Οι οικονομολόγοι αγωνίζονται να συμβιβάσουν τις αισιόδοξες απόψεις τους για την οικονομία των ΗΠΑ με την αγωνία του μέσου Αμερικανού. Οι βασικοί δείκτες της οικονομικής απόδοσης – ανάπτυξη, ανεργία και πληθωρισμός – είναι σχεδόν τέλειοι, τοποθετώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μια αξιοζήλευτα ισχυρή θέση. Ωστόσο, ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου, οι ψηφοφόροι συνεχίζουν να αναφέρουν την οικονομία ως κορυφαίο ζήτημα. Το κύριο πρόβλημα: ο πληθωρισμός.
Από τον Ιανουάριο του 2021 τα επίπεδα τιμών παραμένουν ιδιαίτερα υψηλά για την ενέργεια (41%), τις μεταφορές (40%), τη στέγαση (22%) και τα τρόφιμα (21%), τα οποία όλα μαζί αντιπροσωπεύουν το 63% του τυπικού καλαθιού αγαθών και υπηρεσιών των ΗΠΑ. Ονομάζονται βασικές αγορές για σημαντικό λόγο: οι οικογένειες δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτές.
Η διαφορά μεταξύ των αυξημένων επιπέδων τιμών (προϊόντων και υπηρεσιών) και του απότομα χαμηλότερου πληθωρισμού διαμορφώνεται ως το καθοριστικό οικονομικό πρόβλημα των επερχόμενων προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Υπό κανονικές συνθήκες η προεκλογική εκστρατεία θα περιλάμβανε μια συζήτηση σχετικά με το ποιος υποψήφιος έχει την καλύτερη λύση. Δυστυχώς, αυτές οι εποχές δεν είναι κανονικές.
Η τρέχουσα κατάσταση της πολιτικής των ΗΠΑ σημαίνει ότι θα δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην απόδοση σφαλμάτων.
Ο Μπάιντεν έχει προσφέρει ένα όραμα για την επίλυση αυτού του ακανθώδους προβλήματος, το οποίο περιλαμβάνει, κυρίως, τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act) και στρατηγική για την αποσυμφόρηση των αλυσίδων εφοδιασμού. Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, πιθανότατα θα ακολουθούσε διαφορετική προσέγγιση, ειδικά δεδομένης της τάσης του για ακόμη υψηλότερους δασμούς, την αυξημένη εμπορική σύγκρουση και το ασθενέστερο δολάριο, τα οποία θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν τον πληθωρισμό.
Ομως, καθώς ξεκινά παιχνίδι ευθυνών, ο Τραμπ αναμφίβολα θα θεωρήσει τον Μπάιντεν υπεύθυνο για την υπερβολική άνοδο του συνολικού επιπέδου των τιμών από τον Ιανουάριο του 2021. Φυσικά, ο Μπάιντεν θα μπορούσε να κατηγορήσει τον Τραμπ για το σοκ των τιμών της πανδημίας.
Θα ακολουθήσουν οι υποψήφιοι τον ενάρετο δρόμο του οράματος ή τον δρόμο της απόδοσης ευθύνης; Μακάρι να μπορούσα να είμαι πιο αισιόδοξος, αλλά φαίνεται να υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες για πολιτική συζήτηση αναφορικά με χρηστές οικονομικές πολιτικές. Η συμβουλή μου είναι να ελπίζει κανείς για πιο ενάρετο δρόμο αλλά να είναι προετοιμασμένος για τον άλλο δρόμο, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τη σημαντική διάκριση μεταξύ του επιπέδου και του ρυθμού μεταβολής των τιμών.
