Η Σαντορίνη μοιάζει φέτος το καλοκαίρι με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή.
Τα εκθαμβωτικά ασβεστωμένα σπίτια, οι εκκλησίες με τους γαλάζιους τρούλους, ο γαλάζιος ουρανός και η θάλασσα του εντυπωσιακού ελληνικού νησιού προσελκύουν 3,4 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, πολύ περισσότερους από τους περίπου 20.000 μόνιμους κατοίκους της Σαντορίνης.
Μέχρι και 17.000 επιβάτες κρουαζιερόπλοιων κατακλύζουν το νησί τις ημέρες αιχμής της υψηλής περιόδου, κατευθυνόμενοι κατευθείαν σε καυτά σημεία όπως η πρωτεύουσα Φηρά και η πόλη Οία στο βορειοδυτικό άκρο της, γνωστή για τα θεαματικά ηλιοβασιλέματά της. Έχει κερδίσει ακόμη και το παρατσούκλι «νησί του Instagram» λόγω του «χωρίς φίλτρο» μεγαλείου του.
Τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια και τα μπαλκόνια στις πλαγιές των βράχων γεμίζουν απ’ άκρη σ’ άκρη από παραθεριστές που αναζητούν selfies με φόντο το ηλιοβασίλεμα, ενώ οι ντόπιοι ενοχλούνται καθώς κάνουν τις καθημερινές τους δουλειές. Όταν έρχεται το βράδυ, ωστόσο, κάποιοι παραπονιούνται ότι το νησί μετατρέπεται από Times Square σε πόλη-φάντασμα.
Έρχεται το ανώτατο όριο επισκεπτών
Όπως αναφέρει η δημοσιογράφος του CNN, στο άρθρο – αφιέρωμα στη Σαντορίνη, ο δήμαρχος του νησιού Νίκος Ζώρζος πρότεινε ανώτατο όριο για τους επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, έως και 8.000 την ημέρα. Πρόκειται για μια κίνηση που υποστηρίζεται από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος δήλωσε στο Bloomberg ότι το μέτρο τοποθετείται για το επόμενο έτος.
Οι διαμαρτυρίες κατά του τουρισμού αποτέλεσαν σημείο πολιτικής ανάφλεξης στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι, με διαδηλώσεις στην Ισπανία, την Ολλανδία και όχι μόνο.
Την Πέμπτη, η Βενετία περιόρισε το μέγεθος των τουριστικών ομάδων στα 25 άτομα και απαγόρευσε τα μεγάφωνα, έχοντας πρόσφατα δηλώσει ότι το προσωρινό εισιτήριο εισόδου ήταν επιτυχημένο, αποφέροντας στην πόλη έσοδα περίπου 2,64 εκατομμύρια δολάρια.
Δεν πρόκειται απλώς για υπερβολικά πολλούς
Ο υπερτουρισμός έχει γίνει μια σημαντική λέξη στα ταξίδια τα τελευταία χρόνια, καθώς οι δημοφιλείς προορισμοί αγωνίζονται να εξισορροπήσουν την ανάγκη τους για επισκέπτες —από οικονομικής άποψης— με την ποιότητα ζωής των κατοίκων τους και τη διατήρηση ενός επιθυμητού και βιώσιμου περιβάλλοντος για όλους.
Στη Σαντορίνη, σύμφωνα με ορισμένους, δεν πρόκειται απλώς για υπερβολικά πολλούς τουρίστες.
«Ο υπερτουρισμός δεν υπάρχει. Αυτό που βλέπω είναι η έλλειψη δομών», λέει στο CNN Travel ο Gianluca Chimenti, τοπικός τουριστικός πράκτορας και κάτοικος της Σαντορίνης εδώ και 18 χρόνια.
Ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι γεμάτα με εικόνες από τον έντονο συνωστισμό στα hot spots του νησιού τις ώρες αιχμής, λέει ότι η εικόνα τον υπόλοιπο χρόνο είναι πολύ διαφορετική.
«Η αλήθεια είναι ότι το νησί είναι άδειο. Αυτή τη στιγμή είναι όπως ποτέ άλλοτε, είναι η χειρότερη εποχή που έχει υπάρξει ποτέ», τονίζει ο Chimenti.
Η ανάγκη διαφοροποίησης
Η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA), ένας παγκόσμιος εμπορικός οργανισμός, ανακοίνωσε την 1η Αυγούστου ότι συναντήθηκε με τον υπουργό Ναυτιλίας της Ελλάδας, Χρήστο Στυλιανίδη, για να συζητήσουν την κρίση, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης και αναβάθμισης των λιμενικών υποδομών και υπηρεσιών.
Η τουριστική έκρηξη της Ελλάδας δεν είναι μόνο στη Σαντορίνη. Τα εθνικά έσοδα από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 16% τους πρώτους πέντε μήνες του τρέχοντος έτους, αναφέρει το Reuters, και το 2024 αναμένεται να επισκιάσει το περσινό ρεκόρ των 33 εκατομμυρίων αφίξεων.
«Πρόσφατα, η ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα έχει συγκεντρώσει σημαντική προσοχή, ιδίως όσον αφορά τα νησιά της Σαντορίνης και της Μυκόνου», δήλωσε η Μαρία Δεληγιάννη, περιφερειακή διευθύντρια της CLIA για την Ανατολική Μεσόγειο, σε δήλωσή της.
Η ίδια επιβεβαίωσε τη δέσμευση των εταιρειών κρουαζιέρας της να διατηρήσουν το ανώτατο όριο των 8.000 επιβατών και δήλωσε ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για διαφοροποίηση των ελληνικών δρομολογίων, ώστε να μειωθεί η πίεση από τα πιο δημοφιλή σημεία.
«Ήταν απολύτως μαγικό»
Η Σαντορίνη με τα εκπληκτικά ρομαντικά τοπία που κόβουν την ανάσα έχει γίνει εξαιρετικά δημοφιλής επιλογή για γαμήλια ταξίδια. Η Katie Haslam από το Rochdale της Αγγλίας πέρασε εκεί το μήνα του μέλιτος τον Ιούλιο, αλλά λέει ότι ο προσεκτικός σχεδιασμός ήταν το κλειδί για να περάσουν εκείνη και ο σύζυγός της, Rob, τις διακοπές των ονείρων τους.
«Δεν θέλαμε να πάμε στα Φηρά γιατί είχαμε διαβάσει ότι είχε πάρα πολύ κόσμο», δηλώνει. Αντ’ αυτού επέλεξαν ένα χωριό στην κορυφή του βράχου, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, και «ήταν απλά καταπληκτικό, υπέροχο και ήσυχο».
Τη μία μέρα που μπήκαν στα Φηρά, θυάται πως κατέφθασαν στο νησί 8 κρουαζιερόπλοια. «Βλέπαμε τουλάχιστον δύο γάμους κάθε μέρα», θυμάται η Haslam.
Όσο για τα περίφημα ηλιοβασιλέματα, που όπως και για τόσους άλλους ήταν η κύρια έλξη για τη Σαντορίνη, απέφευγαν το θόρυβο της πόλης και «κάθονταν στο μπαλκόνι μας κάθε βράδυ στις 8 η ώρα με ένα μπουκάλι κρασί. Ήταν απολύτως μαγικό».