Αναζήτηση
Για επτά χρόνια, η εξαφάνιση της βασίλισσας των κρυπτονομισμάτων Ruja Ignatova προβληματίζει τους ερευνητές. Ήταν το 2014 που η Dr Ruja Ignatova έκανε μεγάλα βήματα για να γίνει γνωστό όνομα.
Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εμπιστεύτηκαν τη βουλγαρικής καταγωγής επιχειρηματία με τις οικονομίες τους, δείχνοντας ακλόνητη πίστη στο όραμά της για ένα νέο δοκιμαστικό νόμισμα.
Και το 2017 εξαφανίστηκε χωρίς καμία εξήγηση. Χρόνια μετά και εξακολουθούν να υπάρχουν ελάχιστες λεπτομέρειες για το τι συνέβη στη Ruja Ignatova.
Οι αρχές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής την κατηγόρησαν για απάτη, πιστεύοντας πως είχε φύγει με επενδύσεις αξίας 3,3 δισεκατομμυρίων λιρών από υποστηρικτές του κρυπτονομίσματός της OneCoin σε 175 χώρες.
Μέχρι σήμερα, η Ruja Ignatova παραμένει η πιο περιζήτητη γυναίκα στον κόσμο.
Μια πρωτοποριακή έρευνα του BBC έχει πλησιάσει ένα βήμα πιο κοντά στην επίλυση του μυστηρίου της εξαφάνισης της Ruja Ignatova.
To Panorama θέτει το ερώτημα: έφυγε με τα χρήματα ή σκοτώθηκε από τους ίδιους τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι την προστάτευαν;
Για επτά χρόνια, η εξαφάνιση της αποκαλούμενης βασίλισσας των κρυπτονομισμάτων προβληματίζει τους ερευνητές. Χάνονται σε έναν λαβύρινθο από αδιέξοδα.
Οι ερευνητές εξετάζουν τους υποτιθέμενους δεσμούς της Ruja Ignatova με ύποπτες διασυνδέσεις με τη μαφία και νέες θεωρίες για το γιατί έφυγε.
Η Ruja Ignatova εξαφανίστηκε τον Οκτώβριο του 2017, αποτυγχάνοντας να παρευρεθεί σε μια συνάντηση με υποστηρικτές της στη Λισαβόνα.
Οι πρώτοι επενδυτές είχαν αγοράσει την ιστορία της Ruja Ignatova ως ενός λαμπερού αποφοίτου της Οξφόρδης που φέρεται να είχε περάσει έξι χρόνια στη McKinsey πριν κάνει το άλμα στον νεοσύστατο κόσμο των κρυπτονομισμάτων.
Είχε αυτοπεποίθηση και διαβεβαίωνε τους υποστηρικτές της πως το έργο της, το OneCoin, επρόκειτο να απογειωθεί.
Μέσα σε μήνες, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είχαν αγοράσει το όραμα, αγοράζοντας πακέτα ενός νέου νομίσματος στο διαδίκτυο που πίστευαν ότι μια μέρα θα άλλαζε τον κόσμο.
Σε αυτά τα χρόνια η Ruja Ignatova δεν έμεινε ποτέ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Φωτογραφιζόταν συχνά φορώντας το σήμα κατατεθέν, το κόκκινο κραγιόν της.
Το OneCoin είχε ακόμη και ένα τραγούδι που αναφερόταν στην «Επανάσταση της Ruja». Ήταν το διάσημο πρόσωπο ενός πραγματικά παγκόσμιου κινήματος.
Έξι χρόνια μετά την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση, υπήρχε μια αίσθηση αλλαγής στον αέρα. Η δυσπιστία στις συστημικές τράπεζες και το νόμισμα είχε δημιουργήσει έναν νέο χώρο για εμπιστοσύνη στα κρυπτονομίσματα.
Μια «επαναστατική» νέα προσέγγιση στο χρήμα που πουλήθηκε αφαιρώντας την εξουσία από ιδιώτες και μεγάλες εταιρείες.
Ήταν ασφαλές και άτρωτο στη χειραγώγηση από κακόβουλους παράγοντες. Όσοι μπήκαν γρήγορα είχαν πολλά να κερδίσουν.
Σε αυτό το διάστημα, η ιστορία της αστρονομικής ανόδου του Bitcoin -και οι περιουσίες που είχε δημιουργήσει σε μια νύχτα για τους πρώτους υποστηρικτές- ήταν δύσκολο να χαθεί.
Πολύ γρήγορα εμφανίστηκε ένα νέο κοινό από πιθανούς επενδυτές που ήταν πρόθυμοι να μη χάσουν το σκάφος για δεύτερη φορά και πρόθυμοι να λάβουν τεράστια δάνεια για να στοιχηματίσουν στη βιωσιμότητα μιας σχετικά νέας τεχνολογίας.
Το OneCoin υποσχέθηκε να είναι ό,τι γινόταν το Bitcoin. Ο καθένας μπορούσε να αγοράσει πακέτα του νομίσματος με πραγματικά χρήματα και να παρακολουθήσει την αξία να αυξάνεται. Αλλά υπήρχαν βασικές διαφορές στα μικρά γράμματα που αναπόφευκτα θα αποθάρρυναν τους επενδυτές.
Όταν η Ruja Ignatova έχασε τη συνάντηση τον Οκτώβριο του 2017, αναμενόταν τελικά να εξετάσει εάν οι επενδυτές θα μπορούσαν να μετατρέψουν το εικονικό τους νόμισμα σε ευρώ. Οι ανησυχίες αυξάνονταν πως οι επενδυτές που αγόραζαν πακέτα του νομίσματος μέσω διαδικτύου δεν μπορούσαν να τα ανταλλάξουν με μετρητά που θα μπορούσαν να ξοδέψουν σε καταστήματα. Η αξία των περιουσιακών τους στοιχείων ανέβαινε, αλλά δεν υπήρχε τρόπος να τη χρησιμοποιήσουν.
Οι επενδυτές συνειδητοποιούσαν σιγά σιγά πως το OneCoin δεν είχε τις απαραίτητες διασφαλίσεις για την προστασία τους. Το Bitcoin υποστηρίχθηκε από ένα blockchain. Οι αποκαλύψεις πως το OneCoin δεν υποστηρίχθηκε στην πραγματικότητα από το blockchain ήταν η πρώτη κόκκινη σημαία που έφερε στο φως μια ερευνητική σειρά podcast του BBC από τον Jamie Bartlett.
Για χρόνια ο Jamie Bartlett προσπαθούσε να καταλάβει τι ακριβώς συνέβη σε εκείνους τους κρίσιμους μήνες που οδήγησαν στην εξαφάνιση της Ruja Ignatova. Το podcast του στο BBC Radio 5 Live με τίτλο «The Missing Cryptoqueen» έφερε την ιστορία στο επίκεντρο από το 2019, προσελκύοντας χιλιάδες ακροατές.
Τώρα εμφανίζεται σε ένα Panorama του BBC που ερευνά νέους δρόμους, καθώς δημοσιογράφοι και ερευνητές συνεχίζουν το κυνήγι της πιο καταζητούμενης γυναίκας στον κόσμο. Σε μια συγκλονιστική ανατροπή που θα εξερευνήσει το «The Missing Cryptoqueen: Dead or Alive?» διερευνάται αν η Ruja Ignatova υπολόγισε έξυπνα τη διαφυγή της με χρήματα των επενδυτών αξίας 3,3 δισεκατομμυρίων λιρών ή αν έπεσε θύμα της μαφίας.
Πολλές ζωές καταστράφηκαν στον απόηχο των αποκαλύψεων. Δεν ήταν όλα όπως φαίνονταν με το OneCoin. Χρειάστηκε πολύς χρόνος για να συνειδητοποιήσουν οι επενδυτές τι είχε συμβεί, επιτρέποντας τη ζημιά να πολλαπλασιαστεί καθώς συνέχιζαν να αγοράζουν πακέτα και αρνούνταν να λάβουν υπόψη τις προειδοποιήσεις.
Οι υποστηρικτές θεωρούσαν ότι οι επικριτές του OneCoin ήταν «haters», ότι ήταν υποστηρικτές του Bitcoin μόνο ενοχλημένοι που είχαν επιβιβαστεί σε λάθος τρένο. Όλοι οι άλλοι δεν είδαν το όραμα. Οι πιστοί έπρεπε μόνο να είναι υπομονετικοί.
Και έτσι όταν η Ruja Ignatova χάθηκε το 2017, λίγοι ήθελαν να διασκεδάσουν την πιθανότητα να μην υπήρχε καθόλου τρένο.
70.000 άνθρωποι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύεται ότι έχουν βάλει τα δικά τους χρήματα για την αγορά πακέτων, σύμφωνα με το BBC. Έχουν εξαφανιστεί έως και 100 εκατομμύρια λίρες.
Στο podcast του 2019, ο Jamie Bartlett είχε μιλήσει με ειδικούς για την απάτη. Δεν ήταν εύκολο στους ανθρώπους να αποσυνδεθούν από την υπόσχεση της επανάστασης, έχοντας ήδη βυθιστεί τόσο πολύ σε αυτή. Αλλά για πολλές οικογένειες, τα χρήματά τους εξαφανίστηκαν και δεν θα τα ξαναδούν ποτέ. Δεν υπήρξε επανάσταση ή αν υπήρχε, δεν επρόκειτο να γίνει μέσω του OneCoin.
Μέχρι το 2016, οι πηγές άρχισαν να εγείρουν υποψίες πως το OneCoin δεν υποστηρίζεται από blockchain, όπως ισχυριζόταν η Ruja Ignatova. Η αξία, στην ουσία, ήταν «απλώς ένας αριθμός που είχε φτιάξει κάποιος σε ένα γραφείο στη Βουλγαρία και μπορούσε να διαγράψει το ίδιο εύκολα» εκτίμησε ο Jamie Bartlett στο podcast εκείνη την εποχή.
Όταν η Ruja Ignatova εξαφανίστηκε έναν χρόνο αργότερα, ήταν λογικό να έφυγε με τα χρήματα. Επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο στη Βουλγαρία με σωματοφύλακα και πέταξε για Αθήνα. Ο σωματοφύλακας επέστρεψε και εκείνη όχι. Αμέσως μετά κατηγορήθηκε για απάτη χρεογράφων, απάτη μέσω εμβάσματος και συνωμοσία για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Αυτό όμως, όσο απίστευτο και αν ακούγεται, δεν ήταν το τέλος του OneCoin. Οι άνθρωποι συνέχισαν να εργάζονται στην εταιρεία από γραφεία στη Βουλγαρία. Τα ακίνητα που ανήκουν στη Ruja Ignatova βρήκαν νέα χρήση.
Οπότε ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι;
Στον απόηχο της αποχώρησής της, ο αδερφός της Konstantin Ignatov παρενέβη για να καλύψει το κενό σύμφωνα με τους εισαγγελείς. Η αστυνομία επιχείρησε να συλλάβει τον συνιδρυτή της Ruja, Sebastian Greenwood το 2018 και συνέλαβε τον Konstantin τον επόμενο Μάρτιο.
Ο Konstantin που θεωρείται ο «de facto ηγέτης» του OneCoin ομολόγησε ένοχος για τρεις κατηγορίες τραπεζικής απάτης και μια κατηγορία για ξέπλυμα χρήματος ως μέρος μιας συμφωνίας που αποσφραγίστηκε στη Νέα Υόρκη στα τέλη του 2019 και πέρασε 34 μήνες πίσω από τα κάγκελα.
Τα σενάρια άγριας δολοφονίας κοντά στην Ελλάδα
Αλλά και πάλι τα φώτα έμειναν αναμμένα. Από το 2019, ο Bartlett άρχισε να ερευνά τις φήμες ότι η εξαφάνιση της Ruja Ignatova ήταν μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης, πιο άπιαστης αφήγησης των συναλλαγών της μαφίας στη Βουλγαρία.
Στη Βουλγαρία προειδοποιήθηκαν να μην ερευνήσουν πολύ βαθιά, με τους περαστικούς να φοβούνται να μιλήσουν στον τηλεοπτικό σταθμό από φόβο αντεκδίκησης. Το BBC άρχισε να συνεργάζεται με τοπικούς δημοσιογράφους για να συγκεντρώσει τα στοιχεία του τι πραγματικά συνέβη, ποια κίνητρα θα πρέπει να είχε η Ruja Ignatova και ποιος τραβούσε τα νήματα ερήμην της.
Πιο πρόσφατα, τα τοπικά ΜΜΕ, σύμφωνα με τη MailOnline, έχουν δημιουργήσει συνδέσεις μεταξύ της Ruja Ignatova και του Χριστόφορου Αμανατίδη, ενός άντρα στην πατρίδα της τη Βουλγαρία που φέρεται να είναι επικεφαλής του δικτύου οργανωμένου εγκλήματος της χώρας.
To 2022, έγγραφα που κατασχέθηκαν από το σπίτι ενός δολοφονηθέντος πρώην αρχηγού της αστυνομίας στη Σόφια αποκάλυψαν ασυνήθιστους ισχυρισμούς ότι η Ruja Ignatova δολοφονήθηκε τον Νοέμβριο του 2018 για λογαριασμό του Αμανατίδη.
Το «Missing Cryptoqueen: Dead or Alive?» κάνει ένα βήμα πίσω για να εξετάσει την υπόθεση από έναν νέο φακό.
Εξετάζοντας τα στοιχεία και διερευνώντας μυστικά έγγραφα για τις διασυνδέσεις της με τη βουλγαρική μαφία, το Panorama εξετάζει τα στοιχεία που θέλουν τη Ruja Ignatova απλώς να εξαφανίστηκε μαζί με τους ισχυρισμούς πως μέλη της μαφίας τη σκότωσαν κοντά στην Ελλάδα, την τεμάχισαν και την πέταξαν στη θάλασσα επειδή ήξερε πάρα πολλά.
