Οι διαπραγματεύσεις για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό αποτελούν μεγάλη πρόκληση, καθώς δεν μπορούν να καλυφθούν οι επιπλέον ανάγκες της Ευρώπης αν διατηρηθεί ο προϋπολογισμός στο 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ δήλωσε ο επίτροπος Γιοχάνες Χαν, μιλώντας σε ομάδα ανταποκριτών στις Βρυξέλλες, ανάμεσά τους «ΤΑ ΝΕΑ». Παράλληλα, ο ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος έπαιξε ηγετικό ρόλο για την επίτευξη της συμφωνίας των Πρεσπών ως επίτροπος Διεύρυνσης παλαιότερα, απαντώντας σε ερώτημα των «ΝΕΩΝ», κάλεσε την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας να τηρήσει τη Συμφωνία.
Η συζήτηση ξεκίνησε από απολογισμό των ευρωπαϊκών εκλογών. «Η Ευρώπη ψήφισε υπέρ της σταθερότητας, αλλά θα ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι η σταθερότητα ισοδυναμεί με ακινησία. Πρέπει να δουλέψουμε σε αυτό στο μέλλον. Ο κόσμος γενικά ψήφισε ώστε να μην υπάρχουν κίνδυνοι σε περιόδους αβεβαιότητας, υπέρ αυτών που έχουν δείξει εμπειρία στο πώς να κυβερνούν την Ευρώπη σε δύσκολες στιγμές» είπε ο Χαν, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος του ΕΛΚ. Εκτίμησε με βάση νέα στοιχεία από την Πολωνία και την Ιρλανδία ότι οι έδρες του ΕΛΚ στην Ευρωβουλή θα διαμορφωθούν τελικά πάνω από 190, ενώ δήλωσε «αισιόδοξος» ότι η απόφαση για να είναι και πάλι πρόεδρος της Επιτροπής η Φον ντερ Λάιεν θα ληφθεί στην ψηφοφορία της Ολομέλειας του Ιουλίου.
Η ακροδεξιά στροφή
Πώς αξιολογεί την ακροδεξιά στροφή των Ευρωπαίων; «Πράγματι, έχουν κερδίσει κάποιες έδρες, αλλά η συνολική ευρωπαϊκή εικόνα είναι λιγότερο δραματική από ό,τι είχε προβλεφθεί. Φυσικά πρέπει να δούμε κάποιες μεμονωμένες χώρες, όπου η Ακροδεξιά είναι μάλλον ισχυρή, στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία. Στην Ιταλία υπήρξε ανταλλαγή ψήφων από τη Λέγκα στα Αδέλφια της Ιταλίας, αλλά και πάλι σε γενικές γραμμές υπάρχει ισχυρή πλειοψηφία» είπε. «Από την άλλη πλευρά μπορούμε να δούμε μια σημαντική πλειοψηφία σίγουρα φιλευρωπαϊκών χωρών».
Σχετικά με τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Χαν είπε ότι «θα προέτρεπα το Κοινοβούλιο να επικεντρωθεί στα αιτήματά του για την επερχόμενη πρόεδρο αλλά και τους μελλοντικούς μου συναδέλφους, να απόσχει από θεσμικές απαιτήσεις και να επικεντρωθεί σε πολιτικά αιτήματα. Στη Συνθήκη της Λισαβόνας ξεκαθαρίζονται ποιος είναι αρμόδιος για τι, η Επιτροπή είναι αρμόδια για τα εκτελεστικά καθήκοντα, έχουμε ορισμένα προνόμια, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έχουν επίσης ορισμένα προνόμια. Το κύριο καθήκον του Κοινοβουλίου είναι να ελέγχει αλλά και να διαπραγματευτεί και να συμφωνήσει για νέα νομοθεσία αλλά όχι για εκτελεστικές δραστηριότητες».
Χαρακτήρισε «πονοκέφαλο» την εκλογική συμπεριφορά των νέων. «Στους νέους βλέπεις περισσότερο ριζοσπαστισμό από ό,τι στο παρελθόν, οπότε υπάρχει μια τάση είτε προς την Ακρα Αριστερά είτε προς την Ακρα Δεξιά» εξέλιξη, που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε, όπως είπε, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Εξέφρασε επίσης προβληματισμό για τα αποτελέσματα σε Γαλλία και Γερμανία, «στη διάσημη ευρωπαϊκή ατμομηχανή». «Δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στη λήψη αποφάσεων, στη λειτουργία, αλλά από την άλλη μπορεί να είναι μια ευκαιρία για πολλούς άλλους να επιδείξουν ηγεσία, να πάρουν τη σκυτάλη και να προχωρήσουν. Υπάρχουν τώρα κάποιες συζητήσεις για το κατά πόσον η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών στη Γαλλία μπορεί να έχει αντίκτυπο στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Είχαμε ήδη συναντήσεις σε επίπεδο ΕΛΚ. Δεν βλέπω καμία όρεξη να σταματήσουμε να παίρνουμε τις απαραίτητες αποφάσεις για να σημειώσουμε πρόοδο» είπε.
Ποιες θα είναι οι προκλήσεις της επόμενης Επιτροπής; «Να συνεχίσουμε την πράσινη μετάβαση, με τρόπο που να ανταποκρίνεται περισσότερο στις οικονομικές προκλήσεις, αλλά να εναρμονιστεί με τις επιχειρηματικές ευκαιρίες, με τα συμφέροντα της Ευρώπης ως βιομηχανικό καίριο παράγοντα. Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα είναι η ασφάλεια σε ευρύτερο επίπεδο, όχι μόνο η στρατιωτική ασφάλεια» είπε, εκτιμώντας ότι θα ήταν ενδιαφέρουσα μια ανάλυση για το πώς οι ψεύτικες ειδήσεις κ.λπ. επηρέασαν την ψήφο των Ευρωπαίων.
«Οι διαπραγματεύσεις για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό θα είναι πραγματικά απαιτητικές. Εχουμε αυτή την εμμονή ότι ο προϋπολογισμός δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερος από το 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Από την άλλη πλευρά τα δύο τρίτα του διατίθενται στη συνοχή και τη γεωργία. Θα πρέπει να δώσουμε περισσότερη προσοχή επίσης στην ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια. Δεν βλέπω πώς μπορούν να καλυφθούν με το 1% εάν η συνοχή και η γεωργία παραμείνουν σημαντικό τμήμα, κάτι που προφανώς θα ισχύει. Τα επόμενα δύο με τρία χρόνια πρέπει να αναρωτηθούμε τι χρειαζόμαστε ως Ευρώπη, τι μπορεί να γίνει μόνο με κοινές προσπάθειες, ποιες θα είναι οι απαραίτητες οικονομικές ανάγκες, πώς μπορούμε να τις χρηματοδοτήσουμε και σε ποιον βαθμό δεν θα τις αντέξουμε οικονομικά. Αυτή η συζήτηση πρέπει να διεξαχθεί. Εάν έχουμε μια φιλόδοξη ατζέντα, που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει παγκόσμιο ρόλο, τότε πρέπει να εξοπλίσουμε τον προϋπολογισμό με τα απαραίτητα μέσα και αυτή θα είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την επόμενη Επιτροπή».
Βιώσιμο βήμα
Απαντώντας σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ» για τη στάση της Βόρειας Μακεδονίας ως προς την ονομασία είπε: «Ανησυχώ, για την υπόθεση της Βόρειας Μακεδονίας. Με ανησυχεί ότι οι εξελίξεις βλάπτονται από απερίσκεπτες δηλώσεις. Υπήρξε ένα τεράστιο επίτευγμα. Είδαμε μεταξύ 2005 και 2016 πώς η χώρα οπισθοχώρησε λόγω της απώλειας της ευρωπαϊκής προοπτικής. Συμμετείχα προσωπικά, μου πήρε πολλές ώρες, μέρες και επισκέψεις για να στηρίξω τη χώρα να προχωρήσει, έχοντας επιτέλους τη Συμφωνία των Πρεσπών.
»Μπορώ μόνο να παροτρύνω όλους τους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της νέας κυβέρνησης, να τηρήσουν τη Συμφωνία και να βοηθήσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας τους, αλλά και να βοηθήσουν τις γειτονικές χώρες να τους βοηθήσουν. Υπάρχει ένα είδος υποχρέωσης ιδιαίτερα από τις γειτονικές χώρες να βοηθήσουν, είναι μια κοινή προσπάθεια, αφορά όλη την περιοχή. Εάν κάνουμε ένα βιώσιμο βήμα προς τα εμπρός στη Βόρεια Μακεδονία, θα έχει αντίκτυπο στις συζητήσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, οι οποίες πρέπει να ενεργοποιηθούν εκ νέου με τη νέα Επιτροπή και στη συνέχεια το τελικό μεγάλο θέμα είναι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Υπάρχει ένα είδος τάξης για το τι είναι εφικτό, τι είναι πιο εύκολο και τι έχει μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη προοπτική. Και αυτή ακριβώς είναι η σειρά. Πρώτα Βόρεια Μακεδονία, έπειτα Σερβία – Κόσοβο και μετά Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Και τα τρία βήματα είναι σημαντικά για την τελική διευθέτηση των Δυτικών Βαλκανίων εντός της ΕΕ».