Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από το πολύνεκρο ναυάγιο με μετανάστες ανοιχτά της Πύλου. Ένας χρόνος μετά και ακόμα δεν έχει πέσει φως στα αίτια της τραγωδίας ενώ οι πραγματικοί ένοχοι δεν κάθισαν ποτέ στο σκαμνί.

Ένας χρόνος αργότερα και τουλάχιστον 82 ψυχές ζητούν δικαίωση.

Όπως ανέφεραν και σε ανακοινώσεις τους οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η Human Rights Watch και η Διεθνής Αμνηστία, έχει σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος στη διεύρυνση του ναυαγίου της 14ης Ιουνίου του 2023.

Το σκάφος μετέφερε περίπου 750 άτομα, κυρίως από τη Συρία, το Πακιστάν και την Αίγυπτο. Μόνο 104 επέζησαν. Ανασύρθηκαν 82 πτώματα, αλλά μόνο 58 ταυτοποιήθηκαν. Περισσότεροι από 500 άνθρωποι παραμένουν αγνοούμενοι.

Ο Αιγύπτιος επιζών Μαχμούντ Σαλάμπι, 22 ετών, ένας από τους 104 επιζώντες του πολύνεκρου ναυαγίου μεταναστών στα ανοικτά της Πύλου, κάθεται έξω από μια αποθήκη που χρησιμοποιείται ως καταφύγιο, στο λιμάνι της Καλαμάτας. REUTERS/Stelios Misinas

Η έρευνα του Ελληνικού Ναυτικού Δικαστηρίου για την πιθανή ευθύνη της Ελληνικής Ακτοφυλακής για το ναυάγιο, που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2023, παραμένει σε προκαταρκτικό στάδιο, όπως σημειώνει η Human Rights Watch.

«Είναι αδιανόητο έναν χρόνο μετά από αυτή τη φρικτή τραγωδία, η έρευνα για την πιθανή ευθύνη του Λιμενικού Σώματος Ελλάδος να μην έχει προχωρήσει σχεδόν καθόλου», δήλωσε η Τζούντιθ Σάντερλαντ, συνεργαζόμενη διευθύντρια Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας στο Human Rights Watch.

«Εκατοντάδες οικογένειες βρίσκονται σε αδιέξοδο, περιμένοντας την αλήθεια για την μοίρα των αγαπημένων τους» δήλωσε η Adriana Tidona, ερευνήτρια μετανάστευσης στη Διεθνή Αμνηστία.

«Οι ελληνικές αρχές πρέπει να προχωρήσουν στις έρευνές τους για την πιθανή ευθύνη της ακτοφυλακής σε αυτό το περιστατικό για να αποδοθεί τελικά δικαιοσύνη».

Το χρονικό της τραγωδίας

Στις 13 Ιουνίου 2023 οι ελληνικές αρχές ειδοποιήθηκαν ότι ένα υπερπληθές πλοίο, το σαπιοκάραβο «Adriana», έστελνε σήματα κινδύνου. Περίπου 15 ώρες αργότερα βυθίστηκε.

Έρευνα του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Διεθνούς Αμνηστίας  και άλλων οργανώσεων ανέφερε αποτυχίες των ελληνικών αρχών τις ώρες πριν από το ναυάγιο και σοβαρούς ισχυρισμούς ότι σκάφος της Ελληνικής Ακτοφυλακής προκάλεσε την ανατροπή του πλοίου ενώ προσπαθούσε να το ρυμουλκήσει.

Μη κυβερνητικές οργανώσεις προσχώρησαν στην υπόθεση ενώπιον του Ελληνικού Ναυτικού Δικαστηρίου με καταγγελία για λογαριασμό 53 επιζώντων που ισχυρίζονται ότι οι ελληνικές αρχές ήταν υπεύθυνες για το ναυάγιο.

Αθώοι οι 9 Αιγύπτιοι

Στις 21 Μαΐου, το Κακουργιοδικείο Καλαμάτας απέρριψε δικογραφία σε βάρος εννέα επιζώντων που κατηγορούνταν για λαθρεμπόριο και πρόκληση του ναυαγίου, μεταξύ άλλων σοβαρών κατηγοριών, και κρατούνταν για 11 μήνες κατά τη διάρκεια της δίκης.

Επιζώντες του ναυαγίου σε στην Καλαμάτα. REUTERS/Stelios Misinas

Η Διεθνής Αμνηστία η Human Rights Watch είχαν  εκφράσει ανησυχίες για την εν λόγω δίκης, λέγοντας ότι η υπόθεση βασίστηκε σε ελλιπή και αμφισβητήσιμα στοιχεία, δεδομένου ότι η έρευνα για τον ρόλο του Λιμενικού Σώματος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

Η Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέφρασαν επίσης ανησυχίες σχετικά με την ακεραιότητα των αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο των ερευνών για το ναυάγιο.

Το αίτημα του εισαγγελέα του Ναυτικού Δικαστηρίου για ιατροδικαστική ανάλυση των τηλεφώνων των αξιωματικών της ακτοφυλακής – που κατασχέθηκαν από τις αρχές μόλις στα τέλη Σεπτεμβρίου 2023, πάνω από δύο μήνες μετά τα γεγονότα – εξακολουθεί να εκκρεμεί.