Η ευρωομάδα «Ανανεώστε την Ευρώπη» (Renew Europe, ή σκέτο Renew για συντομία) γεννήθηκε τον Ιούνιο του 2019, λίγο μετά τις τελευταίες ευρωεκλογές, προκειμένου να συστεγάσει την πρόδρομη Συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE) του σπουδαίου Γκι Φέρχοφσταντ και τους νέους ευρωβουλευτές του Εμανουέλ Μακρόν, που προτιμούσε να μην υπάρχει ο όρος «φιλελεύθεροι» στον τίτλο. Σύνθημά της, ήταν εξαρχής η εξεύρεση ευρωπαϊκών λύσεων σε ευρωπαϊκά προβλήματα, πρώτος πρόεδρός της ήταν ο πρώην πρωθυπουργός της Ρουμανίας, Ντατσιάν Τσιόλος, ακολούθησε, τον Οκτώβριο του 2021, ο γάλλος Στεφάν Σεζουρνέ κι όταν αυτός διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Γκαμπριέλ Ατάλ, τον περασμένο Ιανουάριο, τα ηνία ανέλαβε η Βαλερί Αγιέρ – η οποία τέθηκε παράλληλα και επικεφαλής της μακρονικής λίστας υποψηφίων στις ευρωεκλογές.
Στις 8 Μαΐου, το Renew υπέγραψε μαζί με τρεις ακόμα ευρωομάδες, τους Σοσιαλιστές, τους Πράσινους και την Αριστερά, διακήρυξη με την οποία υπόσχονταν να «μη συνεργαστούμε ποτέ, ούτε να συγκροτήσουμε συνασπισμό με την Ακροδεξιά και τα ριζοσπαστικά κόμματα σε κανένα επίπεδο». Τη διακήρυξη την είχαν προτείνει οι Σοσιαλιστές, και σκοπός της ήταν πρωτίστως να φέρει σε δύσκολη θέση την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την πρόεδρο της Κομισιόν που φιλοδοξεί να παραμείνει στο πόστο της για δεύτερη θητεία, καθώς και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), από το οποίο προέρχεται – γιατί η φον ντερ Λάιεν, και το ΕΛΚ, είναι ανοιχτοί σε μία συνεργασία με τα Αδέλφια της Ιταλίας, το κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, στο Ευρωκοινοβούλιο.
Στις 13 Μαΐου, όμως, ένα εθνικό κόμμα ενταγμένο στο Renew, το Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD) του πρώην πρωθυπουργού της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, συμφώνησε να συμμετάσχει σε κυβερνητικό συνασπισμό με το ακροδεξιό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Γκερτ Βίλντερς. Κι έτσι, η Βαλερί Αγιέρ βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Γιατί έχει καταστήσει τη μάχη κατά των λαϊκιστών κινητήρια δύναμη της προεκλογικής της εκστρατείας – και οι δημοσκοπήσεις θέλουν την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν να εξασφαλίζει στις ευρωεκλογές έως και διπλάσιο ποσοστό από τη μακρονική συμμαχία.
Θέλοντας και μη, λοιπόν, η Αγιέρ έσπευσε να καταγγείλει, ήδη από τις 16 Μαΐου, τη συμμαχία του VVD με την Ακροδεξιά του Βίλντερς, κρίνοντας πως «μια συμφωνία με ένα τέτοιο κόμμα ισοδυναμεί με απόκλιση από τις αξίες που κομίζουμε». Επανερχόμενη στο θέμα πέντε ημέρες αργότερα, η Αγιέρ τόνισε ότι την επομένη των ευρωεκλογών, «στις 10 Ιουνίου, θα συγκεντρώσω την πολιτική μου ομάδα ώστε να συζητήσουμε αυτό το θέμα… Ομως δεν αποφασίζω μόνο εγώ». Βασικά, εν προκειμένω, δεν αποφασίζει εκείνη αλλά η ALDE, σε αυτήν ανήκει το VVD. Και αν εξαιρέσει κανείς τον Γκι Φέρχοφσταντ και κάνα δυο ακόμα, ελάχιστες φωνές υψώθηκαν, εντός της Συμμαχίας, κατά της σύμπραξης του VVD με την Ακροδεξιά. Αφενός γιατί θεωρούν, λέει, πως η συμφωνία συνασπισμού στην οποία συμμετέχει το VVD «δεν αντιβαίνει στις φιλελεύθερες αξίες» – κι ας είναι τόσο ακραίο το πρόγραμμα που συμφώνησαν οι κυβερνητικοί εταίροι για τη μετανάστευση και ειδικότερα για το άσυλο, τόσο αντίθετο με τις διεθνείς συνθήκες τις οποίες έχει υπογράψει η Ολλανδία, που οι ειδικοί δυσκολεύονται να φανταστούν πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί ως έχει. Αφετέρου γιατί διαθέτουν, λέει, «κοινοβουλευτική κουλτούρα, και ξέρουν ότι μπορεί να βρεθούν μια μέρα σε συμμαχία με την Ακροδεξιά».
Στην πραγματικότητα, από τα 38 φιλελεύθερα εθνικά κόμματα, από 24 διαφορετικά ευρωπαϊκά κράτη – μέλη, που συγκροτούν το Renew, 13 συμμετέχουν σήμερα σε κυβερνητικούς συνασπισμούς, που καλύπτουν όλο το πολιτικό φάσμα.
Στην Ιρλανδία, συγκυβερνούν με το ΕΛΚ και τους Πράσινους, στη Γερμανία με τους Σοσιαλδημοκράτες του Ολαφ Σολτς και τους Πράσινους, στη Δανία με τους Σοσιαλιστές, στη Σλοβενία με την Αριστερά και την Ακροαριστερά, στη Φινλανδία, με το ΕΛΚ και την Ακροδεξιά… Το ταμπού έχει ήδη σπάσει λοιπόν. Και αν το Renew έδιωχνε από τις τάξεις του το VVD, ωθώντας το λογικά στο ΕΛΚ, το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν να αυξήσει τις πιθανότητες να του κλέψει η λαϊκιστική και εθνικιστική Δεξιά την τρίτη θέση που κατέχει σήμερα μεταξύ των ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Δανός Μόρτεν Λόκεγκααρντ, μάλιστα, ένας από τους αντιπροέδρους του Renew, κατηγόρησε τις προάλλες τη Βαλερί Αγιέρ ότι «εκμεταλλεύεται» για εκλογικούς σκοπούς την ολλανδική υπόθεση: αν η επιλογή του VVD της δημιουργεί κάποιο πρόβλημα, συνέχισε, «δεν έχει παρά να αποχωρήσει». Επειδή όμως κανείς στο Renew δεν έχει συμφέρον να χάσει και άλλους ψήφους η μακρονική λίστα, δεν δόθηκε συνέχεια.
Τι μένει λοιπόν; Μία ομάδα ονόματι «Ανανεώστε την Ευρώπη», και η επικεφαλής της, που καταγγέλλουν και παράλληλα δέχονται τη συνεργασία με την Ακροδεξιά, γιατί θεωρούν πως δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, ή / και πως η εναλλακτική είναι ακόμα χειρότερη ή / και πως αυτό τους συμφέρει καλύτερα – πως έτσι είναι η ζωή τέλος πάντων. Κοροϊδευόμαστε, με άλλα λόγια. Κρίμα που δεν ανήκουμε στους εχθρούς της Ευρώπης, πολύ θα το διασκεδάζαμε.
