Μνήμες από την κρίση των πυραύλων στην Κούβα του 1962 ξυπνά η αποστολή ρωσικών πολεμικών πλοίων στην Αβάνα σε ένδειξη ενίσχυσης των διμερών δεσμών, κατά την επίσημη εκδοχή. Τι κι αν η κουβανική κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να προλάβει αναπόφευκτες συγκρίσεις διαβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα πως ο στόλος που θα έφθανε δεν φέρει πυρηνικούς πυραύλους και τηρούνται αυστηρά οι διεθνείς συνθήκες στις οποίες η Κούβα είναι συμβαλλόμενο μέρος.
«Η άφιξη του ασυνήθιστου στολίσκου στο λιμάνι της Αβάνας προαναγγέλθηκε από τον βροντερό ήχο των πυροβόλων, καθώς 21 όπλα χαιρέτισαν μια ρωσική “ομάδα κρούσης” πολεμικών πλοίων, συμπεριλαμβανομένου ενός πυρηνοκίνητου υποβρυχίου», έγραψαν οι «Times». Κι αυτό ήταν αρκετό για να τροφοδοτήσει συνειρμούς και προεκτάσεις. Αλλωστε η ανάπτυξη των ρωσικών πολεμικών αποτελεί μια προεπισκόπηση για τη μεγάλη στρατιωτική άσκηση που θα πραγματοποιήσει η Ρωσία στην Καραϊβική τις επόμενες εβδομάδες. Και υπό το πρίσμα της αυξανόμενης έντασης στις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση η «επίσκεψη» των ρωσικών πλοίων σε μια σύμμαχο της εποχής του Ψυχρού Πολέμου δίνει μια διαφορετική εικόνα. «Φαίνεται πως η Δύση κωφεύει στα πολιτικά και διπλωματικά μηνύματα της Μόσχας. Ακούει μόνο όταν γίνονται στρατιωτικές ασκήσεις», δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ασκήσεις στον Ατλαντικό
Στην πρώτη γραμμή του στολίσκου, η φρεγάτα «Admiral Gorshkov» και στη συνοδεία της το πυρηνοκίνητο υποβρύχιο «Kazan», ένα δεξαμενόπλοιο ανεφοδιασμού κι ένα ρυμουλκό. Καθ’ οδόν προς την Κούβα, ο στολίσκος πραγματοποίησε ασκήσεις στον Ατλαντικό, προσομοιώνοντας ένα χτύπημα πυραύλων σε ομάδα εχθρικών πλοίων, σύμφωνα με το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας, το οποίο δημοσίευσε βίντεο της άσκησης. Το υπουργείο Αμυνας της Κούβας εξέδωσε μια ασυνήθιστα λεπτομερή ενημέρωση διαβεβαιώνοντας ότι τα πλοία που θα παραμείνουν για κάποιες μέρες στη χώρα δεν συνιστούν απειλή για την περιοχή. Ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου για θέματα εθνικής ασφάλειας, υπογράμμισε πως ο στόλος δεν αντιπροσωπεύει «επικείμενη απειλή». Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι «Times», η Ουάσιγκτον άδραξε την ευκαιρία για να ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά στα πολεμικά σκάφη που έφθασαν στο κατώφλι της, μέσω πλοίων του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού εξοπλισμένων με σόναρ και άλλα όργανα προηγμένης τεχνολογίας.
Τα σχόλια του Πούτιν
Το ενδιαφέρον για την κίνηση αυτή μεγεθύνθηκε από τα σχόλια του ρώσου προέδρου Πούτιν πως εάν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους συνεχίσουν να παρέχουν στην Ουκρανία εξοπλισμό που θα της επέτρεπε να επιτεθεί στη Ρωσία, και η Μόσχα επιφυλάσσεται να εξοπλίσει συμμαχικές της χώρες που θα μπορούσαν να πλήξουν δυτικούς στόχους, κάνοντας λόγο για «αντίδραση καθρέφτη».
Τον προηγούμενο μήνα, ο πρόεδρος της Κούβας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ επισκέφθηκε τη Μόσχα και παρ’ όλο που η Αβάνα εμφανίζεται ουδέτερη στη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας, αναλυτές εντοπίζουν μια μετατόπιση υπέρ του Κρεμλίνου.
«Η Ρωσική Ομοσπονδία μπορεί πάντα να υπολογίζει στην υποστήριξη της Κούβας», είπε ο κουβανός ηγέτης στον ικανοποιημένο οικοδεσπότη του, τον πρόεδρο Πούτιν. Και πρόσθεσε: «Ευχόμαστε σε εσάς και στη Ρωσική Ομοσπονδία επιτυχία στη διεξαγωγή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», χρησιμοποιώντας την ορολογία του Κρεμλίνου για την εισβολή στην Ουκρανία.
Ελλείψεις και λιτότητα
Διεθνείς αναλυτές υπογραμμίζουν πως τα τελευταία δύο χρόνια οι μνήμες περασμένων εποχών, όταν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης η κουβανική οικονομία καταποντίστηκε και ακολούθησε μια μακρά περίοδος ακραίας λιτότητας και ελλείψεων, στοιχειώνουν εκατομμύρια Κουβανούς. Οπως σημειώνουν οι «Times», πολλά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής κακοδιαχείρισης, της μείωσης των προμηθειών πετρελαίου από την κρίση στη Βενεζουέλα, των αμερικανικών κυρώσεων και του αποδυναμωμένου τουρισμού μετά την πανδημία, κάνουν τη ζωή στη νησιωτική χώρα εξαιρετικά δύσκολη για όλους, εκτός από μια μικρή ελίτ. Τώρα λοιπόν, η Ρωσία προσφέρει για άλλη μια φορά σανίδα σωτηρίας στην Κούβα, με παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου, ενίσχυση του τουρισμού αλλά και την υπογραφή μνημονίου κατανόησης, με μια σειρά επωφελείς προβλέψεις.