Ένοπλοι από μια διαβόητη πολιτοφυλακή περιφέρονταν στην πρωτεύουσα του Σουδάν βιάζοντας ομαδικά «αμέτρητες» γυναίκες και κορίτσια, ορισμένα από τα οποία ήταν μόλις εννέα ετών.
Το παραπάνω προκύπτει από έρευνα που τεκμηριώνει τη σοκαριστική επικράτηση της σεξουαλικής βίας στο Χαρτούμ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της χώρας.
Ορισμένες από τις επιθέσεις των μελών των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) ήταν τόσο βίαιες που γυναίκες και κορίτσια πέθαναν «λόγω της βίας που συνδέεται με την πράξη του βιασμού», σύμφωνα με την έρευνα του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW).
Μητέρες βιάστηκαν για να προστατεύσουν τα κορίτσια τους
Οι μαρτυρίες γυναικών και κοριτσιών σε περιοχές του Χαρτούμ που κατέλαβαν οι RSF δείχνουν ότι πολλές απήχθησαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν ως σκλάβες του σεξ. Μητέρες βιάστηκαν στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν τις κόρες τους.
Ορισμένα κορίτσια είπαν στους μαχητές της RSF ότι ήταν παντρεμένες και όχι παρθένες σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τις επιθέσεις, προστίθεται στην έκθεση.
«Οι RSF βίασαν, βίασαν ομαδικά και ανάγκασαν σε γάμο αμέτρητες γυναίκες και κορίτσια σε κατοικημένες περιοχές της πρωτεύουσας του Σουδάν», δήλωσε η Laetitia Bader, διευθύντρια της HRW.
Λίγο μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου μεταξύ των RSF και του σουδανικού στρατού πριν από 15 μήνες, οι RSF κατέλαβαν τμήματα του Χαρτούμ και των αδελφών του πόλεων, Omdurman και Khartoum North.
Η πρόσβαση στην πρωτεύουσα έχει έκτοτε παρεμποδιστεί από τις μάχες, αλλά οι ερευνητές της HRW πήραν συνεντεύξεις από 42 παρόχους περίθαλψης, κοινωνικούς λειτουργούς, δικηγόρους και εθελοντές έκτακτης ανάγκης στο Χαρτούμ για να διαπιστώσουν πώς αντιμετωπίστηκαν οι γυναίκες και τα κορίτσια.
Καταγράφηκαν τουλάχιστον 262 επιζώντες σεξουαλικής βίας, ηλικίας μεταξύ εννέα και 60 ετών.
Μαρτυρίες φρίκης
Σε αρκετές περιπτώσεις, εθελοντές έκτακτης ανάγκης βιάστηκαν οι ίδιοι από μαχητές των RSF καθώς προσπαθούσαν να βοηθήσουν επιζώντες σεξουαλικής βίας, αναφέρει η έκθεση.
Συλλογικά, οι μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια κολασμένη ύπαρξη για τεράστιο αριθμό γυναικών και κοριτσιών στην πρωτεύουσα του Σουδάν.
Μια 20χρονη γυναίκα είπε στους ερευνητές: «Κοιμόμουν με ένα μαχαίρι κάτω από το μαξιλάρι μου για μήνες υπό το φόβο των επιδρομών που οδηγούν σε βιασμούς από τις RSF. Δεν είναι πια ασφαλές να είσαι γυναίκα που ζει στο Χαρτούμ υπό τις διαταγές των RSF».
Μια μαία στο Χαρτούμ είπε στους ερευνητές για το συνεχές άγχος που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες: «Φοβόμαστε συνεχώς από τις επιδρομές των RSF στα σπίτια μας. Δεν μπορούμε να κοιμηθούμε από αυτόν τον φόβο. Καθημερινά γίνεται επιδρομή σε κάποιο σπίτι, προσπαθούν να βιάσουν τις γυναίκες».
Τουλάχιστον τέσσερις γυναίκες και κορίτσια πέθαναν από τα τραύματά τους μετά από βιασμό, ενώ πολλές άλλες νοσηλεύονται στο νοσοκομείο, αναφέρει η έκθεση. Μια έφηβη κοπέλα πυροβολήθηκε στον μηρό αφού βιάστηκε από μια ομάδα στρατιωτών των RSF και πέθανε στο νοσοκομείο «από βαριά αιμορραγία που προκλήθηκε από τις σφαίρες».
Φωνές για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας
Η Bader κάλεσε την Αφρικανική Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη να αναπτύξουν μια δύναμη προστασίας των πολιτών για να αποτρέψουν περαιτέρω εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Ορισμένες μαρτυρίες που δόθηκαν από επιζώντες αποκάλυψαν ότι βιάστηκαν από έως και πέντε μαχητές της RSF.
Η RSF επίσης «απήγαγε τακτικά» γυναίκες και κορίτσια και τις περιόριζε σε σπίτια, σύμφωνα με την έκθεση. Ορισμένες γυναίκες κρατούνταν για εβδομάδες. Πολλές ξυλοκοπήθηκαν, βασανίστηκαν και στερήθηκαν την πρόσβαση σε τροφή σε συνθήκες που οι ερευνητές δήλωσαν ότι συνιστούν σεξουαλική δουλεία.
«Δύο κορίτσια, αδελφές, που υποστηρίξαμε, μου είπαν ότι η RSF βίαζε αυτές και τις άλλες γυναίκες στο σπίτι κάθε μέρα, για τις τρεις ημέρες που παρέμειναν υπό κράτηση», δήλωσε ένας πάροχος υπηρεσιών και υπερασπιστής των δικαιωμάτων των γυναικών.
Πρόσθεσε ότι οι αδελφές κρατούνταν σε ένα μεγάλο σπίτι μαζί με μεγάλο αριθμό γυναικών και κοριτσιών από το Νότιο Σουδάν και την Αιθιοπία. «Περιέγραψαν ότι τις χτυπούσαν, τους στερούσαν το φαγητό και τις ανάγκαζαν να πλένουν καθημερινά τα ρούχα των δυνάμεων», ανέφερε η έκθεση
Καμία πλευρά δεν παίρνει μέτρα για την εξάλειψη της βίας
Η έκθεση κατηγόρησε επίσης στρατιώτες που ανήκουν στις Σουδανικές Ένοπλες Δυνάμεις (SAF) για σεξουαλική βία κατά του λαού του Χαρτούμ.
Αν και λιγότερες περιπτώσεις αποδόθηκαν στον κρατικό στρατό, οι ερευνητές κατέγραψαν μια «έξαρση» των περιπτώσεων μετά την ανάληψη του ελέγχου του Omdurman από τις SAF στις αρχές του 2024. Σύμφωνα με την έκθεση, άνδρες και αγόρια έχουν επίσης βιαστεί, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια της κράτησης.
Η HRW δήλωσε ότι και οι δύο πλευρές είχαν εμποδίσει την πρόσβαση των επιζώντων σε κρίσιμη επείγουσα υγειονομική περίθαλψη και είχαν επιτεθεί σε εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ένα έγκλημα πολέμου.
Είπε ότι η SAF «περιόριζε εσκεμμένα τις ανθρωπιστικές προμήθειες», συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών προμηθειών, επιβάλλοντας de facto αποκλεισμό της βοήθειας που εισέρχεται σε περιοχές του Χαρτούμ που ελέγχονται από τις RSF από τον Οκτώβριο.
Καμία από τις δύο πλευρές, προστίθεται στην έκθεση, δεν είχε λάβει «ουσιαστικά μέτρα» για να αποτρέψει τις δυνάμεις της από το να διαπράττουν βιασμούς ή να επιτίθενται σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας ή ακόμη και για να διερευνούν ανεξάρτητα και με διαφάνεια τα εγκλήματα που διαπράττουν οι δυνάμεις τους.
Ωστόσο, μια δήλωση του Babikir Elamin, εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών της κυβέρνησης του Σουδάν, αμφισβήτησε τα ευρήματα της έκθεσης, προσθέτοντας: «Όσον αφορά τις Σουδανικές Ένοπλες Δυνάμεις (SAF), η έκθεση αυτή περιέχει αβάσιμους ισχυρισμούς που προφανώς δεν έχουν ποτέ εξεταστεί ή υποβληθεί στις SAF για να απαντήσουν».