Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα της συμμαχικής απόβασης στη Νορμανδία, την περίφημη D-Day, όταν 130.000 στρατιώτες, κυρίως Αμερικανοί, Βρετανοί και Καναδοί, αποβιβάστηκαν στην ακτή και συνέβαλαν, μαζί με την προσπάθεια του Κόκκινου Στρατού στο ανατολικό μέτωπο, στην απελευθέρωση της Ευρώπης από τη ναζιστική Γερμανία. Λίγοι βετεράνοι εκείνης της απόβασης έχουν απομείνει και όσοι τα καταφέρουν θα παρευρεθούν σήμερα στους εορτασμούς μαζί με ηγέτες απ’ όλο τον κόσμο. Η ιστορική εκείνη ημέρα ανήκει στο παρελθόν. Σπάνια όμως αυτό το παρελθόν ήταν τόσο παρόν.
Οι εικόνες των μαχών στην Ομαχα και τις άλλες ακτές – η φωτιά, το αίμα, τα ερείπια και οι νεκροί – δεν είναι πια κάτι τόσο μακρινό όσο φάνταζε πριν από 20 ή 30 χρόνια, γράφει η El Pais. Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, o πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη. Αυτές τις μέρες, με αφορμή την 80ή επέτειο της D-Day, μερικοί από τους τελευταίους επιζώντες εκείνης της ηρωικής γενιάς θα βρεθούν στις ακτές της Νορμανδίας. Είναι όλοι γύρω στα 100, και είναι πιθανό ότι μέχρι την 90ή επέτειο δεν θα υπάρχουν πια. Σήμερα θα πάρουν μέρος στις τελετές στο πλευρό των προέδρων της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Η Ρωσία, παρά τη σημαντική συμβολή της στη νίκη των Συμμάχων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν έχει προσκληθεί λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.
Στο Παρίσι ο Μπάιντεν
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προσγειώθηκε χθες στο Παρίσι, σε ένα ταξίδι που είχε σκοπό να υπογραμμίσει τη δέσμευσή του στους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη και να αντιπαραβάλει το όραμά του για δημοκρατία με τον αντίπαλό στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου Ντόναλντ Τραμπ. Μπάιντεν και Ζελένσκι θα συζητήσουν και τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, όπως ενημέρωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, ο οποίος διευκρίνισε ότι οι δηλώσεις Μπάιντεν θα επικεντρωθούν γύρω από τους κινδύνους του απομονωτισμού και «την ανάγκη να αντισταθούμε στους δικτάτορες».
Ο Μπάιντεν θα αναφερθεί στην περίοδο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τον Ψυχρό Πόλεμο και τη δημιουργία της συμμαχίας του ΝΑΤΟ φθάνοντας στο σήμερα, «όπου αντιμετωπίζουμε για άλλη μια φορά τον πόλεμο στην Ευρώπη με το ΝΑΤΟ να έχει συσπειρωθεί για να υπερασπιστεί την ελευθερία και την εθνική κυριαρχία των μελών του». Ο Σάλιβαν ανέφερε επίσης ότι Μπάιντεν και Μακρόν θα συζητήσουν για την πιθανή χρήση περίπου 300 δισ. δολαρίων σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία προκειμένου να ενισχυθεί η προσπάθεια της Ουκρανίας να αποκρούσει τους Ρώσους.
Τελευταία φορά;
Ομως ακόμα κι έτσι, μήπως πρόκειται για την τελευταία φορά; Αυτό αναρωτιέται με διπλό νόημα ο Ντομινίκ Μουαζί, συγγραφέας του βιβλίου «The Geopolitics of Emotion». Αναφέρεται στην ηλικία των βετεράνων αλλά και στους κινδύνους που απειλούν τη συμμαχία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης, μια συνεργασία της οποίας η κορυφαία στιγμή ήταν η 6η Ιουνίου 1944. Ουσιαστικά έχει στο μυαλό του τις εκλογές στις ΗΠΑ: «Θα εξακολουθεί να ενδιαφέρει η Ευρώπη τις Ηνωμένες Πολιτείες εάν ο Ντόναλντ Τραμπ εκλεγεί πρόεδρος τον Νοέμβριο;».
Στις επετείους της D-Day, εξηγεί, υπάρχει πάντα συζήτηση για τους πολέμους της κάθε εποχής. Ομως ποτέ περισσότερο από τώρα. «Ο πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά, το παρελθόν θυμίζει το παρόν και απειλεί να επηρεάσει τόσο πολύ το μέλλον», τονίζει ο Μουαζί. «Προς το παρόν, οι μόνοι νέοι που πεθαίνουν για την υπόθεση της ελευθερίας είναι Ουκρανοί. Τι θα γινόταν αύριο αν διευρυνόταν η σύγκρουση;».