Σαν ζεστό ψωμί

Η ευχάριστη είδηση έφτασε στη «φυλή» των απανταχού βακαλοπουλικών μέσω των social media. «Καλημέρα σας με θαυμάσια νέα: Από σήμερα ξανά σε κυκλοφορία τα βιβλία του Χρήστου Βακαλόπουλου από την Εστία. Οι εξαντλημένοι τίτλοι θα ανατυπωθούν μέσα στους επόμενους μήνες. Καλό καλοκαίρι με τη ματιά μας στη ΓΡΑΜΜΗ ΤΟΥ ΟΡΙΖΟΝΤΟΣ», έλεγε η ανάρτηση των Εκδόσεων Εστία τη Δευτέρα το πρωί στην επίσημη σελίδα στο facebook. Ακριβώς από κάτω, το «Ιερό Δισκοπότηρο» των φανατικών του πρόωρα χαμένου συγγραφέα: «Η Γραμμή του Ορίζοντος», το τελευταίο μυθιστόρημα που εξέδωσε ο ίδιος το 1991, δύο χρόνια προτού «φύγει» σε ηλικία 37 ετών, φωτογραφημένο με φόντο τον κορμό ενός δέντρου, σαν μια όαση μέσα στον αθηναϊκό καύσωνα.

Για όσους αναζητούν το συγκεκριμένο βιβλίο – που είναι εξαντλημένο από το 2018, όταν και ανατυπώθηκε για τελευταία φορά – η πληροφορία φάνταζε οριακά απίστευτη. Το νέο διαδόθηκε με την ταχύτητα του φωτός που διακρίνει πλέον τη διακίνηση πληροφοριών εντός των social media. Βλέποντας τα newsfeed τους να γεμίζουν από εικόνες του θρυλικού πολύχρωμου εξωφύλλου, οι άπιστοι βακαλοπουλικοί Θωμάδες άρχισαν τα τηλεφωνήματα στα βιβλιοπωλεία της γειτονιάς τους. «Είναι αλήθεια ότι επανακυκλοφόρησε “Η Γραμμή του Ορίζοντος” του Βακαλόπουλου;» / «Δηλαδή, εσείς το έχετε;» / «Απίστευτο! Ωραία, μου κρατάτε δύο; Ευχαριστώ».

Στο βιβλιοπωλείο «Κομπραί» στη Διδότου κατέφθασαν τη Δευτέρα 32 αντίτυπα, τα οποία ξεπούλησαν την ίδια κιόλας μέρα σαν ζεστό ψωμί. Στις «Πλειάδες» στη Σπύρου Μερκούρη, παρέλαβαν την Τρίτη 30 αντίτυπα, τα οποία ακούμπησαν προσωρινά σε έναν πάγκο προκειμένου να τα τακτοποιήσουν αργότερα, κάτι που τελικά δεν χρειάστηκε. Ο Δημήτρης στο ταμείο λέει πως επρόκειτο κυρίως για νεανικό κοινό που είχε πληροφορηθεί την είδηση μέσω social media ενώ αρκετοί εξ αυτών αγόραζαν τα βιβλία «δυο – δυο». Την επομένη είχαν τελειώσει και οι τηλεφωνικές κρατήσεις ενώ ήδη υπάρχει λίστα αναμονής για τις αρχές Ιουλίου που αναμένεται να επανακυκλοφορήσει.

«Ηταν εντυπωσιακό το πόσο γρήγορα τελείωσε. Πρόκειται για σπάνια περίπτωση, δεν μου έρχεται στο μυαλό άλλο βιβλίο εξαντλημένο, το οποίο να έχει κυκλοφορήσει τόσα χρόνια πίσω και να έχει τέτοια ανταπόκριση σήμερα», σχολίασε στα «ΝΕΑ» ο Αλκης Τεμπονέρας, ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου. «Την Τετάρτη πράγματι εξαντλήθηκε η έκδοση και ετοιμάζεται καινούργια. Μέσα στους επόμενους έξι μήνες θα κυκλοφορήσουν ξανά όλα του τα βιβλία», μας ενημέρωσε σχετικά ο υπεύθυνος επικοινωνίας των εκδόσεων της Εστίας Γιώργος Τρίγκας. Ο ίδιος, επιπλέον, εξήγησε ότι η καθυστέρηση τόσων ετών στην επανακυκλοφορία οφειλόταν «σε διαδικαστικά θέματα του κληρονόμου του, ο οποίος τώρα μόνο μπόρεσε να συνυπογράψει» ενώ μας διαβεβαίωσε ότι η δική τους απόφαση «ήταν και είναι η συνεχής κυκλοφορία των έργων του Βακαλόπουλου».

Τι είναι αυτό που κάνει, όμως, τη γραφή του Βακαλοπουλου στις μέρες μας τόσο περιζήτητη; «Οπως έχει αναφερθεί και στο αφιέρωμα της “Νέας Εστίας” για αυτόν (τεύχος 1.858, Ιούνιος 2013), ο Βακαλόπουλος έγραψε σε μια εποχή μετάβασης και αλλαγών σε πολιτισμικό, πολιτικό και υπαρξιακό επίπεδο και είχε έναν ολοζώντανο, αυθεντικό, ελληνικό λόγο, ένα στοιχείο που σήμερα σπανίζει», απαντά ο Γιώργος Τρίγκας. Για την Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών του Εθνικού που πρόσφατα ανέβασε τη «Γραμμή του Ορίζοντος» σε θεατρική παράσταση, πρόκειται για ένα έργο που «βρίθει από προφητικές ενοράσεις, εντυπωσιάζει με τη σκληρή του αλήθεια, μιλάει για το σήμερα όπως λίγα τωρινά και δεν διστάζει να φέρει όλους ενώπιον των ευθυνών μας».

Ο απολογισμός ζωής της 32χρονης Ρέας Φραντζή, της ηρωίδας του βιβλίου, παίρνει διάσταση εθνικής αποτίμησης, γίνεται – όπως αναφέρουν οι συντελεστές της παράστασης – ένας αποχαιρετισμός σε μια γενιά που συνθηκολόγησε, σε μια Αθήνα που χάθηκε, σε μια Ελλάδα που απορροφήθηκε από τον υλισμό και σε μια κοινωνία που παρέδωσε την ταυτότητά της στην επίφαση. Ως ανήκουσα στη «βακαλοπουλική φυλή», θα έβαζα το χέρι μου στη φωτιά πως ο δημιουργός θα ενέκρινε και με το παραπάνω την παράσταση. Αναρωτιέμαι, όμως, τι θα έλεγε για τους κουβαλητές του χαρμόσυνου νέου της επανακυκλοφορίας του βιβλίου, τα social media και τους χρήστες του Διαδικτύου που με την ψηφιακή τους πένα γράφουν ασταμάτητα, οδηγώντας, όπως έλεγε και ο ίδιος στη «Γραμμή του Ορίζοντος», τον κόσμο «με τρομακτική ταχύτητα στην καταστροφή». Χωρίς, μάλιστα, να ξέρουν γιατί.