Πέρυσι, ο Βολοντίμιρ Πρισιάζνιουκ μάλωσε με τον πεθερό του, Γιούρι. Και οι δύο άνδρες ήταν μεθυσμένοι. «Είχα πιει ένα λίτρο μπίρα», θυμάται ο Πρισιάζνιουκ. Ο καβγάς κλιμακώθηκε και γρονθοκόπησε τον Γιούρι δύο φορές στο κεφάλι. Ο ηλικιωμένος έπεσε νεκρός. Στο δικαστήριο ο Πρισιάζνιουκ παραδέχτηκε την ενοχή του και είπε στον δικαστή ότι είχε καλέσει ασθενοφόρο. Καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια για ανθρωποκτονία.
Ο Πρισιάζνιουκ είχε συμφιλιωθεί με μια μακρά περίοδο πίσω από τα κάγκελα. Τον Ιούνιο, ωστόσο, έφυγε από τη σωφρονιστική αποικία με αριθμό 67, στην πόλη Σοκιριάνι της δυτικής Ουκρανίας, και επιβιβάστηκε σε ένα λεωφορείο.
Αρκετοί άλλοι κρατούμενοι ενώθηκαν μαζί του. Αποχαιρέτησαν τη φυλακή της σοβιετικής εποχής, με τον πύργο της φρουράς και τους ροζ τοίχους της, και οδηγήθηκαν σε στρατιωτικό στρατόπεδο στα νοτιοανατολικά της χώρας. Ο καταδικασμένος δολοφόνος είναι ένας από τους 3.800 κρατούμενους που απελευθερώθηκαν πρόωρα στο πλαίσιο ενός νέου σχεδίου που εκπονήθηκε για να καλυφθούν τα κενά στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Υστερα από δυόμισι χρόνια καθολικού πολέμου, η κυβέρνηση στο Κίεβο αγωνίζεται να βρει νεοσύλλεκτους. Τον Μάιο, ψήφισε νομοθεσία που επιτρέπει στους κατάδικους να προσφέρουν υπηρεσίες εθελοντικά στον στρατό, ενώ παλιότερα απέρριπτε την ιδέα.
Δεν είναι επιλέξιμοι
Οι βιαστές και οι καταδικασμένοι για μαζικές δολοφονίες δεν είναι επιλέξιμοι. Αποκλείονται επίσης όσοι είναι ένοχοι για εγκλήματα εθνικής ασφάλειας. Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης, 5.900 εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Κάποιοι απορρίφθηκαν για λόγους υγείας. Ο Πρισιάζνιουκ εγγράφηκε εθελοντής όταν δύο εκπρόσωποι από το πρώτο τάγμα επίθεσης επισκέφτηκαν τη φυλακή που κρατείτο.
Ηταν, είπε, μια καλή απόφαση. «Ο κόσμος άρχισε αμέσως να με αντιμετωπίζει με σεβασμό. Η ζεστασιά ήταν απίστευτη. Οταν είσαι στη φυλακή δεν είσαι τίποτα. Τώρα είμαι ξανά άνθρωπος», είπε. Επισήμως, 31.000 ουκρανοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από το 2022. Πολλοί πιστεύουν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι υψηλότερος. Ανησυχεί μήπως πεθάνει; «Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί. Πρέπει να ελπίζεις ότι θα είναι εντάξει», είπε.
Πριν από ένα μήνα, η πρώτη παρτίδα των 58 φυλακισμένων έφτασε στη βάση εκπαίδευσης του τάγματος στην περιοχή Ζαπορίζια, 12 μίλια (20 χιλιόμετρα) από την πρώτη γραμμή. Το νέο τους σπίτι είναι ένας καταπράσινος υπαίθριος καταυλισμός, κρυμμένος κάτω από δίχτυα παραλλαγής και σκιερά δέντρα. Σε κοντινή απόσταση υπάρχουν λιβάδια με αγριολούλουδα, με ποικιλία από πεταλούδες και κίτρινους ηλίανθους. Οι νεοσύλλεκτοι παίρνουν στολές, μπότες και ένα τουφέκι. Κοιμούνται υπογείως σε ξύλινες κουκέτες.
Βασικές δεξιότητες
Τη Δευτέρα εκπαιδεύτηκαν σε βασικές δεξιότητες πεζικού: πώς να διασχίζουν τα χαμόκλαδα και να αποφεύγουν την επιτήρηση του εχθρού. Και οι δύο πλευρές κάνουν εκτεταμένη χρήση drones, που σημαίνει ότι οι στρατιώτες πρέπει να διανύσουν 3 χλμ. μέσα στη νύχτα για να προωθηθούν σε θέσεις της πρώτης γραμμής. Οι κατάδικοι διδάσκονται να χειρίζονται αυτόματα όπλα και πολυβόλα. Λαμβάνουν μαθήματα για το πώς να αναγνωρίζουν νάρκες και παγίδες και να τις τοποθετούν.
Σύμφωνα με το σύστημα, οι ποινές των καταδίκων εξαλείφονται ύστερα από ένα χρόνο, αλλά πρέπει να συνεχίσουν να πολεμούν επ’ αόριστον. Δεν δικαιούνται τη δύο φορές τον χρόνο δεκαπενθήμερη άδεια που δίνεται στους τακτικούς στρατιώτες. Εάν οι κρατούμενοι εγκαταλείψουν, τιμωρούνται με επιπλέον 5 έως 10 χρόνια φυλάκιση, πέρα από την αρχική τους ποινή.