Πιστή πύρινη αντιγραφή της καταστροφής του Αυγούστου του 2009 που κατέκαψε 210.000 στρέμματα στη Βορειοανατολική Αττική και είχε οδηγήσει σε δίωξη κατά αξιωματικών της Πυροσβεστικής αποτελεί η πυρκαγιά των τελευταίων ωρών, που εκτείνεται από τον Βαρνάβα ως τα Βριλήσσια.
Συγκεκριμένα, η φωτιά του 2009 – η μεγαλύτερη όλων των εποχών στην Αττική – ξεκίνησε από το ίδιο σημείο, ακολούθησε την ίδια πορεία και κατέκαψε τις ίδιες περιοχές, από Βαρνάβα, Μαραθώνα και Καλέντζι μέχρι Διόνυσο, Διώνη, Παλαιά και Νέα Πεντέλη, ενώ και εκείνα τα δραματικά 24ωρα έπνεαν ισχυροί άνεμοι με βορειοανατολική κατεύθυνση.
Επιπλέον, και στις δύο περιπτώσεις οι πυροσβεστικές δυνάμεις απέτυχαν να αντιμετωπίσουν την αρχική εστία, πολυδιασπάστηκαν και εν τέλει υποτάχθηκαν στη δύναμη των καιρικών φαινομένων και των μήκους 30-40 χιλιομέτρων πύρινων μετώπων.
Το καλοκαίρι του 2009 (όπως συνέβη και φέτος, λόγω της μεγάλης κινητοποίησης των πυροσβεστικών δυνάμεων) δεν είχαν σημειωθεί μεγάλες καταστροφές και συνολικά, μέχρι τις 22 Αυγούστου, είχαν καεί μόλις 100.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων σε ολόκληρη τη χώρα, με αποτέλεσμα να υπάρξει εφησυχασμός για μια ανώδυνη αντιπυρική περίοδο. Είχε προηγηθεί, άλλωστε, δύο χρόνια πριν, ο πύρινος όλεθρος σε Ηλεία, Εύβοια και Πάρνηθα, με δεκάδες ανθρώπινα θύματα και περίπου 2.500.000 αποτεφρωμένα στρέμματα δασικής έκτασης.
Εκείνη η πυρκαγιά ξεκίνησε στις 8 μ.μ. της 22ας Αυγούστου από τον λόφο Μαύρο Βουνό Γραμματικού, δυτικά του οικισμού Σέσι, κοντά σε ΧΥΤΑ της περιοχής. Η συγκεκριμένη εστία είναι σε εξαιρετικά μικρή απόσταση από το σημείο έναρξης της τωρινής φωτιάς, στη γειτονική περιοχή του Βαρνάβα. Αρχικά είχε δοθεί η εικόνα ότι ήταν ελέγξιμη, με δεδομένο ότι στο Σέσι δεν υπήρχε πυκνό δάσος που θα την επεξέτεινε. Επιπλέον, εκείνο το βράδυ το ενδιαφέρον των επιτελών της Πυροσβεστικής είχε εστιαστεί σε δύο άλλες πυρκαγιές, σε Μαγούλα και Κάλαμο, οι οποίες τελικώς αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς.
«Πολλές ζημιές σε σπίτια»
Ομως, λίγες ώρες μετά, η φωτιά πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις και ακολούθησε την πορεία Γραμματικό – Βαρνάβας – Καλέντζι – Μαραθώνας – Λίμνη Μαραθώνα – Ροδόπολη – Πεντέλη – Σταμάτα – Ανατολή Νέας Μάκρης – Ντράφι – Διώνη, παρουσιάζοντας εντυπωσιακές ομοιότητες με όσα καταγράφονται στη Βορειοανατολική Αττική τις τελευταίες 48 ώρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι και τότε, όπως σημειωνόταν σε ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ», «η φωτιά προκάλεσε πολλές ζημιές σε σπίτια και στην κεντρική πλατεία της Παλαιάς Πεντέλης, ενώ εκκενώθηκε το Νοσοκομείο Παίδων». Η πυρκαγιά εκείνη τέθηκε εν τέλει υπό έλεγχο τρεις ημέρες αργότερα, καίγοντας μια εκτεταμένη δασική (κατά 66,8%) έκταση 205.210 στρεμμάτων, σύμφωνα με το European Forest Fire Information System (EFFIS).
Το αρχικό πόρισμα που συνέταξε ο τότε γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής για τα αίτια επέκτασης της πυρκαγιάς επέρριπτε ευθύνες σε 16 αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος για έλλειψη συνεννόησης και αδυναμία συντονισμού. Τελικά, όμως, δίωξη ασκήθηκε μόνο εις βάρος ενός υψηλόβαθμου στελέχους της Πυροσβεστικής, καθώς ήταν αυτός που είχε πρώτος μεταβεί στην περιοχή, προχωρώντας σε λανθασμένη εκτίμηση της απειλής. Εντούτοις, εν συνεχεία και αυτός απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες.
Σημειώνεται ότι – πέραν αυτής του 2009 – οι πιο καταστροφικές πυρκαγιές στην Αττική ήταν αυτές του 2021 στη Βαρυμπόμπη (αποτέφρωσε 100.000 στρέμματα), του 1995 σε Πεντέλη, Πικέρμι, Παλλήνη και Ανθούσα (100.000 στρέμματα) και του 1998 σε Πεντέλη, Νέο Βουτζά και Ανθούσα (75.000 στρέμματα). Οι δύο τελευταίες, μάλιστα, προκάλεσαν ανεπανόρθωτες ζημιές στην Πεντέλη, αφού δεν επέτρεψαν την αναγέννηση του άλλοτε πυκνού πευκοδάσους.