Η φυλακή για τους δράστες εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, η ενίσχυση του πλέγματος των διατάξεων για την προστασία των θυμάτων σε μία εποχή κατά την οποία τα αδικήματα αυτά έχουν εξελιχθεί σε κοινωνική μάστιγα, η χρήση της τεχνολογίας με τη λειτουργία πλατφόρμας καταγγελιών τέτοιων περιστατικών ακόμα και από τρίτα πρόσωπα, είναι το τρίπτυχο πάνω στο οποίο στηρίζεται το νέο νομοθετικό οικοδόμημα που παρουσίασε χθες ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης. Τα νέα νομοθετικά βήματα της κυβέρνησης που στοχεύουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας ήταν προ των πυλών, αλλά η «σκληρή» επικαιρότητα που διαμορφώθηκε τους τελευταίους μήνες, με τη δολοφονία της Κυριακής έξω από το Αστυνομικό Τμήμα Αγίων Αναργύρων και εσχάτως με την υπόθεση ενδοοικογενειακής βίας με κατηγορούμενο τον δικηγόρο Απόστολο Λύτρα, κατέστησε περισσότερο από αναγκαία την άμεση προώθηση των μέτρων αυτών προς ψήφιση στη Βουλή.
Το «πακέτο» των ρυθμίσεων περιλαμβάνει ουσιαστικά 13 αλλαγές που φέρουν τη σφραγίδα του εθνικού νομοθέτη και μία ενσωμάτωση οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και εκτός των ελληνικών συνόρων ο δείκτης των εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας παρουσιάζει επικίνδυνα ανοδικές τάσεις.
Tι περιλαμβάνει η νομοθετική ρύθμιση
Το κυρίαρχο μέτρο αφορά την ποινική μεταχείριση των δραστών, καθώς στο εξής η προφυλάκισή τους για τέτοιου είδους κακουργήματα παύει να είναι η εξαίρεση και γίνεται ο κανόνας, εκτός αν κριθεί απολύτως αιτιολογημένα πως ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι) ή οι περιοριστικοί όροι αρκούν για την αποτροπή του από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι ακόμα και για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας ο δράστης μπορεί να οδηγηθεί στη φυλακή μέχρι έξι μήνες. Στη, δε, περίπτωση αυτόφωρου πλημμελήματος, η κράτηση, σε περίπτωση αναβολής, μπορεί να παραταθεί έως τις πέντε ημέρες, ώστε να έχει συμπληρωθεί ο φάκελος και οι δικαστές να είναι σε θέση να καταλήξουν σε ασφαλή δικανική κρίση.
Επιπλέον, με γνώμονα την προστασία του θύματος, νομοθετείται η απαλλαγή του από την υποχρέωση εμφάνισής του στη δίκη, απουσία που πολλές φορές οδηγεί σε αλλεπάλληλες αναβολές και κατ’ επέκταση σε ατιμωρησία του δράστη. Εφεξής, θα μπορεί να προχωρήσει η ακροαματική διαδικασία με την ανάγνωση της κατάθεσης που έδωσε το θύμα στην προδικασία, εκτός αν το δικαστήριο με ειδική αιτιολογία κρίνει την παρουσία του απολύτως απαραίτητη με προτεραιότητα και πάλι στην εξ αποστάσεως εξέτασή του, όπου είναι εφικτό.
Στην περίπτωση που έχει παρέλθει το αυτόφωρο, θεσπίζεται διαδικασία αναζήτησης, δέσμευσης και «προστατευτικής φύλαξης» του δράστη ενδοοικογενειακής βίας, διάρκειας 48 ωρών, προκειμένου το θύμα να βρεθεί στο κατάλληλο προστατευτικό περιβάλλον και ο δράστης να αποτραπεί από το ενδεχόμενο να επανακάμψει και να επαναλάβει την πράξη του.
Οι καθυστερήσεις στη Δικαιοσύνη
Το δεύτερο σημαντικό βήμα επιχειρεί να ξεπεράσει τον μεγάλο σκόπελο της καθυστέρησης στην απονομή δικαιοσύνης και γι’ αυτό νομοθετείται άμεση περάτωση της ανάκρισης και απευθείας παραπομπή στο ακροατήριο των κακουργημάτων ενδοοικογενειακής βίας, χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών βουλευμάτων.
Οσο για την τιμωρία του δράστη, με βάση τις νέες διατάξεις προβλέπεται πραγματική έκτιση στη φυλακή των ποινών για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, χωρίς δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής τους, με κανέναν τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, η υποτροπή του δράστη καθιερώνεται ως επιβαρυντική περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας που οδηγεί στο μέγιστο ύψος της ποινής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η νομοθετική πρόβλεψη για την έκδοση εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων, ακόμα και πριν από την άσκηση της ποινικής δίωξης, με δυνατότητα του θύματος να προτείνει συγκεκριμένους όρους που θεωρεί κατάλληλους. Για τυχόν παραβίαση περιοριστικών όρων, δε, επιβάλλεται στον δράστη ποινή φυλάκισης και ενημερώνεται το θύμα από την αστυνομική αρχή για να λάβει μέτρα προστασίας.
Επιπλέον, στις περιπτώσεις καταγγελίας για ενδοοικογενειακή βία, δίνεται το δικαίωμα στον εισαγγελέα να διερευνά αυτεπάγγελτα αν συντρέχει περίπτωση μεταβολής του καθεστώτος επιμέλειας ανήλικων τέκνων. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η λειτουργία πλατφόρμας καταγγελιών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας ακόμα και από τρίτους, αλλά και η δημιουργία αρχείου – ιστορικού αναφορών ενδοοικογενειακής βίας από τις αστυνομικές αρχές, το οποίο επισυνάπτεται ως συνοδευτικό έγγραφο της δικογραφίας.