Την προσδοκία του για ρητή αναφορά σε Βόρεια Μακεδονία από τον Χρίστιαν Μίτσκοσκι μετά το πέρας της ορκωμοσίας του τον Ιούνιο εκφράζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας παράλληλα πως «η Συμφωνία των Πρεσπών κατοχυρώνει ένα όνομα έναντι όλων, το όνομα της χώρας είναι Βόρεια Μακεδονία και αυτό οφείλουν οι γείτονές μας να το σεβαστούν». Υστερα από ακόμη ένα αυστηρό μήνυμα με αποδέκτη τα Σκόπια από τη διεθνή κοινότητα, διά στόματος Μάνφρεντ Βέμπερ, ο οποίος σημείωσε πως «η ηγεσία του VMRO θα πρέπει να σεβαστεί πλήρως τις δεσμευτικές διατάξεις της Συμφωνίας των Πρεσπών και να χρησιμοποιεί με συνέπεια την ονομασία Βόρεια Μακεδονία», ο Πρωθυπουργός απευθύνθηκε εκ νέου στον μελλοντικό πρωθυπουργό της γείτονος χώρας λέγοντας ότι περιμένει από αυτόν, «όταν και εφόσον ορκιστεί, να κάνει μια ρητή δήλωση ότι το όνομα της χώρας του είναι Βόρεια Μακεδονία. Ετσι θα την ονοματίζει εντός και εκτός χώρας».
Το τελευταίο ανησυχητικό δείγμα γραφής από τα Σκόπια ήρθε μέσω της διαδικασίας συγκρότησης της Βουλής την περασμένη Τρίτη, όπου οι βουλευτές του VMRO επέλεξαν να ορκιστούν με το όνομα Republica Macedonia. Είχε προηγηθεί η νέα παρέμβαση της προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία σε δηλώσεις της ναι μεν αποκάλεσε τη Συμφωνία των Πρεσπών «νομικό γεγονός» το οποίο θα σεβαστεί, εντούτοις μετέθεσε την ευθύνη για πιθανή αμφισβήτηση στην Ελλάδα αναφέροντας ως επιχείρημα, σχετικά με το όνομα της χώρας, ότι «αυτό που από εμάς ζητούν να σεβαστούμε, αυτοί δεν το επιδεικνύουν πουθενά», ενώ αναφέρθηκε και στη μη κύρωση των μνημονίων από την ελληνική Βουλή.
«Οταν ζητάμε από τον άλλον να πράξει κάτι, είναι φυσικό να διερωτηθούμε τι έχουμε πράξει εμείς», σημείωσε η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα. Από την πλευρά του, και ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, σε πρόσφατες δηλώσεις του, αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν η ορκωμοσία της προέδρου να προκαλεί τη μεγάλη προσοχή ελληνικής και ευρωπαϊκής κοινής γνώμης και όχι η «άνευ όρων», όπως την αποκάλεσε, αναμονή της χώρας του στον προθάλαμο της ΕΕ, σημειώνοντας πως «η Μακεδονία πληρώνει βαρύ τίμημα λόγω των παρεμποδίσεων από τη μεριά των γειτόνων».
«Θα έχουμε προβλήματα»
Μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου της Βουλής – του αλβανικής καταγωγής Αφριμ Γκάσι που, σύμφωνα με πληροφορίες, τηρεί τα όσα προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών για τη χρήση του συνταγματικού ονόματος της χώρας – το ενδιαφέρον όλων στρέφεται πλέον στην ορκωμοσία του μελλοντικού πρωθυπουργού της χώρας, εφόσον, βεβαίως, πρώτα σχηματιστεί κυβέρνηση, με κορμό το VMRO και με τη συνεργασία συνασπισμού αλβανικών κομμάτων. Από τα Σκόπια εκπέμπεται η αίσθηση ότι η νέα πρόεδρος δεν θα βιαστεί να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μίτσκοσκι (διαδικασία για την οποία προβλέπεται περιθώριο 20 ημερών) καθώς προς το παρόν η ίδια φαίνεται να δίνει προτεραιότητα στη στελέχωση του γραφείου της.
Διπλωματικές πηγές από τα Σκόπια υπογραμμίζουν πως κάθε νέα δήλωση από την Ελλάδα ή τη διεθνή κοινότητα, που καλεί τη νέα ηγεσία της χώρας σε συμμόρφωση με τη Συμφωνία των Πρεσπών, υπενθυμίζοντας τις κυρώσεις, προκαλεί έντονη ανησυχία στους κόλπους της υπηρεσιακής κυβέρνησης, η οποία αντιλαμβάνεται πλήρως το μέγεθος των συνεπειών που μπορεί να υποστεί η χώρα λόγω του εθνικιστικού δρόμου που χαράσσει το VMRO.
«Θα έχουμε προβλήματα», σημειώνουν διπλωματικοί κύκλοι από τη Βόρεια Μακεδονία διαβλέποντας στον ορίζοντα πολιτική κρίση εάν το VMRO επιμείνει στο να χρησιμοποιεί τον όρο Μακεδονία, καθώς οι αλβανοί βουλευτές που θα συμμετέχουν στη συγκυβέρνηση αναμένεται να ζητήσουν χρήση της συνταγματικής ονομασίας προκειμένου να παραμείνει ανοιχτή η ευρωπαϊκή προοπτική.
Για το κρίσιμο χαρτοφυλάκιο του ΥΠΕΞ, πάντως, συνεχίζουν να ακούγονται τα ονόματα του ακραίου Μιλόσοσκι και του πιο μετριοπαθούς Μουκούντσκι, ενώ δεν αποκλείεται να καταλήξει σε εκπρόσωπο από αλβανικό κόμμα, κάτι που θα εξέπεμπε σήμα προς τα «έξω» ότι πέφτουν οι τόνοι.
