Φιλότουρκοι σύροι μισθοφόροι στον Νίγηρα; Η πληροφορία, που δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί, άρχισε σύμφωνα με τη «Monde» να κυκλοφορεί στις αρχές Μαΐου, με την ανακοίνωση του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (OSDH, οργάνωση με έδρα το Λονδίνο) για τους πρώτους νεκρούς που επαναπατρίστηκαν στη Συρία, αφού πρώτα στρατολογήθηκαν στο μακρινό Σάχελ στην υπηρεσία των γεωπολιτικών σχεδίων της Αγκυρας.
Εκτοτε, το OSDH έχει κάνει λόγο για διαδοχικές αφίξεις στον Νίγηρα «περισσότερων από χίλιους» από αυτούς τους σύρους μαχητές υπό την αιγίδα της Sadat, μιας ιδιωτικής τουρκικής εταιρείας ασφαλείας που βρίσκεται κοντά στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – ένα είδος «τουρκικής Wagner».
«Στον Νίγηρα, οι σύροι μισθοφόροι υποτίθεται ότι φυλάνε ορυχεία, πετρελαϊκές εγκαταστάσεις ή στρατιωτικές βάσεις», επισημαίνει ο Ραμί Αμπντέλ-Ραχμάν, διευθυντής του OSDH.
«Στη συνέχεια όμως βρίσκονται μπλεγμένοι σε μάχες εναντίον τζιχαντιστικών ομάδων».
Το περίεργο είναι ότι, σύμφωνα με το OSDH, οι μισθοφόροι αυτοί βρίσκονται να πολεμούν στο πλευρό των «Ρώσων» του Africa Corps (πρώην Wagner), παρ’ όλο που η Μόσχα και η Αγκυρα είναι υποτίθεται αντίπαλοι στο θέατρο της Συρίας.
«Στην πραγματικότητα, οι Ρώσοι και οι Τούρκοι συνεργάζονται στον Νίγηρα», λέει ο Αμπντέλ-Ραχμάν.
Μια τέτοια στρατιωτική προβολή της Αγκυρας στο Σάχελ, σε μια περίοδο που η αποχώρηση των Γάλλων και των Αμερικανών αποτελεί πρόσκληση για νέα στρατηγικά κέρδη, δεν θα ήταν παράλογη με βάση τις τουρκικές πρακτικές.
Το φθινόπωρο του 2020, η Αγκυρα έστειλε σύρους μισθοφόρους να υποστηρίξουν το Αζερμπαϊτζάν στη σύγκρουσή του με την Αρμενία για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Εννέα μήνες νωρίτερα, η ίδια επιχείρηση είχε πραγματοποιηθεί στη Δυτική Λιβύη για λογαριασμό της κυβέρνησης της Τρίπολης.
Η Sadat ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2012 από τον Αντνάν Τανριβερντί, έναν τούρκο πρώην στρατηγό που αποπέμφθηκε για τις ισλαμιστικές του τάσεις. Στον ιστότοπό του, περιγράφει τον εαυτό της ως «την πρώτη και μοναδική εταιρεία στην Τουρκία» που παρέχει «συμβουλευτικές υπηρεσίες» στον «διεθνή τομέα της άμυνας και της εσωτερικής ασφάλειας», με στόχο να «βοηθήσει τον ισλαμικό κόσμο».
Ο «παράλληλος στρατός»
Εξαρχής, η Sadat θεωρήθηκε από την τουρκική αντιπολίτευση ο «παράλληλος στρατός» του Ερντογάν.
Πράγματι, η ομάδα έπαιξε ρόλο στο αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016, εξοπλίζοντας πολίτες που υποστήριζαν τον πρόεδρο. Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, ο Τανριβερντί διορίστηκε σύμβουλος του Ερντογάν.
Εντάχθηκε στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (MGK), αλλά απομακρύνθηκε από αυτό στα τέλη του 2019, αφού δήλωσε ότι «ο Μαχντί [απόγονος του προφήτη, ο ερχομός του οποίου προαναγγέλλει το τέλος του κόσμου] έρχεται» και ότι θα πρέπει να «προετοιμαστούμε ανάλογα».
«Εδώ και μερικά χρόνια, η Sadat μοιάζει να έχει χάσει μέρος της επιρροής της», λέει ο Γιοανάν Μπενχάιμ, ερευνητής στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών.
«Οι εσωτερικές αλλαγές στον στρατό, η επιστροφή του καθεστώτος στην εξουσία, η συναίνεση που επιτεύχθηκε στη μάχη κατά του PKK και η εξωτερική πολιτική που ασκείται έχουν ενισχύσει τους κρατικούς θεσμούς.
Ως αποτέλεσμα, η ομάδα ειδικεύεται πλέον περισσότερο στη διαχείριση των σύρων πολιτοφυλάκων και στην εξαγωγή ανθρώπινου δυναμικού σε συνεργασία με τον στρατό».