Υδραυλικοί, ψυκτικοί, σιδεράδες και τόσοι άλλοι επαγγελματίες, σε λίγα χρόνια θα έχουν εξαφανιστεί από πολλές κοινότητες σε Ελλάδα, Ευρώπη, και ΗΠΑ. Ολόκληρες γενιές πείστηκαν ότι ένα χαρτί ΑΕΙ θα τους εξασφάλιζε το μέλλον και έτσι κανείς δεν θέλει να γίνει μάστορας.
Η ιστορία όμως του 21χρονου Αμερικανού τεχνικού λεβητών, Λούι Λεονάρντο, είναι ένα καλό παράδειγμα, πως τα κοινωνικά ταμπού μπορούν να σπάσουν και μάλιστα με εντυπωσιακά οφέλη για το εισόδημα κάποιου.
Ο Λεονάρντο τράβηξε την προσοχή της The Wall Street Journal, καθώς αντί να επιδιώξει μια δουλειά με το πτυχίο που θα έπαιρνε από το πανεπιστήμιο, προτίμησε να γραφτεί σε μια τεχνική σχολή για να μάθει μια τέχνη.
Αρχικά, πίστευε ότι θα απολάμβανε μια καλύτερη ζωή αν έπαιρνε πτυχίο πανεπιστημίου και ακολουθούσε μια καριέρα μηχανολόγοο μηχανικού. Μεγαλώνοντας, έβλεπε τον ψυκτικό πατέρα του να ξυπνάει από τα άγρια χαράματα για να κάνει εγκαταστάσεις συστημάτων θέρμανσης ή ψύξης.
Εξάλλου, για δεκαετίες, στους Αμερικανούς μαθητές γυμνασίου έλεγαν -ότι και την Ελλάδα περίπου- ότι το να πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο είναι η καλύτερη δυνατή ευκαιρία για έναν σταθερό μισθό. Αλλά με το αυξανόμενο κόστος των πανεπιστημίων, πλέον αυτός ο δρόμος στις ΗΠΑ δεν είναι και τόσο εκλυστικός.
Στην Ελλάδα, πλέον οι σπουδές, ακόμα και στα δημόσια ΑΕΙ κοστίζουν, ενώ τα περισσότερα μεταπτυχιακά προγράμματα είναι επί πληρωμή.
Στις ΗΠΑ, οι προσλήψεις για θέσεις που συνήθως απαιτούν πτυχίο ΑΕΙ έχουν πέσει κάτω από τα ποσοστά του 2019 τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η The Wall Street.
Αυτό ωθεί περισσότερους νέους, όπως ο Λεονάρντο, να αναλάβουν ειδικευμένες θέσεις εργασίας, που αντλούνται από την προοπτική μιας καλά αμειβόμενης σταδιοδρομίας που προσφέρουν ασφάλεια εργασίας και δεν απαιτούν πολλά δίδακτρα για να μάθουν την τέχνη.
Το 2023, ο αριθμός των φοιτητών που εγγράφηκαν σε τεχνικές σχολές στις ΗΠΑ, αυξήθηκε κατά 16% στο υψηλότερο επίπεδό του από το 2018, σύμφωνα με το National Student Clearinghouse. Βέβαια, η εργασία μπορεί να είναι εξαντλητική και δεν είναι για όλους.
«Συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να κάτσω σε ένα γραφείο όλη μέρα», λέει ο Λεονάρντο. Αφού μίλησε με φίλους και συγγενείς που είχαν πάει στο Πανεπιστήμιο, συνειδητοποίησε επίσης ότι πολλοί από αυτούς δεν κέρδιζαν σχεδόν τόσο πολλά όσο ο πατέρας του. «Μιλώντας με πτυχιούχους μηχανικούς, είπαν: «Δεν βγάζω καν 100.000 δολάρια», θυμάται.
Αντί να γραφτεί σε κάποια σχολή πανεπιστημίου, ο Λεονάρντο έγινε μαθητευόμενος ψυκτικός στο τοπικό σωματείο, παρακολουθώντας οκτώ ώρες μάθημα στο εκπαιδευτικό κέντρο του σωματείου κάθε δεύτερη εβδομάδα, με έξοδα του σωματείου.
Ταυτόχρονα εργάζεται στον τομέα αυτόν, βγάζοντας από 24 έως 32 δολάρια την ώρα, ανάλογα με τη δουλειά. Με τις υπερωρίες, βγάζει 70.000 δολάρια το χρόνο. Σε 3 ½ ακόμη χρόνια, όταν ο Λεονάρντο τελειώσει τη μαθητεία του, αναμένει να κερδίζει 132.000 δολάρια ετησίως και όταν ολοκληρώσει άλλα τέσσερα χρόνια νυχτερινού σχολείου, θα βγάζει τουλάχιστον 175.000 δολάρια το χρόνο.
Από τότε που έγινε μαθητευόμενος, έχει εξυπηρετήσει τα πάντα, από ένα λέβητα της εποχής του 1800 σε μια εκκλησία της Φιλαδέλφειας μέχρι τον πίνακα αποτελεσμάτων σε στάδιο στάδιο.
Ωστόσο, δεδομένου ότι αρκετοί τεχνικοί κοροϊδεύουν πελάτες, υπερκοστολογώντας τις δουλειές και αμοιβόμενοι μαύρα, το βασικότερο ίσως, σε αυτή την ιστορία, είναι αυτό που λέει ο μέντορας του νεαρού, ο Μπομπ Πράις: «Είναι πολύ δύσκολο να βρεις ανθρώπους με εργασιακή ηθική. Πρέπει να είστε περήφανοι για αυτό που κάνουμε».