Η Εθνική Συσπείρωση, πρώην Εθνικό Μέτωπο, ετοιμάζεται για τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, όπου πρόκειται να κεφαλαιοποιήσει την απόρριψη της πολιτικής των τελευταίων επτά ετών και του ίδιου του Εμμανουέλ Μακρόν. Εκτός από την Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν και του Ζορντάν Μπαρντελλά, τον χώρο της εθνικιστικής δεξιάς μοιράζονται και δύο μικρότερα κόμματα που εκφράζουν αντιμεταναστευτικές, νοσταλγικές, Καθολικές και μεγαλοϊδεατικές θέσεις. Σήμερα, η Εθνική Συσπείρωση είναι το μεγαλύτερο κόμμα της δεξιάς και το μεγαλύτερο κόμμα της Γαλλίας: κι όμως, η εκκίνησή του ήταν επαίσχυντη· ο ιδρυτής του, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, εμπνεόταν από τη σκληρή αποικιοκρατική ιδεολογία που ήταν υπεύθυνη για το δράμα της Αλγερίας –το οποίο πληρώνουμε ακόμα. Το 2011 η Μαρίν Λεπέν διαδέχτηκε επισήμως τον πατέρα της και στη συνέχεια τής πήρε αρκετό καιρό ώσπου να μετονομάσει το κόμμα και να προσπαθήσει να καταλάβει τον χώρο της παραδοσιακής δεξιάς την οποία οι Γάλλοι ταυτίζουν, εν πολλοίς, με τον Ντε Γκωλ: η Εθνική Συσπείρωση ήταν προϊόν της εποχής της· η ρητορεία, η φυσιογνωμία και το συνωμοτικό, εξτρεμιστικό στιλ του Ζαν-Μαρί Λεπέν δεν είχε μέλλον. Έτσι, παρότι κανείς από την παράταξη, που σε όλη τη δεκαετία του 2010 ήταν work in progress, δεν ασκούσε την παραμικρή σαγήνη –όπως συμβαίνει συχνά με τους δημαγωγούς– κέρδισε υποστηρικτές από όλες τις κοινωνικές τάξεις και ηλικίες. Το πώς και το κατά πόσον το κόμμα του Ζαν-Μαρί Λεπέν εξελίχθηκε σε κόμμα εξουσίας αποτελεί μακρά συζήτηση· εδώ θα περιοριστώ στους λόγους που κάνουν τους Γάλλους να το στηρίζουν.
Ο πρώτος λόγος είναι η ισλαμική παρουσία: η μη ένταξη ενός μεγάλου μέρους των μουσουλμάνων και η εχθρότητα που δείχνουν στο γαλλικό νομικό και κοινωνικό σύστημα. Μόνο το κόμμα της Λεπέν μιλάει ανοιχτά για τα δεινά της πολυπολιτισμικότητας –στην παιδεία, στη θέση των γυναικών, στην ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, στην κοινωνική συνοχή και στον νομικό πολιτισμό. Συνήθως, οι ψηφοφόροι ταυτίζουν τον εξισλαμισμό με τη μετανάστευση σε παρόντα χρόνο: όμως, ο εξισλαμισμός είναι παλιότερο, βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλημα το οποίο αφορά πληθυσμούς που έχουν γεννηθεί στη Γαλλία και στην Ευρώπη γενικότερα. Πάντως, η Λεπέν δεσμεύεται ότι θα ελαχιστοποιήσει τη μετανάστευση και θα πάρει τα απαραίτητα μέτρα για την αναχαίτιση του ισλαμικού κοινοτισμού.
Ο δεύτερος λόγος είναι η άγνοια της ιστορίας. Ιδιαίτερα οι νεότεροι ψηφοφόροι δεν έχουν ιδέα περί του βίου και της πολιτείας της οικογένειας Λεπέν, ούτε περί των σχέσεων του κόμματος με σκοτεινά πρόσωπα της διεθνούς σκηνής. Αυτό που βλέπουν είναι μια σειρά από «κανονικούς» Γάλλους, τόσο κανονικούς ώστε, όπως είπα, τους λείπει η γοητεία. Και οι οποίοι, εκτός του ότι αρνούνται την Ακροδεξιά ταυτότητα, λένε λογικά πράγματα. Η πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική: οι πολιτευτές της Εθνικής Συσπείρωσης λένε ό,τι ακούγεται στις γειτονιές και στα καφενεία –προσποιούνται ότι συμφωνούν με τον «σοφό λαό».
Ο τρίτος λόγος είναι η πειστική προπαγάνδα της (ακρο)δεξιάς εναντίον των ελίτ οι οποίες έχουν στρογγυλοκαθίσει στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στη γαλλική εξουσία. Η αριστερά προετοίμασε το έδαφος για τη Λεπέν επαναλαμβάνοντας ότι «οι γραφειοκράτες του Παρισιού δεν ακούνε τον απλό άνθρωπο» κι ότι η Ευρώπη είναι λέσχη καπιταλιστών. Όλο το λεξιλόγιο της αριστεράς, τα συνθήματα, οι ψευτοαναλύσεις, οι προτροπές πέρασαν στα χέρια της (ακρο)δεξιάς –εκτός βεβαίως από το ζήτημα του Ισλάμ. Καθώς η Εθνική Συσπείρωση ήταν για πολλά χρόνια το μοναδικό κόμμα που υπερασπιζόταν την κοσμικότητα του κράτους, η ισλαμοαριστερά επικεντρωνόταν στην καταπολέμηση της ισλαμοφοβίας. Στο μεταξύ, η ακρίβεια, η φορολογία, η σχετική δυσπραγία του πρωτογενούς τομέα, οι οικολογικοί περιορισμοί, όλα όσα δυσκολεύουν τη ζωή του κατώτατου δεκατημορίου αποδίδονταν στην παγκοσμιοποίηση στην οποία αντιτίθεται, με αόριστο τρόπο, η Εθνική Συσπείρωση. Το κόμμα της Λεπέν υπόσχεται οικονομικό προστατευτισμό ο οποίος δήθεν θα επιλύσει όλα τα οικονομικά προβλήματα.
Ο τέταρτος λόγος στήριξης της (ακρο)δεξιάς είναι η δίψα για περιπέτεια: ας δοκιμάσουμε και τούτα τα καλόπαιδα… Τους κεντροδεξιούς τους έχουμε χορτάσει, οι κεντρώοι του Μακρόν είναι φλώροι κι ευρωλιγούρηδες και ο Μελανσόν τρελάθηκε… Πολλοί Γάλλοι δεν πιστεύουν πια ότι η ψήφος στην Εθνική Συσπείρωση είναι επικίνδυνη για τη δημοκρατία· εξάλλου, θεωρούν χρήσιμη την εναλλαγή των κομμάτων στην κυβέρνηση. Όμως, άλλο «κυβέρνηση», άλλο «εξουσία»: αν η Εθνική Συσπείρωση σχηματίσει κυβέρνηση, πιθανότατα θα αποδείξει την ανικανότητα και τον αμοραλισμό της –όμως, αν αποκτήσει την εξουσία, θα συμβούν χειρότερα πράγματα.
Ο πέμπτος λόγος είναι η αντίληψη της αύξησης της εγκληματικότητας την οποία διαμορφώνουν τα ΜΜΕ. Αν και η αύξηση της εγκληματικότητας είναι μικρή, πράγματι η γαλλική κοινωνία είναι τόσο επιεικής ώστε τα θύματα της βίας δεν ικανοποιούνται. Η Λεπέν υπόσχεται ευταξία και ασφάλεια.
Ο έκτος λόγος είναι ότι, επί κάμποσα χρόνια, η αριστερά και τα ΜΜΕ (πολλά εκ των οποίων πρόσκεινται στην αριστερά) απέκλειαν το κόμμα της Λεπέν από τον δημόσιο διάλογο. Πολλοί Γάλλοι θεωρούν αυτή τη συμπεριφορά αντιδημοκρατική και θέλουν να δώσουν στη Λεπέν μιαν ευκαιρία. Το ότι ακόμα και σήμερα η αριστερά προσπαθεί να κλείσει τον δρόμο στην (ακρο)δεξιά με φωνασκίες και θορυβώδεις διαδηλώσεις, όχι με επιχειρήματα, αυξάνει ακόμα περισσότερο τη δημοτικότητά της.
Η Εθνική Συσπείρωση απευθύνεται σε όλους, έτοιμη να λύσει τα προβλήματα των αγροτών, των συνταξιούχων, όσων εργάζονται με τον κατώτατο μισθό (1.400 ευρώ καθαρά για 35ωρη εβδομάδα) και όσων είναι οργισμένοι αλλά δεν ξέρουν τι τους φταίει. Άλλωστε, ανάμεσα στους ψηφοφόρους των κομμάτων «Εθνική Συσπείρωση», «Reconquête», «Debout la France», υπάρχουν μέλη παλιών οικογενειών που πιστεύουν πως η ακρο(δεξιά) θα προσδώσει αίγλη στη Γαλλία και θα εξυπηρετήσει τα συμφέροντά τους: τις μεγάλες περιουσίες, τις μεγάλες κληρονομιές. Εμμέσως, η Λεπέν το έχει υποσχεθεί κι αυτό.