Κυριάκος Μητσοτάκης: «Κρινόμαστε όλοι καθημερινά, με πρώτο εμένα»

Κάθε φορά, ανεξάρτητα από τον προορισμό και τις μικρές λεπτομέρειες του προγράμματος, η «αρχιτεκτονική» της περιοδείας είναι η ίδια.

O αρχηγικός εξοπλισμός, για παράδειγμα, που δεν λείπει ποτέ από το αυτοκίνητο: ένας μπλε φάκελος με ενημερωτικά σημειώματα για την «ταυτότητα» της κάθε περιοχής – από τα τοπικά προβλήματα και τα κυβερνητικά πεπραγμένα μέχρι τα εκλογικά αποτελέσματα.

Eνα φορητό ψυγειάκι για το νερό με μια μπανάνα και μπάρες δημητριακών. Ο φορτιστής του κινητού τηλεφώνου μόνιμα στην πρίζα. Και, σίγουρα, ειδικά το καλοκαίρι ένα μαντίλι για τον ιδρώτα στην τσέπη του παντελονιού.

Δεν λείπουν ποτέ ούτε οι «συνοδοί», ούτε οι «προπομποί».

Οι συνεργάτες, δηλαδή, οι οποίοι φτάνουν πρώτοι στο σημείο για την οργάνωση της συγκέντρωσης. Είναι τα πρόσωπα – σκιές του προέδρου, ο καθένας στον δικό του ρόλο: η διευθύντρια επικοινωνίας Κύρα Κάπη, ο φωτογράφος Δημήτρης Παπαμήτσος, ο κάμεραμαν Αλέξης Παπαχρήστος, ο Γιώργος Ευθυμίου και ο Χρήστος Ζωγράφος από το Γραφείο Τύπου του Μαξίμου, ο «αρχισυντονιστής» και παλαιότερος συνοδοιπόρος του αρχηγού Θανάσης Νέζης.

Είναι εκείνος που δεν χάνει ούτε μία εξόρμηση, έχοντας τον συντονισμό με τα κομματικά στελέχη όπως ο Στέλιος Κονταδάκης. Ανεξάρτητα από τη φυσική παρουσία τους, τη σφραγίδα τους στις προεδρικές εξορμήσεις έχουν, επίσης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, η διευθύντρια του ιδιαίτερου γραφείου του Πρωθυπουργού Ελένη Σχινά, από τα χέρια της οποίας περνά όλο το υλικό που θα χρησιμοποιήσει εκείνος, και ο λογογράφος του Γιάννης Βλαστάρης, με τον οποίο έχει σταθερή αλλά και «δημιουργική κόντρα», καθώς ο Πρωθυπουργός συχνά υπερβαίνει τα κείμενα, αυτοσχεδιάζοντας. «Εγώ πηγαίνω και φεύγω, όμως όλο αυτό έχει τη δική του “υποδομή”. Δεν υπάρχει πια άλλο προεκλογικό μοντέλο.

Ξεκινάμε από την παραδοχή ότι πρέπει εμείς να πάμε στον κόσμο και όχι εκείνος σε εμάς», λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Εναν χρόνο μετά τον γύρο της Ελλάδας για τις εθνικές εκλογές και μπροστά σε άλλες 15 ημέρες εκστρατείας για την ευρωκάλπη, το μόνο που ξορκίζει είναι η κούραση: «Με κάποιον τρόπο, το σώμα και το μυαλό οφείλουν να προσαρμόζονται στον χρόνο και στις ανάγκες της προεκλογικής περιόδου».

Με «παρέα» και «στήριξη» τον Κωνσταντίνο

«ΤΑ ΝΕΑ – Σαββατοκύριακο» ταξίδεψαν με το πρωθυπουργικό αυτοκίνητο στα παρασκήνια των προεκλογικών περιοδειών. «Καλώς ήρθατε στο… άλλο γραφείο μας», ήταν η υποδοχή του Μητσοτάκη. Και στα σχεδόν 130 χιλιόμετρα που χωρίζουν την Αθήνα από το Αργος χώρεσαν όλα: μια χαλαρή κουβέντα για όσα σκέφτεται και βιώνει στις εξορμήσεις ανά την επικράτεια. Ομως και συζητήσεις για τη «βαριά» επικαιρότητα. Το δικό του αυτοκίνητο δεν ήταν το μοναδικό της αποστολής. Σε άλλα ταξίδευαν οι «συνοδοί» και οι «προπομποί» που ώρες πριν είχαν στήσει τέσσερα μεγάφωνα, δύο προβολείς και τη μικρή εξέδρα στον πεζόδρομο της Δαναού, στο Αργος. Μαζί του, η προσωπική του ασφάλεια και ο γιος του, Κωνσταντίνος, ο οποίος ακολουθεί συχνά για «παρέα» και «στήριξη».

Η επαφή με τον πολίτη

Μέχρι ο Μητσοτάκης να φτάσει στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, εκεί όπου βρέθηκε και ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης ως υπεύθυνος της εκστρατείας στην Πελοπόννησο, και μέχρι να αντικρίσει τους συγκεντρωμένους με σηκωμένα τα κινητά ή άλλους στα μπαλκόνια (όπως οι μαθητές ενός φροντιστηρίου που διέκοψαν το μάθημα και οι έκπληκτοι επισκέπτες ενός ξενοδοχείου), εκείνος ξεφυλλίζει τον μπλε φάκελο. «Πολλές φορές διαπιστώνεις ότι η πραγματικότητα δεν είναι αυτή που περιγράφουν τα σημειώματα.

Είναι, συνήθως, λίγο… χειρότερη», λέει, παραδεχόμενος ότι στις περιοδείες σχηματίζει καλή εικόνα για κάθε λογής προβλήματα. Γραφειοκρατικά, κλαδικά, ακόμα και προσωπικά. «Μου δίνουν “ραβασάκια”, ναι. Και πρέπει να πω ότι τα εξετάζουμε όλα θεσμικά». Τα αιτήματα ποικίλλουν. Αλλα είναι απίθανα, άλλα επείγοντα, άλλα συναισθηματικά. «Θυμάμαι στη Βόρεια Ελλάδα έναν πιτσιρικά, 12-13 ετών, με μακριά μαλλιά. “Θέλω μια χάρη, να μας φτιάξεις έναν ναό του Δία”, μου είπε.

Μα τόσους έχουμε, δεν μας φτάνουν; σκέφτηκα». Από την άλλη πλευρά, κρατά ως συγκινητικές τις αναφορές σε πολιτικές με αποτύπωμα στην καθημερινή ζωή. «Στην Κοζάνη μού μίλησε μια κοπέλα για τον Προσωπικό Βοηθό.

Είχε η ίδια πρόβλημα γιατί πράγματι αργήσαμε λίγο να επεκτείνουμε τον θεσμό στην περιφέρεια. Αλλά τον βρήκε και ήταν ενθουσιασμένη. Στη Θεσσαλονίκη, πάλι, ήρθαν δύο άνθρωποι να μου πουν ότι μπήκαν στο πρόγραμμα “Σπίτι μου”. Αλλά και γυναίκες για το πρόγραμμα μαστογραφιών. Οπου έχουμε προχωρήσει πράγματα, υπάρχει αποδοχή και εκτίμηση του έργου που γίνεται».

«Οχι στην αψήφιστη ψήφο»

Αναγνωρίζει ότι σε σχέση με πέρυσι, παρά το «θερμό κλίμα» στις περιοδείες, δεν υπάρχει ίδιο ενδιαφέρον. «Γι’ αυτό και κάνουμε μεγάλη προσπάθεια συσπείρωσης της δικιάς μας βάσης. Και προσωπικά περνάω πολύ χρόνο να εξηγώ γιατί είναι τόσο σημαντικές αυτές οι ευρωεκλογές».

Ο κίνδυνος, όπως λέει, είναι να αντιμετωπιστούν οι κάλπες επιπόλαια: «Να μη γίνει κατανοητό πόσο άμεσα συνδέεται το αύριο της Ευρώπης με το αύριο της Ελλάδας». Αλλά και ο κίνδυνος να παρασυρθούν κάποιοι από «δήθεν μηνύματα διαμαρτυρίας που θα φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα». Τι εννοεί; «Να θέλει κάποιος να ζητήσει με αυτόν τον τρόπο από την κυβέρνηση να επιταχύνει και, τελικά, να διαμορφώσει ένα αποτέλεσμα που θα δημιουργήσει προβλήματα στη χώρα. Αλλωστε, όπως γνωρίζετε, οι πολιτικοί αντίπαλοί μας θεωρούν τις ευρωεκλογές δημοψήφισμα κατά της κυβέρνησης. Εχοντας σύνθημα την “ανατροπή”. Συνεπώς, όχι αψήφιστη ψήφο. Αλλά ψήφο σκέψης, ωριμότητας και σύνθεσης».

«Δεν µπαίνουν όλα στο εκλογικό ζύγι»

Η συζήτηση για την καθημερινότητα έρχεται αμέσως στην ακρίβεια ως το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα νοικοκυριά. «Είναι πρώτη μας προτεραιότητα, κάτι που μας το ορίζει η πραγματικότητα που βιώνουν οι ίδιοι οι πολίτες. Αλλά είναι ζήτημα σύνθετο, που δεν αντιμετωπίζεται με λόγια και απλοϊκές λύσεις. Οσο επιμένει, θα επιμένουμε κι εμείς. Αντιτάσσοντας εθνικές παρεμβάσεις και ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες».

Για τις τελευταίες, μάλιστα, αναφέρεται στην επιστολή του προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις πολυεθνικές: «Χαιρετίστηκε από την Επιτροπή, αναγνωρίζοντας έτσι το δίκαιο των αιτημάτων μας. Με την αντιπολίτευση, δυστυχώς, να ασκεί κριτική γιατί ζητάμε από την Ευρώπη να ρυθμίσει ένα πρόβλημα το οποίο απασχολεί τους πολίτες σε όλα τα κράτη – μέλη. Τα ίδια θα κάναμε, φυσικά, και αν δεν είχαμε ευρωεκλογές σε δύο εβδομάδες. Γιατί δεν μπαίνουν όλα στο εκλογικό ζύγι».

Στο… ζύγι μπαίνουν σίγουρα η αριθμητική της κάλπης και οι στοχεύσεις για την 9η Ιουνίου, με τη ΝΔ να επιδιώκει τον μέγιστο αριθμό εδρών με μέτρο σύγκρισης τις τελευταίες ευρωεκλογές. «Το εκλογικό αποτέλεσμα αξιολογείται με βάση την αποτύπωση των συσχετισμών των κομμάτων και των ποσοστών τους. Στόχος μας είναι να επιταχύνουμε το κυβερνητικό έργο και όχι να έχουμε προβλήματα στη χώρα που θα το επιβραδύνουν». Αναφέρεται στον πρώτο χρόνο της νέας τετραετίας και σε αποφάσεις που, όπως λέει, προϋπέθεταν ρήξεις με παγιωμένες αντιλήψεις, ακόμα και «με δομημένα συμφέροντα»: μη κρατικά πανεπιστήμια, εκκένωση καταλήψεων, νέος δικαστικός χάρτης, φορολογικό νομοσχέδιο, επιστολική ψήφος, νέος τρόπος επιλογής διοικήσεων στο Δημόσιο κ.ά.

Θα λυθούν εκκρεµότητες δεκαετιών

«Στα επόμενα τρία χρόνια θα προχωρήσουμε σε περισσότερες τέτοιες αλλαγές που θα λύσουν εκκρεμότητες δεκαετιών.

Γι’ αυτή τη συνέχεια, προϋπόθεση είναι η πολιτική σταθερότητα. Ωστε να μην μπορεί η αντιπολίτευση να επικαλείται ένα μέτριο αποτέλεσμα, να αμφισβητεί τη νομιμοποίηση της κυβέρνησης, μπλοκάροντας τις μεταρρυθμίσεις. Σταθερότητα, βέβαια, δεν σημαίνει ούτε στασιμότητα ούτε μονιμότητα.

Σημαίνει νέα ορμή για να ξεπερνάμε λάθη και να κατακτάμε νέους στόχους». Δεσμεύεται, έτσι, εκ νέου για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής: «Είναι ο βασικός στόχος. Και η επίτευξή του προϋποθέτει μικρές και μεγάλες νίκες: ανθρώπινη υγεία, σύγχρονη παιδεία, ικανοποιητικές απολαβές, ψηφιακό κράτος, καλύτερες υποδομές». Και ενώ βάζει διαρκώς στο στόχαστρο «τον λαϊκισμό των εύκολων υποσχέσεων», αποφεύγει να μιλά πολύ για τους πολιτικούς αντιπάλους του.

«Τον πολιτικό μας αντίπαλο θα τον επιλέξει ο ελληνικός λαός. Ή, μάλλον, τον έχει επιλέξει, αφού οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί δεν αλλάζουν. Βεβαίως, λίγο – πολύ, όλη η αντιπολίτευση επενδύει στον λαϊκισμό και στην τοξικότητα. Εχει, βλέπετε, κοντή μνήμη, αφού αυτά απορρίφθηκαν εμφατικά από τους πολίτες στις κάλπες του 2023. Δικός μου αντίπαλος, πάντως, είναι μόνο τα προβλήματα».

Τα στοιχήµατα για την Ευρώπη

Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της κυβερνητικής μηχανής και τυχόν… κόκκινες κάρτες εν αναμονή, απαντά ότι δεν προβλέπονται «ούτε αποβολές ούτε προειδοποιήσεις». Και ότι η διακυβέρνηση είναι «δυναμική» διαδικασία. «Η αλήθεια είναι ότι κρινόμαστε όλοι καθημερινά, με πρώτο εμένα».

Αλλαγή σε κάποιο πόστο, όπως υποστηρίζει, «δεν σημαίνει αποτυχία. Είναι μια κίνηση που απαντά στις προτεραιότητες της επόμενης περιόδου και ευθυγραμμίζεται με τις ανάγκες της κοινωνίας».

Επιμένει, πάντως, στα στοιχήματα για την Ευρώπη, που συνδέονται με την καθημερινότητα: «Η μάχη κατά των αθέμιτων πρακτικών των πολυεθνικών, η ενδυνάμωση των πολιτικών για το Μεταναστευτικό, η ενίσχυση των αγροτών μας, οι πόροι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αυτές θα είναι οι διεκδικήσεις μας στην Ευρωβουλή». Και όλα αυτά, στον απόηχο της επιστολής του στην Κομισιόν μαζί με τον Ντόναλντ Τουσκ για την Κοινή Ευρωπαϊκή Αμυνα. Ωστε, όπως λέει, «να θωρακιστούν και τα σύνορα και η αεράμυνα της ηπείρου μας. Αλλά και οι χώρες να ανακουφιστούν από ένα σοβαρό μέρος των αμυντικών δαπανών τους».

Η Ελλάδα δεν ξεχνά τις διαφωνίες µε την Τουρκία

Στα εθνικά χαράζει «καθαρές» γραμμές: «Είχα πει πριν από δύο χρόνια ότι “σταματούν οι προκλήσεις και ξεκινούν οι συζητήσεις”. Και σε αυτόν τον δρόμο έχει προσέλθει τώρα και ο κ. Ερντογάν», λέει για τις σχέσεις Αθήνας – Αγκυρας.

Σημειώνοντας ότι «τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα» και ότι «λύση – πακέτο δεν συζητείται. Η Ελλάδα δεν ξεχνά τις διαφωνίες της με την Τουρκία». «Αυτό δεν σημαίνει», προσθέτει όμως, «ότι πρέπει να ζούμε διαρκώς με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Και επειδή σε Ελλάδα και Τουρκία κάποιοι τρέφονται από την ελληνοτουρκική κρίση, για τα αποτελέσματα της πολιτικής μας ρωτήστε τους ακρίτες μας που βλέπουν τη μείωση των μεταναστευτικών ροών. Ή τους νησιώτες μας που είδαν τις τοπικές οικονομίες να τονώνονται από τη βίζα στους τούρκους επισκέπτες. Δείτε, επίσης, και τη θέση της Ελλάδας στο διεθνές πλαίσιο.

Αντιπαράθεση ή προσπάθεια ειρηνικής συνύπαρξης με τον γείτονά μας, όταν λίγο πιο κάτω η Μέση Ανατολή φλέγεται και στην καρδιά της Ευρώπης μαίνεται ο πόλεμος;». Οσο για τη Βόρεια Μακεδονία, είναι ενδεικτική η αποστροφή του ότι «όταν τραβά κανείς το σκοινί, θα πρέπει να είναι έτοιμος να σπάσει.

Και αν αποκλίνει από τη συμφωνημένη πορεία, να ξέρει ότι θα βρει κλειστό τον δρόμο προς την Ευρώπη». Δρόμος που, όπως υπογραμμίζει, «περνά από την Ελλάδα και από την τήρηση του διεθνούς δικαίου».

Μουσική, αθλητικά, ίσως και λίγος ύπνος

Υστερα από μιάμιση ώρα διαδρομής, μόλις το αυτοκίνητο σταθμεύει στην κεντρική πλατεία της πόλης, φτάνει η ώρα της υποδοχής. Με τις πρώτες selfies, τις οποίες βγάζει συνήθως ο ίδιος κρατώντας το κινητό των πολιτών: «Πρώτον, είναι πιο γρήγορο έτσι. Δεύτερον, κάποιοι χαίρονται που τους φωτογραφίζω προσωπικά. Τρίτον, καμιά φορά οι άνθρωποι “βραχυκυκλώνουν” εκείνη τη στιγμή και… ψάχνουν το κουμπί της κάμερας!».

Οπως υποστηρίζει πάντως, σημασία έχουν όσα γίνονται πριν και μετά τις selfies. «Θέλω να είμαι “παρών”. Είναι εύκολο να είσαι “αλλού”, αλλά αν είσαι “αλλού” φαίνεται τελικά στα μάτια σου. Και αυτό είναι το εξαντλητικό. Πρέπει να είσαι εκεί, να ακούσεις προσεκτικά όποιον σου μιλήσει για 10 δευτερόλεπτα, να ρίξεις μια ματιά παρακάτω, να δεις πρόσωπα. Τον ξέρεις – δεν τον ξέρεις, πρέπει να τον ξέρεις!».

Τοποθεσίες και διαδρομές τις θυμάται καλά και απολαμβάνει τις επισκέψεις σε χωριά. Στις περιοδείες – εξπρές, κυρίως, μελετά τον μπλε φάκελο και επικοινωνεί με συνεργάτες του στην Αθήνα. Ενώ οι μεγαλύτερες αποστάσεις περιλαμβάνουν μουσική – επιλογές των παιδιών του στο Spotify –, αθλητικά που παρακολουθεί στο iPad, ίσως και λίγο ύπνο (που «τον έχω εύκολο» για 15-20 λεπτά). Και επιστρέφοντας; «Υπάρχει πάντα μια μικρή αύξηση αδρεναλίνης. Κι έπειτα, όπως λένε οι Αγγλοσάξονες, another day at the office (άλλη μια μέρα στο γραφείο)».