήμερα.
  • Την αφαίρεση των διπλωμάτων οδήγησης για 5 χρόνια μόλις κάποιος οδηγός συμπληρώσει 25 πόντους ποινής στο point system.
  • Τη νομιμοποίηση των γνωστών σφηνών από τους οδηγούς των μοτοσικλετών, που πλέον προτείνεται να κινούνται νόμιμα, ελισσόμενοι ανάμεσα στα άλλα οχήματα.

Κατά τα άλλα, ο νέος ΚΟΚ, σύμφωνα με δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Μεταφορών, θα διέπεται από μια εντελώς διαφορετική λογική σε σχέση με τον ισχύοντα, καθώς το βάρος των ποινών θα επικεντρώνεται στον παραβάτη οδηγό και όχι στο όχημα, με ειδικές αναφορές στην παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, τις αυτοσχέδιες κόντρες, αλλά και την αντικοινωνική οδηγική συμπεριφορά. Στόχος, τονίζεται, είναι η συμμόρφωση των οδηγών, η επιβολή δίκαιων ποινών που να αντιστοιχούν στην επικινδυνότητα της κάθε παράβασης, αλλά και η διασφάλιση της είσπραξης των προστίμων.

Κατηγορίες παραβάσεων

Οι παραβάσεις, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους (όπως και στον ΚΟΚ Σπίρτζη) θα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

  • Παραβάσεις κατηγορίας Ε1: χαμηλής επικινδυνότητας, όπως η έλλειψη εγγράφων που θα πρέπει να φέρει μαζί του ο οδηγός. Το διοικητικό πρόστιμο για τις παραβάσεις αυτές θα είναι 30 ευρώ, ενώ θα προβλέπεται και αφαίρεση του διπλώματος οδήγησης έως  10 ημέρες.
  • Παραβάσεις κατηγορίας Ε2: κυρίως μεσαίας επικινδυνότητας, όπως η αντικανονική στάθμευση. Το διοικητικό πρόστιμο θα ανέρχεται σε 150 ευρώ, ενώ θα προβλέπεται και αφαίρεση του διπλώματος για 20 ημέρες.
  • Παραβάσεις κατηγορίας Ε3: υψηλής επικινδυνότητας, όπως παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, αυτοσχέδιες κόντρες, υπερβολική ταχύτητα ή αντικανονική προσπέραση, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Εδώ το διοικητικό πρόστιμο θα ανέρχεται σε 350 ευρώ, ενώ θα αφαιρούνται το δίπλωμα οδήγησης και οι πινακίδες κυκλοφορίας έως 30 ημέρες.

Ανώτατη ποινή

Ειδικά για τις παραβάσεις που θεωρούνται επικίνδυνες για την πρόκληση ατυχήματος (π.χ. παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, χρήση κινητού, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ κ.λπ.) προβλέπεται η κλιμάκωση των ποινών σε περίπτωση υποτροπής εντός χρονικού διαστήματος ενός έτους. Μάλιστα, ο πέλεκυς θα είναι βαρύς σε περιπτώσεις σοβαρής υποτροπής. Δηλαδή, σε περίπτωση διάπραξης των ανωτέρω παραβάσεων καθώς και άλλων, όπως η συμμετοχή σε αυτοσχέδιες κόντρες, για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα πέντε ετών, θα επιβάλλεται η ανώτατη ποινή της αφαίρεσης του διπλώματος για πέντε έτη!

Οριο ταχύτητας

Στο κείμενο του νέου ΚΟΚ, η διάταξη που αναμένεται να προκαλέσει έντονες συζητήσεις είναι η εισήγηση κάποιων συμβούλων του υπουργείου Μεταφορών να μειωθεί το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας εντός του αστικού ιστού στα 30 χλμ./ώρα από 50 χλμ./ώρα σήμερα. Σημειώνεται ότι στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης το όριο αυτό παραμένει στα 50 χλμ./ώρα. Στόχος του υπουργείου Μεταφορών, όπως αναφέρουν αρμόδιοι παράγοντες, είναι η «διευκόλυνση» της διάθεσης οχημάτων μικροκινητικότητας, τα οποία όμως θα βρεθούν στο οδόστρωμα, ανάμεσα στα άλλα κανονικά οχήματα που θα υποχρεωθούν να κινούνται με ταχύτητες χελώνας. Πρόκειται, τονίζουν, για μια παράμετρο που «θα ενισχύσει τα ατυχήματα με τα οχήματα μικροκινητικότητας».

Ενα ακόμη πρόβλημα που προκύπτει με την προωθούμενη μείωση του άνω ορίου ταχύτητας μέσα στις πόλεις έχει να κάνει και με την ελάχιστη ταχύτητα κίνησης που σήμερα ορίζεται στα 30 χλμ./ώρα. Εάν εφαρμοστεί η μείωση του ορίου ταχύτητας στα 30 χλμ./ώρα, τότε θα πρέπει και το όριο της ελάχιστης ταχύτητας κίνησης να μειωθεί στα 10 χλμ./ώρα! Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς τι πρόκειται να συμβεί εάν κάποιο όχημα, σε δρόμο με μία λωρίδα κυκλοφορίας, κινείται με μόλις 10 χλμ./ώρα, δηλαδή όριο του να… σπρώχνεις το αυτοκίνητο και όχι να το οδηγείς!

Δίτροχα

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται και οι προωθούμενες διατάξεις για την υπό όρους νομιμοποίηση της διήθησης των μοτοσικλετών, της κίνησης δηλαδή των δίτροχων στο κενό ανάμεσα σε δύο αυτοκίνητα που κινούνται παράλληλα. Πρόκειται για τις γνωστές σφήνες που συχνά προκαλούν έριδες ανάμεσα σε μοτοσικλετιστές και άλλους οδηγούς, συχνά μάλιστα οδηγούν και σε χειροδικίες. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με απόφαση του Αρείου Πάγου (ΑΠ 55/2016), οι οδηγοί των δικύκλων που κινούνται ανάμεσα στις λωρίδες κυκλοφορίας ευθύνονται αποκλειστικά για πιθανό τροχαίο ατύχημα.

Τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Στις διατάξεις του νέου ΚΟΚ δεν προβλέπεται η ένταξη σημαντικών ρυθμίσεων που ωστόσο ισχύουν ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα:

Στη Γερμανία, πεζοί ή ποδηλάτες που παραβιάζουν κλειστή μπάρα σε ισόπεδη διάβαση τιμωρούνται με πρόστιμο έως 350 ευρώ. Οι οδηγοί που δεν παραχωρούν προτεραιότητα στους πεζούς στις διαβάσεις τιμωρούνται με πρόστιμο 80 ευρώ και έναν πόντο στην άδεια οδήγησης. Σε υψηλές ταχύτητες, η οδήγηση πολύ κοντά στο προπορευόμενο αυτοκίνητο επιφέρει πρόστιμα έως και 400 ευρώ.

Στην Ελβετία, απαγορεύεται να κλείνουν οι πόρτες των επιβατών  ή του χώρου αποσκευών με… κρότο κατά τη διάρκεια της νύχτας (από τις 10 το βράδυ μέχρι τις 7 το πρωί) σε κατοικημένες περιοχές. Το μέτρο που επισύρει και πρόστιμο αποσκοπεί στο να μη διαταράσσεται η ησυχία των κατοίκων. Παράλληλα, για τον ίδιο λόγο τιμωρούνται το «μαρσάρισμα» και η δυνατή μουσική.

Στην Ισπανία, πέραν των smartphones απαγορεύεται και η χρήση του συστήματος πλοήγησης (GPS) εν κινήσει. Οποιος εντοπιστεί να παραβιάζει αυτόν τον κανόνα, τιμωρείται με πρόστιμο έως 500 ευρώ.

Στην Ιταλία, όταν το όχημα βρίσκεται εν κινήσει, ο σκύλος επιβάλλεται να είναι δεμένος κανονικά με ζώνη ασφαλείας. Η ποινή που προβλέπεται είναι από πρόστιμο μέχρι κακούργημα σε περίπτωση σοβαρού ατυχήματος.

Στη Σουηδία, απαγορεύεται το παρκάρισμα στο ίδιο σημείο για πάνω από 5 μέρες. Στην περίπτωση αυτή, ο κάτοχος του οχήματος απειλείται με πρόστιμο και οι Αρχές απομακρύνουν το αυτοκίνητο με γερανό.

  • Σε όλες τις χώρες του κόσμου, οι ζώνες ασφαλείας είναι υποχρεωτικές. Στην Ελλάδα η χρήση των ζωνών ασφαλείας είναι υποχρεωτική για όλους, πλην των οδηγών επιβατηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης (ταξί), όταν οδηγούν εντός της περιμετρικής τους ζώνης, όπως και των οδηγών οχημάτων που κάνουν συνεχείς στάσεις (ταχυδρομικοί διανομείς κ.λπ.).

Κάμερες επιτήρησης ταχύτητας

Η Ιταλία διαθέτει 8.073 κάμερες, η Μεγάλη Βρετανία 4.014, η Γερμανία 3.813 και η Γαλλία 2.406. Η Ελλάδα διαθέτει μόλις 325 κάμερες.