Στα νοσοκομεία της Βραζιλίας κάθε κρεβάτι προστατεύεται από μία κουνουπιέρα, ως ύστατη προσπάθεια οχύρωσης των νοσηλευόμενων ασθενών από την απειλή εκδήλωσης δάγκειου πυρετού. Θα μπορούσε κάτι αντίστοιχο να συμβεί στην Ελλάδα; «Δεν μπορώ να φανταστώ μια τέτοια εικόνα στα ελληνικά νοσοκομεία» σχολίασε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, χωρίς εντούτοις να είναι σε θέση να αποκλείσει το εφιαλτικό αυτό σενάριο.

Η κλιματική αλλαγή, άλλωστε, έχει ανοίξει πολλά μέτωπα στη δημόσια Υγεία, με τους έγκριτους επιστήμονες που συμμετείχαν στη χθεσινή επιστημονική ημερίδα του ΕΟΔΥ στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών να σημαίνουν πολλαπλούς συναγερμούς για αναδυόμενες απειλές και μεταδοτικά νοσήματα.

Συναγερμός

Ενδεικτικά αναφέρεται πως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τα κουνούπια που πληθαίνουν και «κατακτούν» (και) τη Γηραιά Ηπειρο. «Η αύξηση των κρουσμάτων δάγκειου πυρετού που καταγράφεται στην Ευρώπη είναι 250%. Ομως, η μεγάλη επίπτωση διαπιστώνεται στη Βραζιλία, η αύξηση φτάνει το 450%, απορροφώντας όλες τις ποσότητες διαθέσιμων εμβολίων για τη νόσο που παράγονται από ιαπωνική φαρμακευτική εταιρεία» συμπλήρωσε ο κ. Τσιόδρας.

Μάλιστα, ο καθηγητής αναφέρθηκε και σε μια λύση που δοκιμάζεται τα τελευταία χρόνια και που ομολογουμένως παραπέμπει σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Πιο συγκεκριμένα, εστίασε στα εργοστάσια παραγωγής γενετικά τροποποιημένων κουνουπιών, που φέρουν βακτήρια που ονομάζονται Wolbachia. Η αιτία; Οπως είπε, εμποδίζουν τη μετάδοση του δάγκειου πυρετού και άλλων ιών – όπως ο Ζίκα, ο chikungunya και ο κίτρινος πυρετός –, γεγονός που οδηγεί στην ελπίδα πως η νέα αυτή τεχνολογία μπορεί να προστατεύσει ολόκληρες χώρες από τις ασθένειες που μεταδίδονται με το τσίμπημα ενός κουνουπιού.

«Ντόμινο» νοσημάτων

Την ίδια ώρα πάντως που η επιστημονική κοινότητα εργάζεται άοκνα για να δημιουργήσει ασπίδες στο «ντόμινο» νοσημάτων που προαναγγέλλει η κλιματική αλλαγή, οι επικίνδυνες εστίες ολοένα και πληθαίνουν. Η τεράστια αύξηση κρουσμάτων δάγκειου πυρετού στο Παρίσι, λίγους μήνες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, προκάλεσε αυξημένη ανησυχία, ενώ μέτρα ελέγχου στις πύλες εισόδου τους έχουν λάβει και άλλες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία.

Στη χώρα μας πάλι, σύμφωνα με τους ειδικούς του ΕΟΔΥ τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια αφορούσαν αποκλειστικά εισαγόμενα κρούσματα. Για την ιστορία, και όπως υπενθύμισε ο κ. Τσιόδρας, η μεγαλύτερη επιδημία δάγκειου πυρετού στην Αθήνα ήταν το μακρινό 1927, κοστίζοντας τη ζωή χιλιάδων ασθενών. Μία ακόμα, δε, ανατριχιαστική λεπτομέρεια είναι πως όπως και σήμερα έτσι και τότε τα fake news κυκλοφορούσαν και παραπληροφορούσαν. Η φήμη εκείνης της περιόδου ήταν πως μια ειδική λεμονάδα «καθαρίζει» τον οργανισμό από τον ιό, με αποτέλεσμα η τιμή των συγκεκριμένων εσπεριδοειδών να εκτοξευθεί στα ύψη.

Οι επιπτώσεις των καυσώνων

Η λίστα με τους κινδύνους όμως δεν σταματά εδώ: Ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και εθνικός εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή, Χρήστος Ζερεφός, τόνισε πως το 2023 ήταν «το έτος με τις υψηλότερες θερμοκρασίες στον πλανήτη. Ηδη η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 2 βαθμούς» ενώ σε 70 χρόνια η μέση θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 6 βαθμούς εάν η κατάσταση δεν ανατραπεί.

Οι επιπτώσεις όμως των καυσώνων που τείνουν να γίνουν ο κανόνας είναι ιδιαίτερα προβληματικές, με τα ευάλωτα άτομα να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο. Παράλληλα εντούτοις, οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν τη μετάδοση γνωστών αλλά και νέων παθογόνων, με ενδεικτικό το παράδειγμα των όσων συμβαίνουν στη Βαλτική Θάλασσα. Λουόμενοι εκεί έχουν αναπτύξει δερματικές λοιμώξεις – έχουν καταγραφεί ακόμα και με περιστατικά σηψαιμίας – από παθογόνα (βακτήρια vibrio) που «ανθίζουν» στα ζεστά νερά.

Τελευταία Νέα