Κεκλεισμένων των θυρών και υπό συνθήκες μυστικότητας ξεκίνησε χθες στη Ρωσία η δίκη του αμερικανού δημοσιογράφου της εφημερίδας Wall Street Journal Εβαν Γκέρσκοβιτς, ο οποίος κρατείται ήδη 15 μήνες στις ρωσικές φυλακές με την κατηγορία της κατασκοπείας. Η δίκη διεξάγεται στο Εκατερίνμπουργκ και ο 32χρονος Γκέρσκοβιτς αντιμετωπίζει ποινή κάθειρξης έως και 20 ετών. Οι εισαγγελείς λένε ότι ο δημοσιογράφος συγκέντρωσε μυστικές πληροφορίες κατόπιν εντολής της CIA σχετικά με μια εταιρεία που κατασκευάζει τανκς για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο Γκέρσκοβιτς, η εφημερίδα του και η κυβέρνηση των ΗΠΑ απορρίπτουν όλους τους ισχυρισμούς και λένε ότι απλώς έκανε τη δουλειά του ως ρεπόρτερ διαπιστευμένος από το υπουργείο Εξωτερικών για να εργαστεί στη Ρωσία. «Αυτή η ψεύτικη κατηγορία για κατασκοπεία θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε μια ψευδή καταδίκη για έναν αθώο άνδρα» δήλωσε η αρχισυντάκτρια της Wall Street Journal Εμα Τάκερ, σε επιστολή της προς τους αναγνώστες.
Η πρεσβεία των ΗΠΑ ανέφερε σε ανακοίνωσή της: «Η υπόθεσή του δεν αφορά στοιχεία, διαδικαστικούς κανόνες ή το κράτος δικαίου. Πρόκειται για το Κρεμλίνο που χρησιμοποιεί αμερικανούς πολίτες για να επιτύχει τους πολιτικούς του στόχους».
Το Κρεμλίνο αρνήθηκε να σχολιάσει την έναρξη της δίκης.
Η χθεσινή συνεδρίαση στο δικαστήριο που έγινε κεκλεισμένων των θυρών ολοκληρώθηκε έπειτα από αρκετές ώρες και όπως έγινε γνωστό, η επόμενη συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στις 13 Αυγούστου – ένδειξη ότι η διαδικασία θα διαρκέσει επί μήνες. Στους δημοσιογράφους επετράπη για λίγο να κινηματογραφήσουν τον 32χρονο πριν από την έναρξη της δίκης, αλλά δεν τους επετράπη η είσοδος στην αίθουσα.
Οι κλειστές δίκες συνηθίζονται στη Ρωσία όταν οι κατηγορίες αφορούν προδοσία ή κατασκοπεία και περιλαμβάνουν απόρρητο υλικό. Οι δικηγόροι υπογράφουν συμφωνίες μη αποκάλυψης, και έτσι δεν μπορεί να γίνει γνωστές λεπτομέρειες ή οι κατηγορίες ή ο τρόπος με τον οποίο ο Γκέρσκοβιτς θα υπερασπιστεί τον εαυτό του.
«Πιάστηκε επ’ αυτοφώρω»
Το Κρεμλίνο λέει ότι η υπόθεση και οι ρυθμίσεις της δίκης είναι θέμα του δικαστηρίου, αλλά σε ανακοίνωση – χωρίς να δημοσιεύσει αποδεικτικά στοιχεία – ανέφερε ότι ο Γκέρσκοβιτς πιάστηκε επ’ αυτοφώρω. Στο πλαίσιο του πολέμου της Ουκρανίας, αυτός και άλλοι Αμερικανοί που κρατούνται στη Ρωσία έχουν παγιδευτεί στη σοβαρότερη κρίση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία είναι ανοιχτή σε ανταλλαγή κρατουμένων που περιλαμβάνει τον Γκέρσκοβιτς και ότι έχουν πραγματοποιηθεί επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά πρέπει να παραμείνουν μυστικές. Τον Απρίλιο του 2022, η Ρωσία αντάλλαξε τον Τρέβορ Ριντ, έναν Αμερικανό που καταδικάστηκε για επίθεση σε ρώσους αστυνομικούς, με έναν ρώσο πιλότο που φυλακίστηκε για διακίνηση κοκαΐνης στις ΗΠΑ. Στην πιο πρόσφατη υπόθεση, τον Δεκέμβριο του 2022, οι ΗΠΑ αντάλλαξαν έναν διαβόητο έμπορο όπλων, τον Βίκτορ Μπουτ με την Μπρίτνεϊ Γκράινερ, διάσημη αμερικανίδα παίκτρια του μπάσκετ που είχε φυλακιστεί για κατοχή κάνναβης.
Σε ένα… ψητοπωλείο
Η δίκη του Γκέρσκοβιτς διεξάγεται στο Εκατερίνμπουργκ, 1.400 χλμ. ανατολικά της Μόσχας, όπου αξιωματικοί της υπηρεσίας ασφαλείας FSB τον είχαν συλλάβει στις 29 Μαρτίου 2023, ενώ έτρωγε σε ψητοπωλείο.
Εκπρόσωπος της Wall Street Journal αρνήθηκε να σχολιάσει τον σκοπό του ταξιδιού του στην περιοχή των Ουραλίων ή τον συγκεκριμένο ισχυρισμό ότι αναζητούσε πληροφορίες για την Uralvagonzavod, έναν προμηθευτή αρμάτων μάχης για τις ρωσικές δυνάμεις που έχουν εισβάλει στην Ουκρανία.
«Ηταν εκεί ως διαπιστευμένος δημοσιογράφος, κάνοντας τη δουλειά του» δήλωσε στο Reuters ο εκδότης της Wall Street Journal Aλμαρ Λατούρ. Πολλοί δυτικοί ειδησεογραφικοί οργανισμοί απομάκρυναν το προσωπικό τους από τη Ρωσία μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022 και η Μόσχα ψήφισε νόμους που ορίζουν μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης για «απαξίωση» των ενόπλων δυνάμεων ή διάδοση «ψευδών ειδήσεων» γι’ αυτές.
Ο Γκέρσκοβιτς ήταν ένας από τον μικρό αριθμό δυτικών ρεπόρτερ που συνέχισαν να κάνουν ρεπορτάζ από το εσωτερικό της Ρωσίας.