Με την επανεκλογή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάτι άρχισε να κινείται πάλι στις υπηρεσίες της Κομισιόν και, από ό,τι ακούω, εντός της εβδομάδας περιμένουμε και τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής για το κράτος δικαίου. Η οποία φέτος άργησε αρκετά και εξελίχθηκε και σε ένα μίνι σκάνδαλο, μετά το ρεπορτάζ του «Politico» που υποστήριξε πως η πλευρά της προέδρου της Κομισιόν τη χρησιμοποίησε ως διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι σε χώρες όπως η Ιταλία, «αμβλύνοντας» την κριτική της σε κάποια ζητήματα. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, όμως, πήρα μια ήδη γεύση για το τι πρέπει να περιμένουμε από το προσχέδιο της έκθεσης, όπως είχε κοινοποιηθεί στις ελληνικές αρχές, ώστε να στείλουν τις απαντήσεις τους που περιλαμβάνονται στον τελικό φάκελο. Και ας ξεκινήσω από το γενικό συμπέρασμα: Η έκθεση, συνολικά, θα έχει θετική κατεύθυνση για την Ελλάδα, εκτιμώντας πως γίνονται προσπάθειες θεσμικής αναβάθμισης. Το προσχέδιο, όμως, περιλαμβάνει και ορισμένα εντόνως αρνητικά σημεία.
Παρατηρήσεις για τη δικαιοσύνη
Το πρώτο πεδίο που περιγράφεται στο προσχέδιο της έκθεσης της Κομισιόν είναι το δικαστικό σύστημα. Οι ευρωπαίοι παρατηρητές σημειώνουν ότι δεν υπάρχει ακόμη νέο πλαίσιο για τη συμμετοχή του δικαστικού σώματος στον διορισμό των ανώτατων δικαστών, ούτως ώστε να μην επαφίεται σε κυβερνητικές αποφάσεις. Σημειώνει, επίσης, ότι το επίπεδο εμπιστοσύνης των Ελλήνων στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι μέτριο προς χαμηλό (επικαλείται έρευνα που το τοποθετεί στο 40%). Και καταγράφει (χωρίς να σχολιάζει) τη σφοδρή αντίδραση των ελλήνων δικαστών στο ψήφισμα-κόλαφο του Ευρωκοινοβουλίου για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, τονίζοντας μόνο την απάντηση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών ότι «η δικαιοσύνη δεν μπορεί να είναι υπεράνω κριτικής». Αντιστοίχως, καταγράφει και τις αντιδράσεις στο πόρισμα της Ευρωπαίας Εισαγγελέως για την τηλεδιοίκηση του ΟΣΕ μετά τα Τέμπη, που κατονόμαζε πολιτικά πρόσωπα, υπογραμμίζοντας την κριτική στον νόμο περί ευθύνης υπουργών. Αναφέρεται, επίσης, και στο γεγονός ότι η λίστα των ανεφάρμοστων από την Ελλάδα καταδικαστικών αποφάσεων του ΕΔΔΑ μεγαλώνει αντί να μικραίνει.
Ανεξάρτητες Αρχές και ελευθερία Τύπου
Αρνητικές επισημάνσεις γίνονται για τη λειτουργία των ανεξάρτητων Αρχών στην Ελλάδα. Με πρώτη την καθομολογούμενη, ότι δηλαδή πάσχουν από έλλειψη προσωπικού. Αναφέρει θετικά τον Συνήγορο του Πολίτη και το γεγονός ότι κήρυξε ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο της Πύλου, καταγράφοντας και τη στήριξη του Συμβουλίου της Ευρώπης στο έργο του. Αναφέρεται όμως και στα προβλήματα που έχουν καταγγείλει η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα κατά την έρευνά τους στην υπόθεση των υποκλοπών. Για την οποία σημειώνει, φυσικά, ότι δεν έχει ολοκληρωθεί. Εχει δε συγκεκριμένη αναφορά στην προσφυγή του ΔΣΑ στο ΣτΕ κατά της αλλαγής των μελών του ΔΣ της ΑΔΑΕ. Εξαιρετικά αρνητικές επισημάνσεις γίνονται και για την ελευθερία του Τύπου και για τις αγωγές SLAPP εναντίον δημοσιογράφων από πρώην κυβερνητικά στελέχη που δεν κατονομάζει…
Η ακρίβεια ζητά… προσλήψεις
Μιας κι έπιασα, όμως, τις ανεξάρτητες να σας γράψω και δυο σχετικά νέα: Το πρώτο είναι ότι γίνεται προσπάθεια να επισπευστούν οι 50 προσλήψεις που έταξε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού ο Τάκης Θεοδωρικάκος. Οι εργαζόμενοι εκεί έχουν διαμηνύσει σε όλους τους τόνους στο υπουργείο Ανάπτυξης ότι ο όγκος της δουλειάς τους είναι πλέον ασήκωτος και όλο και αυξάνεται, αφού τις προηγούμενες ημέρες ανακοινώθηκαν έρευνες σε πολυεθνικές για την ακρίβεια και στις τράπεζες για τα επιτόκια. Η ακρίβεια πονάει, η Επιτροπή θέλει, οι υπάλληλοι δεν φτάνουν όμως και η κυβέρνηση αναζητεί επείγουσα λύση.
Ταχύτητα ρεκόρ
Το δεύτερο νέο σχετίζεται εμμέσως: Ενώ περιμένουμε ακόμη τη δεύτερη απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων για την υπόθεση της διαρροής των προσωπικών δεδομένων εκλογέων εξωτερικού, η δικαιοσύνη αποφάσισε να κινηθεί ταχύτατα (για τα δεδομένα της). Και ήδη πήραν δικάσιμο, για τον Φεβρουάριο του 2025, έξι από τις ατομικές αγωγές που έχουν κατατεθεί κατά του ελληνικού Δημοσίου. Χρόνος – ρεκόρ αν σκεφτούμε ότι συνήθως μια υπόθεση κάνει περίπου δυο χρόνια να φτάσει στα δικαστήρια.
«Γαλάζιες» συσκέψεις για τη ΔΕΘ
Βόρειος κατάσκοπος της στήλης μου λέει πως η ΝΔ έχει ήδη αρχίσει τις συσκέψεις διαμόρφωσης πλάνου για τον Σεπτέμβριο. Πέραν της ομιλίας και της συνέντευξης του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα ακολουθήσει την περυσινή φόρμουλα με σειρά θεματικών εκδηλώσεων στον νομό Θεσσαλονίκης παρουσία κυβερνητικών στελεχών, που θα περάσουν όλοι τους από εκεί, σε δόσεις.