Η ευχάριστη για την Ελλάδα έκπληξη των πρόσφατων βρετανικών εκλογών ήταν η επιστροφή του Αντριου Τζορτζ στα βουλευτικά έδρανα. Γιατί – θα αναρωτηθείτε – να επιχαίρουμε για την εκλογή ενός βουλευτή των Φιλελεύθερων Δημοκρατών; Πολύ απλά διότι ο 65χρονος πολιτικός από την Κορνουάλη είναι το μοναδικό μέλος της Βουλής των Κοινοτήτων που είναι επισήμως «ταγμένο» στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.
Ο Τζορτζ, ο οποίος ξανακέρδισε έπειτα από εννέα χρόνια την έδρα του στην περιφέρεια Σεντ Αϊβς στη Νοτιοδυτική Αγγλία, είναι πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης για την Επανένωση των Γλυπτών (BARPS). Υπό αυτή την «ακτιβιστική» του ιδιότητα, ο βρετανός βουλευτής έπιασε ήδη δουλειά: κατέθεσε ερωτήσεις για την επιστροφή των Γλυπτών και συναντήθηκε με τη βρετανίδα υπουργό Πολιτισμού.
Στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» εξηγεί τι σκοπεύει να κάνει για να επιστραφούν τα αριστουργήματα της κλασικής αρχαιότητας στο σπίτι τους.
Γιατί αναμειχθήκατε στην εκστρατεία της επανένωσης των Γλυπτών;
Το έκανα όταν αντιλήφθηκα το αίσθημα αδικίας που υπάρχει ως προς τον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία μεταχειρίστηκε τους Ελληνες και τον τρόπο με τον οποίο τα Γλυπτά βρέθηκαν εδώ. Αυτό το έντονο αίσθημα αδικίας και η ανάγκη να εξαλειφθεί αυτή η κηλίδα που υπάρχει στην ιστορία της Βρετανίας με ώθησαν να κάνω αυτό που είναι σωστό.
Τι είναι αυτό που κρατάει ακόμη τα Γλυπτά στη χώρα σας;
Στη Βρετανία υπάρχει ένα κατεστημένο που πιστεύει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι η Βρετανική Αυτοκρατορία εξακολουθεί να υφίσταται, ότι μπορεί να αναστηθεί και ότι αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στις συλλογές των μουσείων μας. Το δεύτερο αποτυπώνεται στη φράση «παγκόσμιο μουσείο» που εισήγαγε ο Νιλ ΜακΓκρέγκορ (σ.σ. πρώην διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου). Οτι δηλαδή το Βρετανικό Μουσείο στην πραγματικότητα δεν είναι ένα βρετανικό μουσείο, αλλά ένα παγκόσμιο μουσείο και ότι το Λονδίνο είναι το κατάλληλο μέρος για να εκτίθενται τεχνουργήματα από όλον τον κόσμο.
Διαβλέπετε, όμως, μια μεταστροφή του βρετανικού κατεστημένου; Εσχάτως είδαμε εξέχοντες πολιτικούς και ΜΜΕ όπως οι «Τάιμς» να στηρίζουν το ελληνικό αίτημα.
Ναι, νομίζω ότι υπάρχει μια μεταστροφή εξαιτίας ενός συνδυασμού παραγόντων: του αισθήματος ντροπής που έφερε το Brexit στη χώρα και της αίσθησης ότι η Βρετανία θέλει να διαβεβαιώσει τον υπόλοιπο κόσμο ότι δεν θα στραφεί προς τον απομονωτισμό. Είναι ένα μείγμα ντροπής και φόβου και μια επιθυμία να ανακτήσουμε τον σεβασμό λέγοντας ότι το θέμα των Γλυπτών και άλλα παρόμοια θέματα αποτελούν αντικείμενα επανεξέτασης. Μετά το Brexit, άνθρωποι όπως ο Τζορτζ Οσμπορν (σ.σ. ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου) άλλαξαν στάση.
Καταθέσατε ήδη κοινοβουλευτικές ερωτήσεις για τα Γλυπτά και συναντηθήκατε με τη νέα υπουργό Πολιτισμού Λίσα Νάντι. Τι σας είπε;
Θα σεβαστώ το απόρρητο της συνομιλίας που είχα με την υπουργό. Θα σας πω όμως ότι είχαμε μια ευχάριστη συνάντηση κατά την οποία συζητήσαμε για τα Γλυπτά και για άλλα ζητήματα. Τόσο η ίδια όσο και ο υφυπουργός Κρις Μπράιαντ με άκουσαν με προσοχή και επιβεβαίωσαν ότι θα έχουμε περαιτέρω συζητήσεις για το θέμα τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Με ενθάρρυναν να συνεχίσω να καταθέτω ερωτήσεις και να συνεχίσω να μιλάω για τα Γλυπτά.
Να περιμένουμε δηλαδή ότι τους επόμενους μήνες θα βομβαρδίσετε το κοινοβούλιο με ερωτήσεις;
(Γελάει) Θα έλεγα ότι θα διευκολύνω μια καλύτερη κατανόηση του θέματος και θα παρακινήσω την κυβέρνηση να εξετάσει εναλλακτικά σχέδια για το μέλλον των Γλυπτών.
Θα προσπαθήσετε να πείσετε και άλλους βουλευτές να υποστηρίξουν την επιστροφή των Γλυπτών;
Ναι. Υπάρχουν διάφορα εργαλεία, όπως οι κοινοβουλευτικές προτάσεις, με τα οποία μπορούμε να εξασφαλίσουμε υποστήριξη. Νομίζω ότι το έδαφος είναι πολύ γόνιμο αυτή τη στιγμή.
Εκτιμάτε ότι η πλειοψηφία των βουλευτών θα μπορούσε να ταχθεί υπέρ της επανένωσης;
Εάν οι βουλευτές εκπροσωπούν το σύνολο του λαού, τότε η απάντηση πρέπει να είναι «ναι». Σε όλες τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις έχει φανεί με σαφήνεια ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών υποστηρίζει την επιστροφή των Γλυπτών.
Πώς σχολιάζετε τη δήλωση του Οσμπορν ότι θέλει να «μοιραστεί» τα Γλυπτά με την Ελλάδα;
Νομίζω ότι είναι πολύ ενθαρρυντική.
Πώς κρίνετε τη στάση του Κιρ Στάρμερ; Οι Εργατικοί λένε ότι δεν θα εμποδίσουν μια συμφωνία μεταξύ του Μουσείου και της Αθήνας.
Το γεγονός ότι δεν θα σταθούν εμπόδιο σε μια συμφωνία είναι πολύ ενθαρρυντικό. Παλιότερα, διεξαγόταν ένα πινγκ-πονγκ μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της κυβέρνησης για το ποιος είναι αρμόδιος για τα Γλυπτά. Εφόσον ο Στάρμερ δηλώνει αυτό το πράγμα και το Μουσείο λέει αυτό που λέει, σε έναν μεγάλο βαθμό δεν υφίσταται πλέον ζήτημα. Αν και οι δύο πλευρές καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα, το θέμα λύνεται από μόνο του.
Πιστεύετε ότι τα Γλυπτά θα γυρίσουν πίσω; Και πόσο σύντομα;
Είμαι αισιόδοξος. Η νέα κυβέρνηση δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για να καταστεί αυτό εφικτό. Νομίζω ότι τα περισσότερα υλικά της συμφωνίας είναι ήδη έτοιμα. Δεν βλέπω γιατί να μην μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία μέσα σε έναν χρόνο από σήμερα. Βέβαια, θα φανεί πόσο σύντομα θα μπορέσει να υλοποιηθεί η μεταφορά των Γλυπτών. Σίγουρα όμως οποιαδήποτε τέτοια μεταβίβαση θα πρέπει να διαρκέσει για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να έχει νόημα. Ολα τα υπόλοιπα θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης τα επόμενα χρόνια.
