Εχασε η ΝουΔού στις εκλογές, έχασε και ο ΣΥΡΙΖΑ, και το ΠΑΣΟΚ, που είχε τις λιγότερες απώλειες, ξαφνικά απέκτησε πρόβλημα… ηγεσίας, δι’ επιστολής Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου (για να ακολουθήσουν ως αρθρογράφος ο Νίκος Παπανδρέου, διά δηλώσεων ο Παύλος Γερουλάνος και ίσως τις επόμενες ημέρες διά συνεντεύξεως ο δήμαρχος Χάρης Δούκας). Το οποίο, αν το δεις πιο καθαρά ως εξέλιξη, θυμίζει το ανέκδοτο με τον αγά, που ανακάλυψε ότι η σύζυγός του τον απατά και για να την τιμωρήσει απέκοψε αυτοβούλως ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει ένας άνδρας – το δικό του πολυτιμότερο.

Τουτέστιν, για να το εκφράσουμε πιο εύληπτα το πράγμα, προκειμένου ταυτοχρόνως να φωτίσουμε και την αγωνία του συντρόφου Οδυσσέα (και όσων υπόλοιπων συντρόφων συμπαρατάσσονται μαζί του), η περιγραφόμενη κατάσταση έχει ως εξής: δεν εμφανίζει εσωκομματικό πρόβλημα, δημοσίως τουλάχιστον, ο Μητσοτάκης που έχασε 13 ολόκληρες μονάδες και 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους ύστερα από έναν μόλις χρόνο διακυβέρνησης, δεν εμφανίζει ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, που ο αρχηγός του Κασσελάκης υποσχόταν ότι θα πάρει 20% στη χειρότερη (στην καλύτερη ότι θα έβγαινε πρώτος στις εκλογές), αλλά είναι θέμα άμεσης προτεραιότητας να αλλάξει ηγεσία το ΠΑΣΟΚ!

Γιατί ο Ανδρουλάκης δεν έπιασε τον στόχο του δεύτερου κόμματος. Μάλιστα!

Οντως είναι θέμα αυτό, θα συμφωνήσω. Αλλά σοβαρότερο ακόμη είναι η σπουδή ορισμένων να το μεταλλάξουν σε εσωκομματικό ζήτημα και να εγκαταστήσουν στο ΠΑΣΟΚ κλίμα εσωστρέφειας σε μια περίοδο που θα περίμενε κανείς κινήσεις για να αναταχθεί ο χώρος.

Στην Ηπειρο, την εύανδρο και σοφή Ηπειρο, για κάτι τέτοιες περιπτώσεις έχουμε μια παροιμία: «κακό χωριό τα λίγα σπίτια»…

Τα λάθη του Ανδρουλάκη

Εγώ δεν σου λέω, ήταν λάθος του Ανδρουλάκη να δηλώνει με τόση έμφαση δε ότι το ΠΑΣΟΚ θα αναδειχθεί δεύτερη δύναμη στις ευρωεκλογές και θα αποτελέσει έτσι την εναλλακτική πρόταση εξουσίας έναντι της ΝουΔού του Κυριάκου Μητσοτάκη. Θεωρώ ότι αυτοπαγιδεύτηκε σε αυτή την επιδίωξη-πρόβλεψη και επέμεινε ως το τέλος ελπίζοντας ότι η διαφαινόμενη αποχή που θα έπληττε ΝουΔού και ΣΥΡΙΖΑ θα έφερνε το ΠΑΣΟΚ δεύτερο έστω και με χαμηλά ποσοστά. Ηταν λάθος του ότι δεν αντελήφθη έγκαιρα πως το χάσμα ανάμεσα στην περιφέρεια όπου το ΠΑΣΟΚ πήγαινε καλά, με το Λεκανοπέδιο όπου αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα συσπείρωσης, ήταν αδύνατον να καλυφθεί είτε από την αποχή είτε από τα ποσοστά του στην επαρχία. Ενα δεύτερο λάθος όμως ήταν πως δεν δημιούργησε μια γραμμή άμυνας, όταν φάνηκε πως η αλλοπρόσαλλη εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ θα διατηρούσε αυτό το κόμμα στην επίζηλη δεύτερη θέση των εκλογών, αποκλείοντας το ΠΑΣΟΚ από τη διεκδίκησή της.

Αν και, κατά τη γνώμη μου, το παιχνίδι για το ΠΑΣΟΚ είχε χαθεί αρκετά νωρίτερα. Στις αρχές του χρόνου, και πιο συγκεκριμένα με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Τότε δηλαδή που διεφάνη ότι αναπτύσσονται στο εσωτερικό του και ειδικά στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας τάσεις αποκέντρωσης από τη «γραμμή» Ανδρουλάκη. Με ευθύνη φυσικά του ίδιου του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος έγκαιρα, και με τρόπο που να μην επιδέχεται παρερμηνείες, δεν έδειξε ποιος είναι το «αφεντικό». Υπάρχει χρόνος να το (απο)δείξει τώρα; Νομίζω ότι υπάρχει. Αρκεί να το πιστέψει και να μην επιχειρήσει για άλλη μια φορά να ισορροπήσει σε δυο βάρκες, χάριν μιας ενότητας που έχει διαρραγεί από καιρό.

Περιμένοντας τον ανασχηματισμό

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο τώρα, αποδεικνύεται ότι ο ανασχηματισμός μιας κυβέρνησης δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση, ειδικά σε συνθήκες ήττας, όπως αυτή που υπέστη η ΝουΔού την Κυριακή. Το καταλαβαίνουν όλοι, το βρίσκει μπροστά του ο πρόεδρος Κυριάκος, σε ό,τι κι αν σκέφτεται να κάνει. Διότι έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, είναι μάλλον δύσκολο να προχωρήσει σε τομές, οι οποίες ενδεχομένως να έδιναν την αίσθηση ότι είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού και ο λόγος του παραμένει διαταγή. Κι αυτή είναι η αιτία που ο ανασχηματισμός οδεύει για την προσεχή εβδομάδα, Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος. Μια καινούργια εκδοχή που άκουσα χθες, από πολύ καλά ενημερωμένη πηγή, είναι ότι ο ανασχηματισμός δεν θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Τετάρτη ή Πέμπτη, για να μην την φάει επικοινωνιακά το σκοτάδι του 4ημέρου που ακολουθεί, παρότι γιορτάζουμε τη θεία φώτιση. Τούτου δοθέντος, εξετάζεται σοβαρά η πιθανότητα να έρθει δυο-τρεις ημέρες νωρίτερα – ήτοι να πραγματοποιηθεί την προσεχή Δευτέρα. Ρώτησα αυτόν που μου το είπε πώς θα γίνει αυτό, αφού ο Κυριάκος είναι προγραμματισμένο να πάει Βρυξέλλες από αύριο, και εν συνεχεία στην Ελβετία, απ’ οπου θα επιστρέψει την Κυριακή. Η απάντηση ήταν «και γιατί αυτό να είναι πρόβλημα;». Θα τον έχει έτοιμο ώστε τη Δευτέρα που θα βρίσκεται στα μέρη μας να τον ανακοινώσει.

Τα μαθήματα της Ιστορίας

Πάντως, αν εσείς δείτε να περνάνε οι μέρες και να μη γίνεται τίποτε, να ξέρετε ότι θα νιώθει (ο Κυριάκος) ότι έχει ξεπεράσει την πίεση και θα βγάλει με αυτή, την τωρινή, κυβέρνηση Ιούλιο – Αύγουστο ώστε να την ανασχηματίσει στο τέλος του καλοκαιριού. Μηδενίζοντας πραγματικά το κοντέρ εν όψει της καινούργιας πολιτικής περιόδου. Δεν θα τον κατηγορήσουμε γι’ αυτό, ούτε θα του ρίξουμε μομφή ότι δεν διάβασε το μήνυμα των εκλογών και άλλα τέτοια παρεμφερή. Απλώς θα φαίνεται ότι δεν θέλει να επιχειρήσει βεβιασμένες κινήσεις, θέλει να μετρήσει τα πράγματα σωστά και εν συνεχεία να προχωρήσει. Να μην την πάθει όπως ο Αντ. Σαμαράς τον Ιούνιο του 2014, όταν μετά από εκείνο το 22,72%, με 4 ολόκληρες μονάδες πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ, επιχείρησε να αλλάξει το κλίμα με έναν ανασχηματισμό που ήταν για κλάματα. Τα θυμάστε, υποθέτω: πραγματοποιήθηκε κάτω από το βάρος του εκλογικού αποτελέσματος και είχε ως αποτέλεσμα να αποδιοργανωθεί εντελώς ο κυβερνητικός σχηματισμός. Επτά μήνες αργότερα ερχόταν στην εξουσία ο Τσίπρας. Δεν σου λέω ότι ο ανασχηματισμός ευθύνεται για την εξέλιξη αυτή, όχι. Θα πω όμως ότι συνέβαλε αποφασιστικά στο αποτέλεσμα του Ιανουαρίου του 2015.

Η ιστορία διδάσκει, αρκεί να είσαι δεκτικός να πάρεις τα σχετικά μαθήματα.

Κυβερνητικές αρρυθμίες

Ενα άλλο κακό που κάνει αυτή η ανασχηματισμολογία, την οποία τροφοδότησε από μόνο του το Μέγαρο Μαξίμου, εντελώς άκαιρα, είναι ότι αποδιοργάνωσε πλήρως την ήδη υπάρχουσα κυβέρνηση. Οταν ο άλλος γνωρίζει ότι όπου να ‘ναι φεύγει από την κυβέρνηση ή ότι αποχωρεί από το υπουργείο στο οποίο σήμερα υπηρετεί προκειμένου να διοριστεί σε κάποιο άλλο, αναζητώ και δεν βρισκω τον λόγο ο οποίος θα τον κάνει να τρέξει πράγματα στο υπουργείο του. Να υλοποιήσει αποφάσεις ή να χαράξει πολιτικές. Στο γραφείο θα κάθεται και θα λιώνει στα τηλέφωνα με συναδέλφους του σε συζητήσεις οι οποίες ξεκινούν με τη φράση «έλα, τι γίνεται, έμαθες τίποτε;». Τίποτε δεν έχει μάθει ούτε ο άλλος στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, αλλά επειδή κι εκείνος βρίσκεται στην ίδια κατάσταση, κάπως θέλει να αποφορτιστεί. Και αυτό γίνεται μόνο με τη συζήτηση με ομοιοπαθείς.

Το άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι η δημόσια διοίκηση. Διαβάζουν οι γραφειοκράτες ότι φεύγει ο υπουργός, τι ακριβώς πιστεύουν εκεί στο Μέγαρο Μαξίμου ότι θα κάνουν όλοι αυτοί; Θα τρέξουν να επιλύσουν θέματα; Οχιιιι. Θα τα κρατήσουν να υποδεχτούν με αυτά τον επόμενο. Κλασική περίπτωση Δημοσίου. Γι’ αυτό ο Κυριάκος, νομίζω, δεν έχει πολλές επιλογές – ή τον κάνει τώρα τον ανασχηματισμό ή το ξεκόβει εντελώς. Αλλιώς, ρέταρε που ρέταρε αυτή η κυβέρνηση, θα ξεχαρβαλωθεί εντελώς.

Τελευταία Νέα