Η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης αποτελεί ένα από τα ζητήματα που φέρνουν αντιμέτωπες Αθήνα και Άγκυρα, καθώς η Τουρκία επιμένει να χαρακτηρίζει την μειονότητα της Θράκης «τουρκική».
Το θέμα φροντίζει να θέτει και στις συναντήσεις του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δείχνοντας την πρόθεση της Άγκυρας να μην παραιτηθεί από τη ρητορική της στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο Αχμέτ Σαδίκ υπήρξε ένας έλληνας πολιτικός της μουσουλμανικής μειονότητας, που έγινε «σύμβολο» για την τουρκική πολιτική στο θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Με την Άγκυρα να τον χαρακτηρίζει σύμβολο των αγώνων για τα δικαιώματα των «τούρκων της Δυτική Θράκης».
Με την Άγκυρα να έχει καταστήσει σαφές ότι οι ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας Αθήνας – Άγκυρας, τα ήρεμα νερά και η Διακήρυξη των Αθηνών δεν σημαίνουν αλλαγή θέσεων και υποχώρηση από πάγιες διεκδικήσεις, επανήλθε στο θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας, με αφορμή την επέτειο θανάτου του Σαδίκ. Όπως κάθε χρόνο.
Η δήλωση Ερντογάν
Πρώτα στο Σαδίκ αναφέρθηκε ο Ερντογάν, με αναφορές σε τουρκική μειονότητα και διεκδικήση δικαιωμάτων. Όπως είπε ο τούρκος πρόεδρος «στον Σαδίκ οφείλουμε ένα μεγάλο κομμάτι των όσων έχει κερδίσει η «τουρκική μειονότητα» στη δυτική Θράκη. Στις συναντήσεις μας με τις ελληνικές αρχές τα θέματα των συμπατριωτών μας στη δυτική Θράκη είναι στην κορυφή της ατζέντας μας. Παρακολουθούμε τα θέματα που αφορούν τη θρησκεία, τις λατρευτικές τελετές και την εκπαίδευση. Θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε την «τουρκική μειονότητα» στη δυτική Θράκη».
Η ανάρτηση του τουρκικού ΥΠΕΞ
Τη σκυτάλη στη συνέχεια πήρε το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, που σε ανάρτηση του στο ίδιο πνεύμα αναφέρεται στο Σαδίκ ως τον «ηγέτη των Τούρκων της Δυτικής Θράκης.
Batı Trakya Türklerinin unutulmaz lideri ve Dostluk Eşitlik Barış Partisi’nin kurucusu Dr. Sadık Ahmet’i, vefatının 29. yıl dönümünde rahmet ve saygıyla anıyoruz.
Dr. Sadık Ahmet’in Batı Trakya Türk Azınlığı’nın meşru haklarına kavuşması için fedakarca ömrünü vakfettiği… pic.twitter.com/ZGJNSUi0mN
— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) July 24, 2024
Στην ανάρτηση του το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο αξέχαστος ηγέτης των Τούρκων της Δυτικής Θράκης και ιδρυτής του Κόμματος Ισότητας και Ειρήνης Δρ. Σαδίκ Αχμέτ. Εορτάζουμε τη μνήμη του Σαδίκ Αχμέτ με έλεος και σεβασμό στην 29η επέτειο του θανάτου του. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε αποφασιστικά τον αγώνα στον οποίο ο Σαδίκ Αχμέτ αφιέρωσε τη ζωή του για να κερδίσει η ‘’Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης’’ τα νόμιμα δικαιώματά της».
Με την Τουρκία να καθιστά σαφές ότι επιμένει στις θέσεις της και στο θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν έκανε αναφορά σε «τουρκική μειονότητα της Θράκης» και στην πρόσφατη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Τουρκία, το Μάιο, στην Άγκυρα, με τον πρωθυπουργό να απαντά πως «ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης».
Η απάντηση της Αθήνας για Κύπρο και Θράκη
Στην προκλητική ρητορική της Τουρκίας διπλωματικές πηγές στην Αθήνα επέμειναν στην πάγια θέση του ΥΠΕΞ, ξεκαθαρίζοντας για μία ακόμα φορά πως «τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη χαίρουν ισονομίας και ισοπολιτείας. Ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ελλήνων πολιτών δεν τίθενται ούτε θα μπορούσαν να τεθούν προς συζήτηση».
Την ίδια στιγμή η Αθήνα δεν άφησε ασχολίαστες και τις αναφορές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το Κυπριακό. Απαντώντας διά διπλωματικών πηγών το Υπουργείο Εξωτερικών διαμηνύει ότι «η διαιώνιση του σημερινού status quo, της κατοχής του ενός τρίτου του νησιού και η δημιουργία δύο κρατών δεν αποτελούν λύσεις. Παραμένουμε προσηλωμένοι στη λύση του Κυπριακού προβλήματος στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που προβλέπουν λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Στο πλαίσιο αυτό, στηρίζουμε τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και της προσωπικής του απεσταλμένης για την επανένωση του νησιού».
Ο Ερντογάν το πρωί σε δηλώσεις του είχε αναφερθεί στην Κύπρο ισχυριζόμενος για μία ακόμα φορά ότι «δυστυχώς καμία λύση δεν προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις. Εμείς και οι τουρκοκύπριοι έχουμε ξεκαθαρίσει τη θέση μας και έχουμε διακηρύξει ότι θα είμαστε δεσμεύμενοι στον αγώνα της ανεξαρτησίας της ΤΔΒΚ». Στις δηλώσεις του δεν παρέλειψε να υποστηρίξει ότι η Τουρκία θα συνεχίζει να προστατεύει «τους τουρκοκύπριους που έχουν πέσει θύματα αδικίας και διακρίσεων για σχεδόν τρία τέταρτα του αιώνα από τη δεκαετία του ’60».
Ο Αχμέτ Σαδίκ
Ως υποψήφιος βουλευτής ο Σαδίκ στην Ελλάδα καταδικάστηκε για «διατάραξη κοινής ειρήνης» από ελληνικό δικαστήριο γιατί κατά την προεκλογική εκστρατεία του 1989 δημοσίευσε στην εφημερίδα του, Guven, διακηρύξεις ότι είναι τουρκική η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρωτόδικα, η ποινή ήταν 18 μήνες φυλακή χωρίς αναστολή και χωρίς δυνατότητα χρηματικής μετατροπής με αποτέλεσμα ο Σαδίκ να οδηγηθεί στη φυλακή για τους δύο μήνες. Στο Εφετείο η ποινή μειώθηκε σε 15 μήνες εξαγοράσιμους, με τον Σαδίκ να προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο που τον δικαίωσε εν μέρει, χωρίς ωστόσο να καταδικάζει την Ελλάδα.
Ενδεικτικό του τρόπου που η Άγκυρα αντιμετωπίζει το ζήτημα είναι ότι στην Κωνσταντινούπολη, ο δρόμος που στεγάζεται το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο Φανάρι, ονομάζεται οδός Dr Sadık Ahmet.
Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι με την εμφάνιση του Σαδίκ στα πολιτικά πράγματα, το όνομα του συνδέθηκε με τουρκικούς εθνικιστικούς οργανισμούς. Το 1989 ίδρυσε τον πολιτικό συνδυασμό Guven, που στα ελληνικά σημαίνει «εμπιστοσύνη». Στις εκλογές του Ιουνίου του 1989 ο Σαδίκ ο συνδυασμός του οποίου κατέβαινε μόνο στο νομό Ροδόπης εξελέγη βουλευτής. Το Νοέμβρη του 1989 προτίμησε να μην είναι ο ίδιος υποψήφιος αλλά ο Ισμαήλ Μολλά Ροδοπλού, ο οποίος και επίσης εξελέγη, για να επανέλθει ο Σαδίκ και να εκλεγεί για τελευταία φορά βουλευτής στις εκλογές του Απριλίου του 1990.
Το όριο του 3%
Ο Αχμέτ Σαδίκ έμεινε τελικά εκτός ελληνικού κοινοβουλίου στις εκλογές του 1993 αν και ήταν υποψήφιος καθώς είχε καθιερωθεί η βάση του 3% σε πανελλαδικό επίπεδο. Ένα μέτρο που έγινε ακριβώς για να μην κατορθώνουν να εκλεγούν ανεξάρτητοι μειονοτικοί βουλευτές.
Το Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (DEB), που λαμβάνει μέρος στις ευρωεκλογές μόνο και ποτέ δεν έχει καταφέρει να προσεγγίσει καν το 3% στην επικράτεια διεκδικεί το ρόλο του συνεχιστή του Αχμέτ Σαδίκ.