Πόσο σοβαρά θα μπορούσαν να αποδειχθούν τα σατιρικά και λοιπά ασόβαρα κόμματα της Ευρώπης σε αυτές τις ευρωεκλογές;
Ίσως περισσότερο απ’ ότι θα αναμενόταν, εάν αναλογιστεί κανείς ότι τουλάχιστον δύο εξ αυτών έχουν σοβαρές πιθανότητες εκλογής έστω ενός ευρωβουλευτή.
Είναι τέτοια η απογοήτευση ψηφοφόρων της ΕΕ από την πολιτική, που σε αυτές τις ευρωεκλογές τροφοδοτεί με ψήφους τα πιο απίθανα κόμματα.
Τα δύο πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το Ουγγρικό Κόμμα Σκύλου με Δύο Ουρές (MKKP) και το γερμανικό Die PARTEI, ελληνιστί Το ΚΟΜΜΑ.
Είναι πιθανό να μπουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με μία ή δύο έδρες το καθένα.
«Η αλήθεια είναι ότι είχαμε δυσκολίες κατά τον σχεδιασμό αυτής της εκλογικής εκστρατείας για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», αναφέρει στην ιστοσελίδα του το Ουγγρικό Κόμμα Σκύλου με Δύο Ουρές.
«Στις προηγούμενες ευρωεκλογές όλοι είπαν ψέματα ακόμα μεγαλύτερα από εμάς, οπότε οι υποσχέσεις μας δεν έπιασαν».
«Αν και εξακολουθούμε να είμαστε ανένδοτοι στην καθιέρωση της υποχρεωτικής σιέστας, τελικά θα είμαστε (κυρίως) σοβαροί για το πώς επιθυμούμε να αξιοποιήσουμε την πρωτοφανή δημοτικότητά μας».
Την τροφοδοτεί η διχαστική διακυβέρνηση του εθνικιστικού κόμματος Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν, αλλά και διάφορες πρωτοβουλίες του σατιρικού κόμματος, όπως εκστρατείες δωρεών για πρόσφυγες και αστέγους.
Στις δημοσκοπήσεις το MKKP πλέον κυμαίνεται μεταξύ 4-8%.
Επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του είναι η Μαριέτα Λε.
Η 36χρονη πρώην δημοσιογράφος, πτυχιούχος ανθρωπολογίας υπότροφος στο MIT για την αστική και περιφερειακή ανάπτυξη λέει ότι θέλει «περισσότερη τέκνο» και «λιγότερες π@π@ριες στις Βρυξέλλες».
Θεωρεί ότι πρέπει «να κλείσουν οι αναποτελεσματικές και άχρηστες επιτροπές» του Ευρωκοινοβουλίου.
Στόχος του κόμματός της, αναφέρει, είναι να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών και να φέρει την ΕΕ πιο κοντά στους Ούγγρους.
Η ίδια υπερασπίζεται την άμεση δημοκρατία, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την οικολογία.
Εφόσον εκλεγεί, εξετάζει το ενδεχόμενο να ενταχθεί στην ευρωομάδα των Πρασίνων, για να συμμετάσχει περισσότερο στη διαδικασία χάραξης πολιτικής.
Congratulations to Hungarian Two Tailed Dog Party (MKKP) @ketfarkukutya which was admitted as PPEU’s observer member party at today’s #Council of the #PPEU 🇭🇺 🏴☠️ 🇪🇺. #Pirates #Hungary #Politics pic.twitter.com/VKORGonSM6
— European Pirate Party (PPEU) (@EuropeanPirates) January 22, 2022
Σάτιρα με ατζέντα
Ο «Σκύλος με Δύο Ουρές» ιδρύθηκε πριν από 18 χρόνια, κοροϊδεύοντας τα κόμματα εξουσίας.
Υποσχόταν αιώνια ζωή, μονοήμερη εργασία την εβδομάδα, δύο ηλιοβασιλέματα τη μέρα, λιγότερη βαρύτητα, δωρεάν μπύρα, ακόμη και την κατασκευή βουνού στη Μεγάλη Ουγγρική Πεδιάδα.
Όμως μετά την απολυταρχία και τη ξενοφοβική υστερία της κυβέρνησης Όρμπαν, το σατιρικό κόμμα αποφάσισε ότι πρέπει να εξελιχθεί σε κάτι πολύ περισσότερο από ένα αστείο.
Συμμετέχει πλέον στις εθνικές εκλογές και στις ευρωεκλογές, με στόχο «να εισάγουμε και επανεισάγουμε τους ανθρώπους στη δημόσια ζωή».
Στη Γερμανία, το αριστερόστροφο κόμμα Die PARTEI εκλέγει εδώ και δέκα χρόνια ευρωβουλευτή τον ιδρυτή του, Μάρτιν Ζόνεμπορν.
Το 2019 απέκτησε και δεύτερο εκπρόσωπο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τώρα ελπίζει να διατηρήσει και τις δύο έδρες.
Το σατιρικό μανιφέστο του περιλαμβάνει ανοικοδόμηση του Τείχους του Βερολίνου, ακύρωση της γερμανικής επανένωσης, δύο ατομικές βόμβες για την Ευρώπη, μείωση των τιμών της μπύρας και του κεμπάπ.
Η νέα επικεφαλής της ευρωλίστας του, η συγγραφέας Zιμπίλε Μπεργκ, λέει ότι θέλει να εργαστεί για την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Ο δε Ζόνεμπορν οραματίζεται μια «Σατιρική Διεθνή», με ενοποίηση των σατιρικών κομμάτων.
Δεν είναι λίγα στην Ευρώπη.
Το σουηδικό Κόμμα του Κακού Κοτόπουλου ζητά μεταρρύθμιση του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων και ελευθερία του Διαδικτύου, αλλά επί της ουσίας χλευάζει με την παρουσία του την ευκολία εγγραφής κομμάτων στη σκανδιναβική χώρα.
Το αυστριακό Κόμμα Μπύρας από την άλλη -που παλαιότερα αξίωνε συντριβάνια μπύρας στη Βιέννη- σήμερα ζητά ίσες ευκαιρίες, έμφαση στην υγεία και στην εκπαίδευση, καθώς και θέσπιση τεστ επάρκειας για υπουργικές θέσεις.
Στις προεδρικές εκλογές του 2022, ο ηγέτης του ήρθε τρίτος με 8,3%.
Πλέον το κόμμα εκπροσωπείται σε τοπικό επίπεδο στην Αυστρία.
Κατεβαίνει επίσης στις βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου, όχι όμως σε αυτές τις ευρωεκλογές.
In 2022, 35 year old musician and leader of the Austrian Beer Party (you read that correctly) @marcopogo666 came a surprising third place in Austria’s Presidential election. Despite this loss, Marco and his beer party continue to grow in popularity – so who are they? 1/6 pic.twitter.com/FQ2AaUKCQu
— We Started a Political Party (Podcast) (@westartedaparty) January 1, 2024
Χαϊλάντερ και εξωγήινοι
Το Κόμμα για τη Συμβατική Ιατρική Έρευνα Αναζωογόνησης έχει έδρα το Βερολίνο.
Υπόσχεται να υποστηρίξει την ταχύτερη ανάπτυξη θεραπειών «που επιδιορθώνουν τη βλάβη της γήρανσης», ώστε οι άνθρωποι να ζουν υγιείς «για χιλιάδες χρόνια».
Στο εκλογικό του πρόγραμμα για τις ευρωεκλογές ζητά τη διάθεση «40 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ετησίως» ακριβώς για αυτό τον σκοπό.
Αξιώνει να στραφεί προς την ίδια κατεύθυνση η επιστημονική ερευνητική πρωτοβουλία της ΕΕ Horizon Europe.
Ζητά επίσης την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Έρευνας για την Αναζωογόνηση.
Στην Τσεχία, εν τω μεταξύ, υπάρχει το κόμμα «Μια Καλύτερη ΕΕ με Εξωγήινους» με το ακρωνύμιο Ano.
Είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό του λαϊκιστικού κεντροδεξιού κόμματος του δισεκατομμυριούχου πρώην πρωθυπουργού Αντρέι Μπάμπις.
Το προεκλογικό του πρόγραμμα για τις ευρωεκλογές επικεντρώνεται στο τέλος του πολέμου στην Ουκρανία και στην καταπολέμηση του πληθωρισμού.
Αυτό όμως που τραβά την προσοχή και τα φώτα της δημοσιότητας είναι ότι οι 23 υποψήφιοί του εμφανίζονται παντού και πάντα ντυμένοι με αποκριάτικες στολές εξωγήινων.
Για γέλια και για κλάματα
Προφανώς τα σατιρικά και λοιπά κωμικά κόμματα δεν θα ταρακουνήσουν το ευρωπαϊκό στερέωμα.
Ως αντισυστημικά ωστόσο αποκτούν δυναμική.
Ουδείς μπορεί, δε, να προβλέψει πώς η απόγνωση και η δυσαρέσκεια του κόσμου μπορεί να βρει δίοδο στην κάλπη για να εκφραστεί.
Αρκεί ίσως να θυμηθεί κανείς ότι ο νυν πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν ένας πρώην κωμικός, χωρίς την παραμικρή πολιτική εμπειρία, που εξελέγη σε μια ταραγμένη χώρα με το αντισυστημικό κόμμα «Υπηρέτης του Λαού».
Όπως ακριβώς ήταν ο τίτλος της κωμικής τηλεοπτικής εκπομπής του.
Ειδικά «οι ευρωεκλογές είναι πάντα ένα πολύ ελκυστικό πεδίο δοκιμής για νέα κόμματα», επισημαίνει στο Euronews η Σοφία Ρούσακ, ερευνήτρια της δεξαμενής σκέψης Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, με έδρα τις Βρυξέλλες.
Και «οι άνθρωποι βλέπουν τα σατιρικά κόμματα ως ένα εγχείρημα, μέσω του οποίου μπορούν να εκτονώσουν την απογοήτευσή τους για το πολιτικό σύστημα», εξηγεί στο Euractiv ο ερευνητής Εντρέ Μπόρμπαθ, που επικεντρώνεται στη δυναμική του κομματικού ανταγωνισμού και της πολιτικής διαμαρτυρίας στη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη.
Όχι τυχαία, έχουν ξεπηδήσει ακόμη και κόμματα που επιδιώκουν να κερδίσουν από την αποχή.
Αυτή ακριβώς προτείνει το Nevolte Urza.cz στην Τσεχία. Ή «Μην ψηφίζετε Urza.cz».
Το κόμμα απορρίπτει κάθε πολιτική λειτουργία και τον ρόλο του κράτους στην αγορά.
Ο δε αναρχοκαπιταλιστής ιδρυτής του, Μάρτιν Ούρζα, είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής, αλλά λέει ότι ακόμη κι εάν εκλεγεί, θα παραιτηθεί, αφήνοντας τη θέση κενή.
Αντίστοιχης θεώρησης είναι και το ισπανικό κόμμα Escaños en blanco, που μεταφράζεται σε «Κενές έδρες».
«Μοναδικό άρθρο: Δεν θα αναλάβουμε καθήκοντα», αναφέρει στο πρόγραμμά του.
«Μέσω των κενών εδρών θέλουμε να καταστήσουμε ορατή και αποτελεσματική τη βούληση των ψηφοφόρων που δεν είναι ικανοποιημένοι με το σημερινό αντιπροσωπευτικό σύστημα ή/και δεν εκπροσωπούνται από κανένα από τα πολιτικά κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές», εξηγεί.
«Επισημοποιείται έτσι η γνώμη τους επί ίσοις όροις με τους υπόλοιπους ψηφοφόρους».