Ενας πρώην αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών, ο 67χρονος Ντικ Σχοφ, ορκίστηκε χθες επικεφαλής της νέας κυβέρνησης συνασπισμού της Ολλανδίας, η οποία περιλαμβάνει πέντε ακροδεξιούς υπουργούς από το κόμμα του Γκερτ Βίλντερς και μία υπουργό Γεωργίας που έμαθε για την αγροτική ζωή από ένα τηλεοπτικό ριάλιτι. Ο Βίλντερς, που κέρδισε τις εκλογές τον περασμένο Νοέμβριο, δεν κατάφερε να γίνει πρωθυπουργός, αλλά συνήψε συμφωνία με άλλα τρία συντηρητικά κόμματα τον Μάιο. Τα τέσσερα κόμματα του συνασπισμού θυσίασαν τη συμμετοχή των ηγετών τους και η συμβιβαστική λύση βρέθηκε στο πρόσωπο του Σχοφ, ο οποίος δεν έχει κομματική ταυτότητα και έχει χρηματίσει αρχηγός των ολλανδικών μυστικών υπηρεσιών (AIVD) και ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Μεγάλη αντοχή
Ο νέος πρωθυπουργός θα πρέπει να οπλιστεί με μεγάλη αντοχή, αλλά και με την εμπειρία του από τους διαδρόμους της εξουσίας στη Χάγη, για να κρατήσει όρθιο τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό. «Θα χρειαστεί πολλή δουλειά για να κρατήσει υπό έλεγχο τις ιδεολογικές και τις προσωπικές συγκρούσεις», δηλώνει η Σάρα ντε Λανζ, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ. «Μένει στην πράξη να αποδειχθεί το πώς θα αντιδράσει στην περίπτωση που ο Βίλντερς προσπαθήσει να τον πιέσει εκφράζοντας δημόσια τις επικρίσεις του για τη λειτουργία της κυβέρνησης στο Twitter».
Ο ίδιος ο Βίλντερς, ο οποίος ζει κάτω από αυστηρά μέτρα ασφαλείας εδώ και είκοσι χρόνια λόγω απειλών που έχει δεχθεί για τη ζωή του, είπε ότι δεν θα αλλάξει τη ρητορική του. Την περασμένη εβδομάδα ανέφερε στους 1,4 εκατομμύρια ακολούθους του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X ότι εξακολουθεί να βλέπει το Ισλάμ ως «απεχθή και βίαιη θρησκεία του μίσους».
Αγρότης, μόνος, ψάχνει
Χαρακτηριστικό της σοβαρότητας της νέας κυβέρνησης είναι ότι η νέα υπουργός Γεωργίας, η 39χρονη Φέμκε Βίρσμα, έγινε γνωστή το 2010 από τη συμμετοχή της στο ριάλιτι «Αγρότης, μόνος, ψάχνει». Παντρεύτηκε τον αγρότη, έκανε τέσσερα παιδιά μαζί του, χώρισε και εντάχθηκε στο λαϊκιστικό Κίνημα Αγροτών Πολιτών, που ήρθε στο προσκήνιο το 2019 χάρις στις διαδηλώσεις κατά των νόμων για το περιβάλλον.
Ανάμεσα στα υπουργεία που εξασφάλισε ο Βίλντερς είναι εκείνο της Μετανάστευσης. Η πρώτη του επιλογή, ο Γκίντι Μαρκουζόουερ, κόπηκε από τις μυστικές υπηρεσίες. Οι δύο επόμενες επιλογές του – για τη μετανάστευση η Μάρζολαϊν Φάμπερ και για το εμπόριο η Ρεϊνέτε Κλέβερ – αντιμετώπισαν σκληρή ανάκριση από κοινοβουλευτική επιτροπή, καθώς υποστηρίζουν τη θεωρία συνωμοσίας περί της «Μεγάλης Αντικατάστασης», σύμφωνα με την οποία οι δυτικές ελίτ εισάγουν σκοπίμως μετανάστες για να πάρουν τη θέση της λευκής πλειοψηφίας. H Φάμπερ δεσμεύτηκε ότι στο εξής οι δηλώσεις της θα είναι «υπουργικές και όχι συγκρουσιακές» και υποσχέθηκε να προχωρήσει στο άμεσο πάγωμα των αιτήσεων για άσυλο.
«Θα τους εποπτεύουμε»
Το φιλελεύθερο/συντηρητικό κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε και το κεντροδεξιό Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο, που μετέχουν επίσης στην κυβέρνηση, υποσχέθηκαν να εποπτεύουν τη συμπεριφορά των εταίρων τους και διαβεβαίωσαν τις αγορές ότι η κυβέρνηση θα ακολουθήσει σώφρονα οικονομική πολιτική και θα δώσει βάρος στις επενδύσεις. Το VVD του Ρούτε επέλεξε για τη θέση του υπουργού Οικονομικών τον Ελκο Χάινεν, που δήλωσε κάποτε στο κοινοβούλιο ότι μοναδικός του στόχος στην πολιτική είναι οι όσο το δυνατόν μικρότερες δαπάνες. Πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, ο Χάινεν ανάγκασε τον Βίλντερς να εγκαταλείψει τις διακηρύξεις του για υψηλές δαπάνες. Στο πνεύμα επίσης του υποψηφίου για τη γαλλική πρωθυπουργία Ζορντάν Μπαρντελά, θα επιδιώξει να μειωθεί από το 2027 η συνεισφορά της Ολλανδίας στον προϋπολογισμό της Ενωσης.