Για την κατηγορηματική δήλωσή της πως δεν υπάρχει έγγραφο (φιρμάνι) που να νομιμοποιεί την αγορά από τη Βρετανία των Γλυπτών του Παρθενώνα, μίλησε η επικεφαλής του τμήματος καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων της Τουρκίας, Ζεϊνέπ Μποζ.
Η Μποζ, που -ουσιαστικά- πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων το βασικό επιχείρημα του Ηνωμένου Βασιλείου, βάση του οποίου αρνείται την επιστροφή των Γλυπτών, στην Αθήνα, εξήγησε: «Ένιωσα την ανάγκη να αντιδράσω και να διορθώσω την βρετανική πλευρά».
Επανέλαβε αυτό που είπε στην 25η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO, πως τέτοιο φιρμάνι δεν υπάρχει στα αρχεία της Τουρκίας και πως οι Βρετανοί βασίζονται σε ένα έγγραφο με ιταλική μετάφραση που δεν έχει ούτε υπογραφή ούτε και σφραγίδα του Σουλτάνου.
Η Ζεϊνέπ Μποζ σε συνέντευξή της στον ΑΝΤ1, δήλωσε: « Η Τουρκία ήταν πάντα υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα τους, και η Ελλάδα υποστήριζε πάντα τις προσπάθειες της Τουρκίας κατά του λαθρεμπορίου, και οι δύο χώρες το έκαναν αμοιβαία. Πιστεύω όμως ότι το ότι το είπαμε τόσο ανοιχτά τράβηξε την προσοχή και το ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού».
«Αντέδρασα όταν η Βρετανία είπε ότι τα πήρε νόμιμα»
Η ίδια είπε πως κατά τη 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP)στο Παρίσι, συζητήθηκε όπως γίνεται κάθε φορά το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα. Πρώτα οι εκπρόσωποι της Ελλάδας έκαναν τη δική τους παρουσίαση, στη συνέχεια μίλησε η βρετανική πλευρά.
«Ενώ έκανε αυτές τις δηλώσεις, είπε ότι αυτά τα έργα ‘λήφθηκαν νόμιμα σύμφωνα με το βρετανικό δίκαιο’. Μπορεί να είναι έτσι, μπορεί να το αξιολογούν έτσι, δεν μπορώ να το σχολιάσω. Ωστόσο, είπε ότι ‘τα έλαβαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία νόμιμα στο πλαίσιο των οθωμανικών νόμων εκείνης της περιόδου’. Χρησιμοποίησε λοιπόν κάτι, μια πρόταση, που μου έλεγε κάτι. Ένιωσα την ανάγκη να αντιδράσω σε αυτό εκεί. Πιο συγκεκριμένα, ένιωσα την ανάγκη να το διορθώσω. Διότι δεν υπάρχει φιρμάνι στα αρχεία μας σχετικά με αυτό το θέμα που να δείχνει ότι πουλήθηκαν (τα Γλυπτά) νόμιμα από τους Οθωμανούς, όπως λέει η Βρετανία.
Το μόνο έγγραφο που συζητείται είναι μια ιταλική μετάφραση, και ακόμη και το περιεχόμενο αυτής της ιταλικής μετάφρασης, ακόμα κι αν είναι πρωτότυπο, το περιεχόμενό του δεν είναι 100% καθαρό, όταν το συγκρίνετε με την εργασία που έγινε. Δεν υπάρχει σφραγίδα, υπογραφή ή σφραγίδα Σουλτάνου οπουδήποτε σε αυτήν την ιταλική μετάφραση. Από αυτή την άποψη, φυσικά, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μπορεί να έχει επίσημη ισχύ», ανέφερε ο Ζεϊνέπ Μποζ.
«Οι διπλωμάτες θα αποφασίσουν αν ενημερωθούν και γραπτώς οι Βρετανοί»
«Ειδικά για το έγγραφο με ιταλική μετάφραση που έχουν στα χέρια τους οι Βρετανοί, η Ζεϊνέπ Μποζ είπε πως «δεν υπάρχει σφραγίδα, υπογραφή, οτιδήποτε μπορείς να σκεφτείς που να δείχνει ότι αυτό είναι επίσημο έγγραφο. Ξέρετε, μπορούμε και σήμερα να κάνουμε κάτι σαν αυτό: Μπορούμε να γράψουμε κάτι σε ένα κομμάτι χαρτί, να περιμένουμε να περάσουν 200 χρόνια και μετά να περιμένουμε να γίνει αποδεκτό ως επίσημο έγγραφο. Όπως δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, το ίδιο και αυτή η ιταλική μετάφραση δεν έχει επίσημη αξία».
Σε ερώτηση εάν η Τουρκία θα μπορούσε να ενημερώσει και γραπτώς τους Βρετανούς ότι δεν υπάρχει τέτοιο φιρμάνι που να αποδεικνύει τους ισχυρισμούς τους, η Ζεϊνέπ Μποζ είπε πως «είναι καθήκον των διπλωματών να πάρουν μια τέτοια απόφαση».
«Σε αυτή τη φάση είπα στη συνάντηση ότι η Τουρκία δεν έχει τέτοιο επίσημο έγγραφο. Και νομίζω ότι στο μέλλον θα συναντηθούν οι δύο χώρες, θα συναντηθούν Ελλάδα και Τουρκία, και μαζί θα αποφασίσουν ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν, και αν υπάρξει κοινό σημείο, είμαι σίγουρη ότι θα αποφασίσουν ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν μέσω διμερών συναντήσεων».
Μάλιστα η Ζεϊνέπ Μποζ ανέφερε πως «δεν είναι κάτι καινούριο ότι η φιλία και η αλληλοστήριξή μας (με την Ελλάδα) σε αυτόν τον τομέα. Λειτουργούμε ως ένα εκεί, έτσι ήταν πάντα στην UNESCO».
Τουρκικά ΜΜΕ: Το ψέμα 2 αιώνων κατέρρευσε
Στο θέμα αναφέρονται και τουρκικά ΜΜΕ, με τίτλους όπως «στήριξη στον γείτονα» και «ελληνοτουρκικό χαστούκι στους Βρετανούς».
Η Haber γράφει: «Οθωμανικό χαστούκι από την Τουρκία και την Ελλάδα στους Βρετανούς… Κατέρρευσε το ψέμα δύο αιώνων».
«Η Τουρκία κατέρριψε το κόλπο των Βρετανών, οι οποίοι κρατούν τα αγάλματα του Παρθενώνα της Ελλάδας, επικαλούμενοι οθωμανικό διάταγμα. Η Τουρκάλα εκπρόσωπος στην UNESCO, Ζεϊνέπ Μποζ, η οποία δήλωσε ότι το διάταγμα που φέρεται να δόθηκε στον Έλγιν δεν υπήρξε ποτέ, έκανε την Αθήνα χαρούμενη. Δεν απομένει κανένα εμπόδιο για την επιστροφή των αγαλμάτων» σημειώνεται στο σχετικό άρθρο.
Türkiye ve Yunanistan’dan İngilizlere «Osmanlı» tokadı… 2 asırlık yalan çöktü
— TGRT HABER (@tgrthabertv) June 5, 2024
Η Hurriyet, σε άρθρο της με τίτλο «Στήριξη στον γείτονα, η κυρία Ζεϊνέπ έκανε την Αθήνα ευτυχισμένη», αναφέρει ότι η Τουρκία στηρίζει το ελληνικό αίτημα για επιστροφή των γλυπτών .
Επισημαίνει δε, ότι η Ζεϊνέπ Μποζ έγινε το πρόσωπο της ημέρας στην Ελλάδα όταν ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό ότι τα γλυπτά μεταφέρθηκαν νόμιμα στην Αγγλία κατά την οθωμανική περίοδο.
Όπως σημειώνει η Hurriyet η δήλωσή της «θεωρήθηκε ως ένα εξαιρετικά σημαντικό ατού και ένα μεγάλο στήριγμα στον αγώνα της Ελλάδας για την επιστροφή των Μαρμάρων από την Αγγλία για σχεδόν 40 χρόνια».