Ανησυχία προκαλεί στους έλληνες επιστήμονες η απόφαση της Τουρκίας να κατασκευάσει πυρηνικό εργοστάσιο στην Ανατολική Θράκη.

Οπως έγινε γνωστό, η οριστική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Κίνας για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού βρίσκεται προ των πυλών, ενώ κινεζική αντιπροσωπεία έχει ήδη επιθεωρήσει την περιοχή όπου πρόκειται να εγκατασταθεί το εργοστάσιο. Σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για την επαρχία Κιρκλαλερί σε απόσταση μικρότερη των τριών ωρών οδικώς από τα ελληνικά σύνορα.

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου καθώς η Ανατολική Θράκη χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή σεισμικότητα. Στην περιοχή υπάρχουν τουλάχιστον δύο ενεργά ρήγματα που έχουν προκαλέσει καταστροφικούς σεισμούς μεγέθους έως και 7,6 ρίχτερ, με χιλιάδες νεκρούς και εκτεταμένες καταστροφές, που έπληξαν ακόμη και την Κωνσταντινούπολη. Παρότι οι διεθνείς προδιαγραφές για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων είναι πολύ αυστηρές, οι ειδικοί επισημαίνουν πως η αβεβαιότητα υφίσταται…

Το ρήγμα της Ανατολίας.

«Προκύπτει ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να διερευνηθεί», λέει ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Αθανάσιος Γκανάς.

«Παρότι δεν γνωρίζουμε την ακριβή τοποθεσία στην οποία θα κατασκευαστεί το εργοστάσιο, η περιοχή βρίσκεται πολύ κοντά στο μεγάλο ρήγμα της Ανατολίας, το οποίο διέρχεται από τη Θάλασσα του Μαρμαρά, ενώ είναι πιθανό να υπάρχουν κοντά και άλλα, άγνωστα, ρήγματα τα οποία ενδέχεται να ενεργοποιηθούν.

Είναι απολύτως απαραίτητο πριν αποφασιστεί οτιδήποτε να γίνει μια εξονυχιστική γεωλογική μελέτη καταλληλότητας της περιοχής», σημειώνει.

«Μια αναφορά στους τρεις μεγαλύτερους σεισμούς που γνωρίζουμε ότι έχουν συμβεί στην περιοχή, δίνει ανάγλυφα το μέγεθος του προβλήματος», λέει από την πλευρά του ο σεισμολόγος και μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

Στις 9 Αυγούστου 1912, ένας πολύ καταστροφικός σεισμός, μεγέθους 7,6 Ρίχτερ, διέρρηξε το ανατολικό τμήμα της περιοχής προκαλώντας τεράστια καταστροφή και μετασεισμούς έως και 6,7 ρίχτερ. Περισσότερα από 300 χωριά επλήγησαν, 80.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι και περισσότεροι από 2.800 έχασαν τη ζωή τους.

Η μετακίνηση των δύο πλευρών του σεισμικού ρήγματος έφτασε τα τρία μέτρα ενώ η επιφανειακή εκδήλωση τμήματός του υπερβαίνει τα 50 χιλιόμετρα.

«Μιλάμε για ένα τεράστιο ίχνος», λέει ο δρ. Παπαδόπουλος. «Ανατρέχοντας πίσω στον χρόνο, βρίσκουμε να έχει ενεργοποιηθεί ξανά το ίδιο ρήγμα, το ρήγμα του Γάνου, το οποίο τον Αύγουστο του 1766 προκάλεσε και πάλι σεισμό με εκτιμώμενο μέγεθος 7,6 ρίχτερ. Αρα έχουμε επανενεργοποίηση του ίδιου ρήγματος, σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 150 ετών, με πολύ ισχυρό σεισμό, με πολύ εκτεταμένες καταστροφές και θύματα».

Η αβεβαιότητα.

Η Ανατολική Θράκη όμως δεν απειλείται μόνο από το ρήγμα του Γάνου. «Εχουμε ιστορικά στοιχεία για έναν ακόμη σεισμό με εκτιμώμενο μέγεθος 7,4 ρίχτερ, λίγο βορειότερα, ο οποίος το 1752 προξένησε βλάβες ακόμη και στην Κωνσταντινούπολη», λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, προσθέτοντας πως «παρότι οι προδιαγραφές για την αντισεισμική δόμηση πυρηνικών εργοστασίων είναι πάρα πολύ αυστηρές και επεξεργασμένες από χρόνια στο πλαίσιο των κανονισμών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας με τη συμμετοχή πολλών επιστημόνων και υπηρεσιών, υπάρχει πάντα η αβεβαιότητα – αβεβαιότητα με την επιστημονική έννοια της λέξης – για το πώς θα αποκριθεί σε έναν μεγάλο σεισμό ένα πυρηνικό εργοστάσιο. Είδαμε, για παράδειγμα, τι έγινε το 2011 με το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα», εξηγεί.

Εκεί, λοιπόν, σύμφωνα με τον Γ. Παπαδόπουλο, εντοπίζεται μια σημαντική παράμετρος: «Θα αφήσουμε ως χώρα – έστω με το περιθώριο της μικρής αβεβαιότητας – χωρίς καμία εποπτεία, καμία αντίδραση, καμία παρέμβαση να κατασκευαστεί μέσα στα πόδια μας ένα τέτοιο πυρηνικό εργοστάσιο;

Είναι θέμα της ελληνικής πολιτείας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και επειδή τα πυρηνικά εργοστάσια κατά κανόνα φτιάχνονται δίπλα στη θάλασσα, πρέπει να τηρηθούν οι αυστηρές προδιαγραφές και ως προς τον κίνδυνο τσουνάμι».

Την ανησυχία του για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων σε σεισμογενείς περιοχές της Τουρκίας έχει εκφράσει κατά το παρελθόν και ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, σεισμολόγος Ακης Τσελέντης, ο οποίος πριν από μερικά χρόνια, αναφερόμενος στην κατασκευή πυρηνικής μονάδας στο Ακουγιου, είχε κάνει λόγο για «μια περιβαλλοντική πυρηνική βόμβα στην πόρτα μας».