Μπορεί να κήρυξε πριν λίγες μέρες η πρόεδρος της Κομισιόν, την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας με την ΕΕ, αλλά οι ηγέτες του NATO πρέπει είναι πολύ πιο προσεκτικοί από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Δέκα μέρα πριν την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, αρκετοί νατοϊκοί σύμμαχοι υιοθετούν και προωθούν με ευκολία την ενταξιακή ατζέντα της Ουκρανίας στη στρατιωτική συμμαχία της Δύσης.
Υπενθυμίζεται ότι πριν ένα χρόνο οι ηγέτες της Ομάδας των Επτά (G-7), είχαν φρενάρει την πρόσκληση για ένταξη στην Ουκρανία, με αξιωματούχους του ΝΑΤΟ να τη μετακυλήσουν χρονικά μετά τη λήξη του πολέμου. Άλλωστε η αποδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ «θα σήμαινε ότι το ΝΑΤΟ βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία», όπως είχε δηλώσει ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν.
Ενώ λοιπόν πλησιάζει η Σύνοδος, με παρέμβασή του ο πρώην αξιωματούχος στις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ και στέλεχος της γνωστής δεξαμενής σκέψης Κάρνεγκι, Κρίστοφερ Τσίββις, δεν έχει καμία αμφιβολία ότι Δύση και Ουκρανία πρέπει να βάλουν τέλος σε κάθε ιδέα για ένταξη.
Σε ανάλυσή του στον βρετανικό Guardian, ο Τσίββις δεν κρύβει τον μεγαλύτερο προβληματισμό του για τον κίνδυνο που περιμένει τόσο τους Ουκρανούς, αλλά κυρίως την αξιοπιστία της Δυτικής Συμμαχίας, εάν φέρει το Κίεβο στο νατοϊκό τραπέζι.
Το πρόβλημα είναι αλυσιδωτό
Με μια Ουκρανία ενταγμένη στους κόλπους της Συμμαχίας οι άλλοι εταίροι θα είναι υποχρεωμένοι να προστρέξουν προς υπεράσπισή της βάσει του άρθρου 5 σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης.
Οι υπόλοιποι όμως σύμμαχοι δεν θα είναι σε θέσει να εφαρμόσουν το άρθρο στην περίπτωση της Ουκρανίας, καθώς οι στρατιωτικές απαιτήσεις για την προστασία της συγκεκριμένης χώρας είναι τεράστιες.
Με την Ουκρανία να έχει χάσει ήδη 300.000 στρατεύματα, η χώρα θα είναι πλήρως αποδυναμωμένη στρατιωτικά, ενώ η Ρωσία θα είναι πολύ ισχυρότερη συγκριτικά, σύμφωνα με τον Τσίββις.
«Αυτός ο στρατός θα χρειαστεί να αποστρατευθεί μόλις τελειώσει ο πόλεμος, εάν υπάρχει ελπίδα επανεκκίνησης της ουκρανικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι εάν η Ουκρανία επρόκειτο να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, άλλα μέλη της συμμαχίας θα χρειαζόταν να αναπτύξουν τις δικές τους δυνάμεις, πιθανώς σε σημαντικό αριθμό, απευθείας στην Ουκρανία σε αόριστη βάση» σημειώνει ο Τσίββις.
Ο κίνδυνος, λοιπόν να μην ανταποκριθούν οι Ευρωπαίοι στις συμμαχικές τους υποχρεώσεις προς την Ουκρανία είναι μεγάλες
Ενώ στο παρελθόν, ήταν οι αμερικανικές δυνάμεις που πρωταγωνιστούσαν σε τέτοιες επιχειρήσεις, πλέον για τον Τσίββις, οι ΗΠΑ είναι πολύ απίθανο να αναπτύξουν δυνάμεις και άλλους πόρους στην κλίμακα που χρειάζονται για να υπερασπιστούν την Ουκρανία.
«Όχι μόνο το κέντρο βάρους των συμφερόντων των ΗΠΑ μετατοπίζεται στην Ασία, αλλά η αμερικανική δημόσια υποστήριξη στην Ουκρανία μειώνεται και στα δύο πολιτικά κόμματα, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Η προοπτική ότι ένας μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ», λέει ο Τσίββις, θα ήταν πρόθυμος να στείλει αμερικανικά στρατεύματα στην Ουκρανία και ως εκ τούτου να διακινδυνεύσει μια άμεση αντιπαράθεση με τη Ρωσία είναι μικρή».
Εξάλλου, θα χρειαστούν χρόνια για τους Ευρωπαίους για να οικοδομήσουν μια στρατιωτική μηχανή που να μπορεί να αντισταθεί στους Ρώσους. «Μερικοί υποστηρικτές για την ένταξη της Ουκρανίας στη συμμαχία μπορεί να ελπίζουν ότι τα πυρηνικά όπλα θα καλύψουν το κενό, αλλά η ιδέα ότι το ΝΑΤΟ θα ήταν πρόθυμο να πολεμήσει έναν πυρηνικό πόλεμο με τη Ρωσία για να προστατεύσει την Ουκρανία, που ενδεχομένως θα τερματίσει τον πολιτισμό όπως τον ξέρουμε, είναι μια φαντασίωση» λέει.
Ο κίνδυνος, λοιπόν να μην ανταποκριθούν οι Ευρωπαίοι στις συμμαχικές τους υποχρεώσεις προς την Ουκρανία είναι μεγάλες και αυτό, λέει ο Τσίβις «θα έθετε υπό αμφισβήτηση τις υπάρχουσες δεσμεύσεις προς άλλους συμμάχους, αποδυναμώνοντας τη συμμαχία και άλλες παγκόσμιες δεσμεύσεις των ΗΠΑ».
Επιπλέον, ο Αμερικανός εμπειρογνώμονας τονίζει πως όποιος κατανοεί ορθώς ότι αυτός ο πόλεμος θα πρέπει να τελειώσει με διαπραγματεύσεις δεν μπορεί την ίδια στιγμή να δεσμεύευεται ότι θα βάλει την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ αυτή τη στιγμή. «Εξάλλου, οι χειρονομίες για την ένταξη στο ΝΑΤΟ θα κεφαλαιοποιούνταν από το αφήγημα του Πούτιν για τον πόλεμο, τον οποίο έχει δικαιολογήσει εν μέρει με το σκεπτικό ότι πολεμά ένα επιθετικό, επεκτατικό ΝΑΤΟ» σημειώνει.
Δεν θα κάνει καλό στον εκδημοκρατισμό της χώρας
Μια πιο σταθερή δέσμευση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου θα υπονόμευε επίσης τη μόχλευση που έχει η συμμαχία για να επιφέρει τις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που θα χρειαστεί η Ουκρανία όταν τελειώσει ο πόλεμος, προειδοποιεί ο Τσίββις.
Σε προηγούμενους γύρους της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, η δυνατότητα, αλλά όχι η εγγύηση, της ένταξης στο ΝΑΤΟ χρησίμευσε ως ισχυρό εργαλείο για την ενθάρρυνση δημοκρατικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων στα υποψήφια μέλη, υπενθυμίζει ο Τσίββις.
«Το να παραιτηθεί αυτή η μόχλευση τώρα θα ήταν τεράστιο λάθος και θα δημιουργηθεί πίεση για προσαρμογή των προτύπων της συμμαχίας προς τα κάτω, εάν οι μεταπολεμικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της Ουκρανίας υποχωρήσουν» προειδοποιεί ο ίδιος.
Συνεπώς, το επίκεντρο της συνόδου κορυφής θα πρέπει να είναι ο τερματισμός του πολέμου και η έναρξη της Ουκρανίας στον δρόμο προς την ανάκαμψη. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο η Ουκρανία μπορεί να ανθίσει και έτσι να κερδίσει πραγματικά αυτόν τον πόλεμο, καταλήγει ο Κρίστοφερ Τσίββις.