Προσεκτικά παρακολουθεί η Αθήνα κάθε κίνηση του Εντι Ράμα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής περιοδείας του με κοινό-αποδέκτη την αλβανική διασπορά, την οποία ξεκίνησε στις 12 Μαΐου από το Γαλάτσι και συνέχισε στις 26 Μαΐου με ομιλία του από το Μιλάνο, μέσω της οποίας προκάλεσε νέες αντιδράσεις επί ελληνικού εδάφους λόγω των αναφορών με αρνητικό πρόσημο που επεφύλασσε για τη χώρα μας.
«Εσείς οι Αλβανοί της Ιταλίας δεν αλλάξατε τα ονόματά σας, υποχρεωτικά και ευρέως, όπως συνέβη τραγικά σε εκατοντάδες και χιλιάδες αδελφούς και αδελφές μας στην Ελλάδα, για έναν μόνο και έγκυρο λόγο, τον οποίο όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά και που θα παραμείνει κηλίδα ντροπής στην ιστορία της δημοκρατικής Ευρώπης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αλβανός πρωθυπουργός, με διπλωματικούς κύκλους από τα Τίρανα να ερμηνεύουν τη συγκεκριμένη αποστροφή κάνοντας λόγο για μια «πολιτική δήλωση και όχι διπλωματική». «Οτιδήποτε ρίχνει δηλητήριο στις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών, δεν κάνει καλό», απάντησε μερικά 24ωρα αργότερα ο έλληνας Πρωθυπουργός, χαρακτηρίζοντας τη σχέση με τη γειτονική Αλβανία «σύνθετη» και «απαράδεκτο» τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν τα Τίρανα τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας και υποψήφιο πλέον ευρωβουλευτή με τη ΝΔ, Φρέντι Μπελέρη.
«Η Αλβανία πρέπει να γνωρίζει ότι υπάρχουν κανόνες ως προς την ευρωπαϊκή της πορεία», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Ολα καταγράφονται», διαμηνύουν διπλωματικοί κύκλοι από την Αθήνα, επισημαίνοντας ότι ο Εντι Ράμα απευθύνεται στο συναίσθημα της αλβανικής διασποράς προκειμένου να γίνει δημοφιλής στο εσωτερικό του ακροατήριο. Για μια σύγκρουση «αδιέξοδη» κάνει λόγο, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο αναπληρωτής καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ιωάννης Αρμακόλας. «Βλέπουμε ότι ο Ράμα βρίσκει την ευκαιρία να αντιπαρατεθεί λεκτικά με την Ελλάδα για να κερδίσει πόντους στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι. Και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι κερδίζει, καθώς η κοινή γνώμη στη χώρα του θεωρεί ότι, όσον αφορά το θέμα Μπελέρη, η αλβανική κυβέρνηση δεν πρέπει να υποχωρήσει».
Επόμενος σταθμός της περιοδείας Ράμα το Λονδίνο ανήμερα της ευρωεκλογών, στις 9 Ιουνίου και όχι στις 2/6, όπως είχε αρχικά προγραμματισθεί, καθώς η εκδήλωση χρειάστηκε να μετατεθεί χρονικά λόγω ζητημάτων οργάνωσης και δυσκολίας εύρεσης χώρου. Στις 16 Ιουνίου, ο αλβανός πρωθυπουργός σχεδιάζει να επισκεφθεί το Ντύσελντορφ ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, η υιοθέτηση του ελληνικού μοντέλου επιστολικής ψήφου με ορίζοντα τις εθνικές αλβανικές εκλογές του 2025 που είχε προαναγγελθεί από το Γαλάτσι, φαίνεται προσώρας να ναυαγεί αφού δεν εξασφαλίζεται η απαραίτητη συναίνεση από την αντιπολίτευση.
Η ΑΟΖ. Οσο για το κατά πόσο είναι ευνοϊκό το μομέντουμ για την υποβολή της ελληνοαλβανικής διαφοράς σχετικά με την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, που είχε συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών από το 2020, αλβανικές διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι «πάντα είναι κατάλληλη η στιγμή» για κάτι τέτοιο, σημειώνοντας, παράλληλα, πως αναμένεται η εξουσιοδότηση από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας της χώρας προς την ομάδα που θα αναλάβει το τεχνικό κομμάτι – κίνηση που πιθανολογείται ότι μπορεί να λάβει χώρα «αφού θα έχει κλείσει η υπόθεση Μπελέρη, από Σεπτέμβριο». Από την Αθήνα, διπλωματικές πηγές σχολιάζουν ότι για το εν λόγω ζήτημα δεν καλλιεργούν «ούτε θετικές, ούτε αρνητικές προσδοκίες» καθώς, όπως τονίζουν, «και στο παρελθόν έχουν δεσμευθεί και το έχουν αθετήσει».